Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №25 (том 2)

. Gemoglobin va 
gematokrit
: qondagi gemoglobin va qizil qon hujayralari miqdorini o’lchaydi. 
To’liq 
qon ro’yxati:
qizil va oq qon hujayralarini, qon ivish hujayralarini va ba’zan yosh 
qizil qon hujayralarini tekshiradi. 
Periferik smear
: qon hujayralarining normal 
ko’rinishini bilish uchun mikroskop ostida kichik qon namunasi tekshiriladi. 
Anemiyani davolash sababga bog’liq. Ba’zi turlari davolanishga muhtoj emas. Boshqa 
turlari dori, qon quyish, jarrohlik yoki ildiz hujayra trasplantatsiyasini talab qilishi 
mumkin. Davolash quyidagilarni o’z ichiga oladi. Vitamin va mineral tomchilar yoki 
tabletkalar, anemiya keltirib chiqaradigan dori vositalarini qabul qilishni to’xtatish, 
qon quyish, ildiz hujayra trasplantatsiyasi. Anemiyaning keng tarqalgan shakli bo’lgan 
temir tanqisligi kamqonlikning oldini olish, bolalar dieatasida yetarli miqdorda temir 
borligiga ishonch hosil qilish orqali oldini olish mumkin. Bolalar dastlabki ikki 
yoshgacha bo’lganlari tekshirilganda anemiyaning asosiy sababi temir tanqisligi 
hisoblanadi. 1000 nafar bola tekshirilganda ushbu omilni o’rganish shuni ko’rsatdiki, 
anemiya bo’lgan bolalarning 51,3 foizi muvozanatsiz sun’iy oziqlantirish, 30,3 foizi 
aralash oziqlantirish natijasida kelib chiqqan. Shu sababli iloji bo’lsa chaqoloqlarni 
ko’krak suti bilan oziqlantirish kerak. Ona suti tarkibida yetarlicha temir bo’ladi. 

---

563 
Bolalarga sut aralashmalaridan iste’mol qilsa temir qo’shilgan formuladan foydalanish 
kerak. Bir yoshgacha bolalarga sigir sutini bermaslik kerak. Sigir sutining ko’pligi ham 
organizmga temirni singdirishga to’sqinlik qiladi. Chunki sigir suti tarkibida temir 
miqdori past va uning so’rilishi ancha qiyin. Chunki sigir suti ona sutidan farqli 
o’laroq, laktoferinni o’z ichiga olmaydi. Shunungdek bunday mahsulotlar tarkibida
yod, mis, rux, askorbin kislota va E vitamin mavjud bo’lib, sigir sutida foliy kislotasi 
umuman yo’q. Foliy kislotasi bu tananing bir qismi bo’lgan hujayralarni yangilash 
uchun zarur bo’lgan vitaminidir. Anemiyaning oldini olishda temirga boy mahsulotlar 
iste’mol qilish tavsiya etiladi. Xususan jigar, qizil go’sht, dengiz mahsulotlari, 
qurutilgan mevalar, yong’oqlar, brokokkli va ismaloq, butun don mahsulotlari tavsiya 
etiladi. Bundan tashqari, anemiya bilan kasallangan bemorlar dengiz sathidan nisbatan 
baland hududlarga ko’chib o’tishi ham taklif qilinishi mumkin. Aniqlanishicha, tog’li 
hududlarda bir muncha vaqt yashagan odamlar anemiyaga kamroq moyil bo’ladi, 
chunki ularning tanasi gemoglobinni avvalgiga qaraganda ko’proq miqdorda ishlab 
chiqaradi.
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, bolalarda anemiya havfli asoratlarga olib kelishi 
mumkin. Ya’ni suyak yetishmovchigi, leykemiya ya’ni qon saratoni kabi xavfli 
kasallik va o’sish va rivojlanish bilan bog’liq muammolarga sabab bo’lishi mumkin.
Bundan tashqari hozir bolalar orasida keng tarqalayotgani onanning homiladorlik 
jaroyoni bilan bog’liqdir. Ya’ni onaning homiladorlikdagi anemiyasi bola tug’ilgandan 
keyin uning anemiya kasalligiga chalinishiga sababchi bo’ladi. 
Foydalanilgan adabiyotlar: 
1.https://data.worldbank.org 
2.https://www.who.int 
3.https.remedium.ru internet sahifasi. 

---

564