Международный научно-образовательный электронный журнал

Абстракциялаш: 
унинг
 
мақсадини аниқлаш, тадқиқ қилинувчи объект 
тўғрисида таянч билимларни топиш, берилган шароитда объектининг асосий 
белгиларини, хусусиятларини ва бошқа обьектлар билан боғланишини фикран 
ажратиб олиш, шундай фикрлаш асосида ажратиб олинган белги, хусусият ва 
боғланишлар бўйича объектни таърифлаш. 
Таьриф бериш: 
таърифланувчи 
тушунчанинг аҳамиятини аниқлаш, асосини топиш, бу тушунчани бошқа 
тушунчалардан фарқ қилувчи белгиларни кўрсатиш, бу тушунчанинг ҳажми 
билан аниқланувчи тушунчаларни таққослаш, таърифлаш режасини айтиш.
Асослаш
(фикр, ифодаланиш, режа, қонун ва назариянинг тўғрилигини 
асослаш): нимани асослаш кераклигини аниқлаш, асослаш учун қўлланилувчи 
далилларни, уларнинг манбаини тадқиқ қилиш, далилни мустахкамловчи 
ифодалар, асосий далилларни ажратиб олиш, уларни тизимга келтириш, 
асослашнинг мантиқий боғланишини аниқлаб, режа асосида ифодалаш, 
асослащда барча аргументлар қамраб олинганини текшириш, асослашни 
мустаҳкамловчи мисолларни, тажрибаларни кўрсатиш. 
Хулоса чиқариш: 
берилган ҳодисанинг юз бериш сабабини топиш, унинг муҳим белгилари ва 
ўзига хослиги нимада эканлигини аниқлаш, ҳодисанинг юз бериш қонуниятини 
текшириш: ҳодиса ҳар доим такрорланиб турадими, ёки бир марта кузатиладими, 
ҳодисанинг юз бериш сабаби қайсилар, берилган ҳодисанинг юз беришига сабаб 
бўлган факторларни бир тизимга келтиришга алоҳида эътибор қаратилади. 
Шундай қилиб, таълим сифати ва самарадорлигини ошириш 
келажакда талабалар эгаллаган янги билимларидан келажакдаги вазиятларда 
унумли фойдалана олиш, таълим муаммоларини еча билиш, мустақил изланишга 
ўргатиш, ижодий тажрибага эга бўлиш ва уни ривожлантириш, вазифаларни 
таҳлил қилиш каби имкониятларини очиб беришга хизмат қилади. 
Фойдаланилган адабиётлар 
 
1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги 
“Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар 

---

566 
стратегияси тўғрисида”ги, ПФ-4947-сонли Фармони. (Ўзбекистон Республикаси 
қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда). 
2. Ўзбекистон Республикаси Президентининг
 
2017 йил 27 июлдаги “Олий 
маълумотли мутахассислар тайёрлаш сифатини оширишда иқтисодиёт соҳалари 
ва тармоқларининг иштирокини янада кенгайтириш чора-тадбирлари 
тўғрисида”ги ПҚ-3151-сон Қарори. (Ўзбекистон Республикаси қонун 
ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 20-сон, 354-модда). 
3. 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 6 ноябрдаги 
“Ўзбекистоннинг янги тараққиёт даврида таълим-тарбия ва илм-фан соҳаларини 
ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6108-сон Фармони. (Қонун 
ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси, 07.11.2020 й., 06/20/6108/1483-сон) 
4. Ўзбекистон Республикаси Президентининг

2020 йил 6 ноябрдаги 

“Таълим-тарбия тизимини янада такомиллаштиришга оид қўшимча чора-
тадбирлар 
тўғрисида”ги 
ПҚ-4884-сон 
Қарори. 
(Қонун 
ҳужжатлари 
маълумотлари миллий базаси, 07.11.2020 й., 07/20/4884/1484-сон). 
5 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг
2020 йил 23 сентябрдаги
“Таълим тўғрисида”ги Қонун”. ЎРҚ-637-сон. (Қонун ҳужжатлари маълумотлари 
миллий базаси, 24.09.2020 й., 03/20/637/1313-сон). 
6. Турғунов С.Т. Таълим тизими: бошқарув тамойиллари ва янгича 
ёндашувлар // Ж. Касб-ҳунар таълими. -Т., 2006. -№3, -Б. 2-4. 
7. Иноятов У. Таълим сифатини назорат қилиш ва бошқариш // Ж. Касб-
ҳунар таълими. Т., 2004. –№1, – Б. 2 –5.

---

567