Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №19 (том 3)

- 
so‘zma-so‘z tarjimasi: 
qizning otasi
. 
Formulasi: 
N+N
. Frazeologik faqat ikkita ot komponentidan iboratdir. 
Ma’nosi: 
Qiz farzandli bo‘lganimizda baxtni ifoda etmasligimizning sabablari 
ko‘p. Ulardan biri qaynonasining qiziga bo‘lgan munosabati, qizi bor ota uchun ham 
juda alamli. 
Bizning jamiyat axloqiy jihatdanmi, yoki munosabatlarning mo‘rtligidanmi yoki 
moliyaviy tomondanmi, zaiflarga zulm qiladi. Yoki bo‘lmasa, hatto uyda qiz farzand 
bo‘lsa ham, buni ojizlik deb hisoblaydilar.
O‘zbek tilida 
bu iboraga leksik jihatdan muqobil ibora topilmasa-da, semantik 
jihatdan “
peshonasi sho‘r
” iborasi mos keladi. Qiz farzandning kelajakdagi 
muammolari ko‘pligi bizning jamiyatda o‘rganilayotgan mamlakatdagchalik ko‘zga 
tashlanmaydi. “Peshonasi sho‘r” iborasi esa, omadi chopmagan, baxti kulmagan 
iboralari bilan bir xil ma’nolarda keladi. 
5.
ا
ریٹب اھدآ رتیت اھدآ
– so‘zma-so‘z: 
yarim kaklik, yarim bedana
. 
Formulasi: 
Adj+N, Adj+N.
Frazeologik birlikning komponentlari sifat va 
otdan iborat bo‘lib, ular o‘zaro teng bog‘langandir. 
Ma’nosi: 
agar biror narsaning xarakterida yoki ko‘rinishida muvozanat yoki 
mutanosiblik bo‘lmasa, va uning mos kelmasligi birinchi qarashda sezilsa, uni yarim 
chumchuq, yarim bedana deyiladi. Bizning jamiyatda qiziquvchan odamlar kaklik 
boqishgan. Bedana boqish bilan ham shug‘ullanishgan va bedanalar musobaqasi 
Laknaoda ham Dehlida ham o‘tkazilgan. Bu boshliqlarning sevimli mashg‘ulotlari edi 
va asta-sekin o‘rta sinfga tarqaldi. Qizig‘i shundaki, bedana va kaklik boqish 
jamiyatdagi ma'lum tendensiyalarning so‘zlovchilariga aylandi. Ular, xususan, bu 
iboraning o‘ziga xosligi va muvofiqligini o‘z ichiga oladi. 

---

517