Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №27 (том 6)

“O’zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy 
kengashi to’g’risida”gi Qonun
ga ko’ra, O’zbekiston Respublikasining sud-huquq 
tizimi tarixida ilk bor Sudyalar oliy kengashi ta’sis etilib, ushbu organ sudyalar 
hamjamiyatining oliy organi sifatida e’tirof etilib, uning asosiy maqsadi sifatida 
sudyalarning chinakam mustaqilligi konstitutsiyaviy prinsipiga rioya etilishini 
ta’minlashga ko’maklashish etib belgilandi
25
.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning tashabbuslari bilan 
qabul qilingan 2017-2021-yillarga mo’ljallangan 5 ta ustuvor yo’nalishdan iborat 
bo’lgan Harakatlar strategiyasining ikkinchi yo’nalishi 
“Qonun ustuvorligini 
ta’minlash va sud-huquq tizimini yanada isloh qilish” 
deb nomlandi va o’z ichiga oltita 
maqsadni qamrab oldi. Bular: 
2.1. Sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta’minlash, sudning nufuzini 
oshirish, sud tizimini demokratlashtirish va takomillashtirish; 
2.2. Fuqarolarning huquq va erkinliklarini ishonchli himoya qilish kafolatlarini 
ta’minlash; 
2.3. Ma’muriy, jinoyat, fuqarolik va xo’jalik qonunchiligini takomillashtirish; 
2.4. Jinoyatchilikka qarshi kurashish va huquqbuzarliklarni oldini olish tizimini 
takomillashtirish; 
2.5. Sud-huquq tizimida qonuniylikni yanada mustahkamlash; 
2.6. Yuridik yordam va xizmat ko’rsatish tizimini takomillashtirish
26
. 
24
 
https://lex.uz/docs/-3050491
 
25
 
https://lex.uz/docs/-3153668
 
26
https://lex.uz/docs/3107036
 

---

192 
Ushbu yo’nalish va maqsadlar asosida so’nggi yillarda tahsinga sazovor ishlar 
amalga oshirildi deb aytishimiz mumkin. “Harakatlar strategiyasidan - taraqqiyot 
strategiyasi sari” shiori ostida strategiyaning mantiqiy davomi sifatida qabul qilingan 
“2022-2026-yillarga mo’ljallangan Yangi O’zbekistonning Taraqqiyot strategiyasi”da 
bundan keyingi besh yilda sud-huquq tizimini yanada takomillashtirishga oid amalga 
oshiriladigan vazifalar belgilandi
27
.
Sud hokimiyati odil sudlovni amalga oshirishga haqli bo’lgan birdan bir organdir. 
Bugungi kunda ushbu tizimni takomillashtirish yo’lida qancha islohotlar amalga 
oshirilmasin, bu borada qilinishi kerak bo’lgan ishlar hali huda ko’p. Mamlakatimizda 
sud-huquq sohasida bir qator muammo va kamchiliklar ham yo’q emas, albatta. Bular: 
Birinchidan,
sudyalarni shakllantirishda boshqa davlat organlari ishtirokining 
mavjud ekanligi va bu sudyalarning mustaqilligiga salbiy ta’sir ko’rsatishi; 
Taklifim, 
yuqorida aytilganidek, Sudyalar oliy kengashi sudyalarning mustaqilligini 
ta’minlash asosiy maqsadi ekanligi qonunda belgilangan. Ammo ularni 
shakllantirishda sud hokimiyatida faoliyat yurituvchilar emas, balki boshqa bir organ, 
ya’ni O’zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan kengash tarkibidagi rais, uning 
o’rinbosari va boshqa a’zolari tayinlanishi va tasdiqlanishi ularning to’laqonli mustaqil 
bo’lishiga ma’lum miqdorda ta’sir etadi. Shuning uchun, ushbu tartibni bekor qilish va 
“O’zbekiston Respublikasi Sudyalar oliy kengashi to’g’risida”gi Qonunga kengash 
a’zolarini shakllantirishda malakali, o’zining xizmatlari bilan katta obro’ qozongan, 
vijdonli sudyalar tomonidan nomzodlar ovozga qo’yilishi kerakligi bo’yicha 
tegishlicha o’zgartirish kiritish;