Международный научно-образовательный электронный журнал

References:
1.
Ajideh, P. (2013). The effect of summarizing short stories on Iranian EFL 
learners’ vocabulary learning. 
IJSELL, 9
(2), 100-113. 
2.
BenSalem, E. (2006). The influence of electronic glosses on word retention and 
reading comprehension with Spanish language learners. (Unpublished Doctoral 
dissertation). The University of Kansas. 
3.
Erkaya, O. R. (2005). Benefits of Using Short Stories in the EFL Context. 
Asian 
EFL Journal
, 8, 1-13. 
4.
Kamil, M., & Hiebert, E. (2005). Teaching and learning vocabulary: 
Perspectives and persistent issues. In E. H. Hiebert and M. L. Kamil 
(Eds.), 
Teaching and learning vocabulary: Bringing research to practice
(pp. 1–
23). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum. 

---

116 
ФИО автора: 
Akramova Mavluda Abduvoxidovna 
Namangan viloyati, Namangan tumanidagi
30 o‘rta maktab ona-tili va adabiyot fani o‘qituvchisi 
Название 
публикации:
«ADABIYOTI 
DARSLARIDA 
ZAMONAVIY 
AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARDAN 
KENG 
FOYDALANISH 
DARS 
SAMARADORLINI OSHIRISHNI MUHIM OMILI SIFATIDA» 
Anotasiya: Ushbu maqola yuqori sinf o‘quvchilariga adabiyot fanlari o‘qitishda AKT 
dan foydalanish afzaliklari, adabiyot fanidagi mavzularni o‘quvchilar AKT 
taqdimotlari orqali tushunish jihatlari va natijadaorligi to‘g‘risida ma’lumotlar 
keltirilgan. 
Kalit so‘zlar: AKT, taqdimot, internet, adabiyot, matn, dars mashg‘uloti 
.. Maktabda o‘qitish metodikasi o‘zgarmasa, ta’lim sifati ham, mazmuni ham, 
muhit ham o‘zgarmaydi
1
.
Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar qatorida ta’lim, 
xususan umumiy o‘rta ta’lim tizimidagi o‘quv-tarbiyaviy jarayonlari sifatini oshirishga 
alohida e’tibor qaratilmoqda. Davlatimiz rahbari Sh.Mirziyoyev Prezidentlik 
faoliyatining dastlabki kunlaridan boshlab yurtimizda innovtasion va kreativ 
fikrlaydigan zamonaviy kadrlar tayyorlash, yoshlarni vatanparvarlik ruhida, yuksak 
ma’naviyat egalari etib tarbiyalash, shu maqsadda ta’lim tizimini takomillashtirish 
masalalariga alohida e’tibor qaratibkelmoqda. 
Prezidentimiz maktab ta’limi tizimini isloh qilish bo‘yicha mamlakatimizda 
amalga oshirilayotgan islohotlar, bu borada oldimizda turgan dolzarb vazifalar haqida 
fikr yuritar ekan, ulug‘ ma’rifatparvar bobomiz Mahmudxo‘ja Behbudiyning “Dunyo 
imoratlari ichida eng ulug‘i maktabdir” degan fikrini alohida ta’kidlab, bu masalaning 
mohiyati va ahamiyatiga atroflicha to‘xtalishlari ham bejis emas. 
1
Prezident Shavkat Mirziyoyev raisligida 2020 yil 30 oktyabrda o‘tkazilgan mamlakatimizda ta’lim-tarbiya tizimini 
takomillashtirish, ilm-fan sohasi rivojini jadallashtirish masalalari muhokamasi bo‘yicha videoselektor yig‘ilishidagi 
fikrlaridan 

---

117 
Bugungi shiddan bilan rivojlanayotgan axborot asri va dunyo ta’lim tizimiga e’tibor 
qaratadigan bo‘lsak, asosan o‘qituvchi faoliyatiga yo‘naltirilgan va o‘quvchiga unga 
an’anaviy ta’lim tizimi bilan bilim berish zamonaviy ta’lim maqsadlariga erishishni 
ta’minlay olmaydi. Zamonaviy ta’lim sohasi ustuvor vazifa sifatida - mustaqil hayotga 
tayyor barkamol shaxsni shakllantirishni ilgari surdi. Bugungi kunda o‘quvchini 
boshini ommaviy ma’lumot bilan to‘ldirish va keyin uning qabul qilganlik darajasini 
tekshirish yetarli yemas, bolaga hamma narsani o‘rgatish, unga tom ma’noda hamma 
narsa haqida tayyor bilim, g‘oyalar, fikrlarni berish mumkin emas va bunga sinfda 
o‘quvchi soni ko‘pligi hamda dars vaqti ham yetmaydi. Lekin mustaqil bilim olishga, 
vaziyatni tahlil qilishga, xulosa chiqarishga o‘rgatish mumkin. Bularning barchasi 
ta’lim jarayoniga axborot texnologiyalari joriy etilganda yanada samaradorlik bilan 
erishiladi. Adabiyot fani o‘qituvchilari fanga oid zamonaviy ta’lim va ilg‘or 
innovasiya 
texnologiyalardan 
samarali 
foydalanish, 
axborotkommunikasiya 
texnologiyalarini dars jarayoniga keng tatbiq etishni muntazam yuksaltirish bilan 
bog‘liq bilim, ko‘nikma, malaka va kompetensiyalarni shakllantiradi. 
Bugungi kunda maktablarda yuqori sinflarda adabiyot darslarida zamonaviy 
texnologiyalar tobora ko‘proq qo‘llanilmoqda mazkur samarali taqdimotlarga: 
quyidagilar kiradi: taqdimot ko‘rsatish, milliy musiqiy kompozisiyalarni ijro etish, 
adiblar faoliyatiga bag‘ishlangan qisqa metrajli videolar tomosha qilish kabi 
taqdimotlar samarali hisoblanadi. Aytish joizki dars mashg‘ulatlarida ayniqsa adabiyot 
fanlaridan AKTdan foydalanish o‘quvchi idrokining uchta kanaliga ta’sir ko‘rsatishga 
imkon beradi: ko‘rish, eshitish va fikrlash shuning uchun materialni samarali 
o‘zlashtirishga yordam beradi. Ammo sinfda AKTdan foydalanishning eng muhim 
afzalligi bu o‘rganish motivasiyasini oshirish, ijobiy munosabatni yaratish va 
o‘quvchilarning mustaqil fikrlash qobilyatlarini faollashtirishdir. Aytaylik 8-sinf 
o‘quvchilariga adabiyot darsida Alisher Navoiy hayoti va ijodi mavzusini olib 
borishda, Navoiy 10—12 yoshlaridan she’r yoza boshlaganligi, yosh Alisher 
Navoiyning iste’dodidan mamnun bo‘lgan mavlono Lutfiy, uning: