Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №25 (том 3)

Ovqat tarqatish
Markaziy sistemasi bo‘lgan shifoxonada hamma bo‘limlar uchun ovqat 
tayyorlanadi, keyin har bir bo‘limga yetkaziladi. Har bir bo‘limning oshxonasida 
alohida gaz plita bo‘ladi. Zarur hollarda bug‘lovchi maxsus plitalar bo‘ladi, chunki 
issiq ovqat 57-62°C bo‘lishi, sovuqlari 15°C dan past bo‘lmasligi kerak. Palata 
taomnomasiga ko‘ra, palata hamshirasi va bufetchi ovqat tarqatadi. Ovqat tarqatishdan 
oldin ular «ovqat tarqatish uchun» deb belgi qo‘yilgan xalatni kiyib olishi kerak. 
Yurishga ruxsat berilgan bemorlar ovqatlanish uchun oshxonaga boradi. 
Yotoq rejimidagi bemorlarga ovqat palataga keltirib beriladi. 
Tozalash ishlari bilan band bo‘lgan sanitarlar ovqat tarqatishga qo‘yilmaydi. 
Hamshiralar bemor ovqatlanayotganda uning ishtahasini ochuvchi so‘zlar bilan siylab 
turadi. Bemor ahvoli og‘ir yoki yengil bo‘lganda ham ovqatni xohlab yeyishga harakat 
qilishi kerak. Ovqat tarqatishdan oldin barcha davo muolajalari tugallangan bo‘lishi 
shart. Kichik hamshira xonalarni shamollatadi. Agar monelik bo‘lmasa, krovatning 
bosh tomonini biroz ko‘taradi. Ko‘pincha yotgan bemorlarni ovqatlantirish uchun 
krovat usti stolchalaridan foydala-niladi. Bemorlarning bo‘yni va ko‘kragiga salfetka 
yopiladi. Tumbochka yoki krovat usti stolchalari tayyorlanadi. Bemorga ovqatlanishga 
tayyorlanish uchun vaqt beriladi.Qo‘lini yuvish va qulay vaziyatga kirishishga 

---

225 
yordamlashiladi. Hamshira issiq va sovuq taomlar sifatini o‘zgartir-masdan iste’mol 
qilishga bemorga yordam berishi zarur. Ishtahasi bo‘g‘ilgan, og‘ir bemorlarni 
ovqatlantirishda qator muammolar tug‘iladi. Bunday holatlarda hamshira bilimli, 
ziyrak va chidamli bo‘lishi talab etiladi. Suyuq ovqatlarni berishda maxsus ovqatlan-
tirgichdan, yarim suyuq ovqatlarni berishda qoshiqdan foydalanish mumkin. Bemor 
ovqatlanayotganda unga qanday yordam kerakbo‘lsa, hamshira shu yordamni beradi. 
Agar o‘zi ovqatlanishni istayotgan bo‘lsa, istagini to‘laligicha qondirish, og‘ir 
bemorlarga issiq ichimliklarni berishdan oldin hamshiraning o‘zi 3—4 tomchi ichib 
ko‘rishi, issiq emasligiga ishonch hosil qilgach, berishi kerak. Yarim o‘tqazilgan yoki 
yotgan bemor ovqatlantirilayotganida, oldin suyuqlik beriladi. Shunda tomoq va og‘iz 
bo‘shlig‘i namlanib, bemor ovqatlanishida ortiqcha qiynalmaydi. Shundan keyingina 
qoshiqning 2/3 qismiga solib, quyuq ovqat berish kerak. Bir necha qoshiq quyuq 
ovqatdan so‘ng yana suyuqlik ichiriladi. Bemor ovqatlanayotganda gapirmasligi kerak, 
chunki ovqat moddalari nafas yo‘ligatushib qolishi mumkin. Bemor 
ovqatlanayotganda uni kuzatib turing, lozim bo`lsa, ovqatlanishiga yordamlashing. 
Ba’zi holatlarda bemor tez charchab qolishi oqibatida o‘ziga berilgan taom porsiyasini 
iste’mol qila olmaydigan vaziyatda bo‘ladi. Shunday hollarda bemorni ovqatlanishga 
majbur qilmang. Biroz dam berib, ovqatlantirishni davom ettiring. 
Bemor tumbochkasi yoki krovat usti stolchasida ovqat qoldiqlari qolishiga yo‘l 
qo‘ymang. Ovqat tarqatgandan 20—30 minut o‘tgandan so‘ng idish-tovoqlami yig‘ib 
oling.