Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №20 (том 5)

Kalit so’zlar: 
Mobil aloqa, 5G tarmog’I, standartlar, Radio resurslarni 
boshqarish. 
Аннотация 
В этой статье описывается беспрецедентная сложность управления 
радиоресурсами, широкий спектр возможностей и непревзойденная сложность 
управления радиоресурсами (RRC) в сети мобильной связи 5G нового 
поколения. 
Ключевые слова:
Mобильная связь, сеть 5G, стандарты, управление 
радиоресурсами. 
Annotation 
This article describes the unprecedented complexity of Radio Resources 
Management, the wide range of capabilities, and the unmatched complexity of Radio 
Resource Management (RRC) in the new generation 5G network of mobile 
communications. 
Keywords:
mobile communication, 5G network, standards, radio resource 
management 
KIRISH 
Zamonaviy texnologiyalar rivojlanish bosqichiga chiqayotgan davrda mobil 
aloqa simsiz aloqa tizimlari ham shiddat bilan rivojlanib bormoqda.
So'nggi bir necha 
o'n yilliklar mobaynida mobil simsiz aloqada ulkan yutuqlar kuzatilmoqda. 
2020 yilga 
kelib 5G sinovli simsiz tarmoqlar aniqlandi va ishga tushirildi. Va yangi avlod 
tarmoqlari bilan birgalikda biz aloqani yaxshilashni, axborot uzatishning yuqori 
tezligini, va boshqa yangi xizmatlarni kutmoqdamiz. Buning uchun ko'proq bepul radio 

---

727 
chastotalar kerak bo'ladi, ular hozirda cheklangan doirada. Muammoni hal qilishning 
mumkin bo'lgan usullaridan biri bu radio resurslarni boshqarishga ustuvor ahamiyat 
berishdir. Tegishli algoritmlar va sxemalar, agar ko'proq ustuvor so'rov bo'lsa, aniq 
nima qilish kerakligini aniqlaydi. 
Asosiy qism 
Simsiz aloqa aloa texnologiyalarida Radio resurslarni boshqarish haqida 
qisqacha bilib olsak ,
Radio resurslarni boshqarish (
Radio resource management
) - bu 
simsiz aloqa tizimlarida, masalan, uyali aloqa tarmoqlari, simsiz lokal tarmoq 
tarmoqlari, simsiz sensor tizimlari va radioeshittirish tarmoqlarida birgalikda kanal 
aralashuvi, radio resurslari va boshqa radioeshittirish xususiyatlarini tizim darajasida 
boshqarishdir. RRM uzatish quvvati, foydalanuvchini taqsimlash, nurlanishni 
shakllantirish, ma'lumotlar tezligi, topshirish mezonlari, modulyatsiya sxemasi, 
xatolarni kodlash sxemasi va boshqalar kabi parametrlarni boshqarish strategiyasi va 
algoritmlarini o'z ichiga oladi. Maqsad cheklangan radiochastota spektri resurslari va 
radio tarmoq infratuzilmasidan imkon qadar samarali foydalanish. 
RRM kanalning sig'imiga emas, balki ko'p foydalanuvchiga va ko'p xujayrali 
tarmoq imkoniyatlariga bog'liq. An'anaviy telekommunikatsion tadqiqotlar va ta'lim 
ko'pincha bitta foydalanuvchini hisobga olgan holda kanallarni kodlash va manbalarni 
kodlash to'g'risida to'xtaydi, lekin bir nechta foydalanuvchilar va qo'shni baza 
stantsiyalari bir xil chastota kanalini ulashganda, maksimal kanal o'tkazuvchanligiga 
erishish mumkin emas. Samarali dinamik RRM sxemalari tizimning spektral 
samaradorligini kattaligi bo'yicha oshirishi mumkin, bu ko'pincha kanallarni kodlash 
va manbalarni kodlashning ilg'or sxemalarini kiritish orqali mumkin bo'lgan darajadan 
ancha yuqori. RRM shovqin bilan emas, balki birgalikda kanal aralashuvi bilan 
cheklangan tizimlarda, masalan, uyali aloqa tizimlari va katta maydonlarni bir hilda 
qamrab oladigan radioeshittirish tarmoqlarida va bir xil kanal chastotalarini qayta 
ishlatishi mumkin bo'lgan ko'plab qo'shni kirish nuqtalaridan iborat simsiz tarmoqlarda 
juda muhimdir. 

---

728