Mehnatni muhofaza qilish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI JAMOATCHILIK NAZORATINI TAKOMILLASHTIRISH NAZARIY ASOSLARI

Шералиев Ботирали
МУНДАРИЖА
КИРИШ.
I БОБ. ЖАМОАТЧИЛИК НАЗОРАТИ ИНСТИТУТИНИНГ ФУҚАРОЛИК ЖАМИЯТИДАГИ РОЛИ ВА ЎРНИ.
1.1-§. Жамоатчилик назорати тушунчаси ва юридик таснифи.
1.2-§. Жамоатчилик назоратининг шакллари ҳуқуқий таҳлили.
1.3-§.Давлат органларининг фаолиятидаги жамоатчилик назорати.
II БОБ. УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ВА ХОРИЖИЙ МАМЛАКАТЛАРДА ЖАМОАТЧИЛИК НАЗОРАТИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШНИНГ ҲУҚУҚИЙ АСОСЛАРИ.
2.1-§. Ўзбекистон Ресбупликасида жамоатчилик назоратини амалга оширишнинг усуллари ва унинг хуқуқий манбалари.
2.2-§. Жамоатчилик назорати субъектларининг фаолиятида муаммолар ҳамда унинг ҳуқуқуий асослари.
2.3-§. Жамоатчилик назоратини такомиллаштиришда хорижий мамлакатлар тажрибаси.
ХУЛОСА.
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РЎЙХАТИ.
.
МАВЗУНИНГ ДОЛЗАРБЛИГИ
Фуқаролар, фуқаролик жамияти тузилмалари, хусусан, оммавий ахборот воситаларнинг жамоатчилик назоратнинг механизмлари ҳақидаги эскича тасаввурларни ўзгартириш, шу билан бирга, фуқаролар ўз ҳуқуқ ва мажбуриятлари ҳокимият органлари томонидан бузилганлиги ҳақида уларнинг манфаатларида адолатлиликни таъминлаш талаб этади.
Мамлакатимизда барпо этилаётган фуқаролик жамиятида давлат ҳокимияти Конститутсия ва қонунлар асосида, давлат, унинг идоралари ва мансабдор шахслари эса кенг жамоатчилик назорати остида бўлишини талаб қилиб келмоқда.
Кейинги йилларда жамиятни демократлаштириш, ҳаётимизнинг барча жабҳаларида либераллаштириш жараёнларини жадаллаштириш, қонунлар ижросини таъминлаш, давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари фаолияти устидан жамоатчилик назоратини таъминлашга алоҳида эътибор қаратилиш кераклиги аён бўлиб келмоқда.

Битирув малакавий ишининг объекти. Жамоатчилик назоратини аниқ таҳлил қилиш ва уларни ҳуқуқий амалиётда тўғри қўллаш орқали фуқароларнинг, юридик шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини, жамият манфаатларини ҳимоя қилиш соҳасидаги қонунчилик талабларининг ижро этилишини таъминлаш орқали олиб борилаётган тадқиқот объекти ҳисобланади.

Битирув малакавий ишининг предмети. 2018 йил 12 апрелда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги қонуни, Ўзбекистон Республикасининг 2000 йил 14 декабрдаги 162-II-сон “Судлар тўғрисида”ги Қонуни, Ўзбекистон Республикасининг 2007 йил 15 январдаги ЎРҚ-78-сон “Оммавий ахборот воситалари тўғрисида”ги Қонуни, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 4 июлдаги ПҚ–3837-сон “Давлат органлари ҳузурида жамоатчилик кенгашлари фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори.

ТАКЛИФЛАР

амалдаги қонунчилик амалиёти, шунингдек ҳорижий мамлакатлар тажрибасидан келиб чиқиб, “Жамоатчилик назорати тўғрисида”ги қонунда асосий тушунчалар учун модда алоҳида тартибда ишлаб чиқилишини лозим деб топдик. Масалан 4-моддадаси айнан асосий тушунчалар учун бағишланади. Бунда жамоатчилик назоратининг шаклларига жамоатчилик муҳокамаси, жамоатчилик эшитувига ва айнан давлат органлари, муассалар, ташкилотлар, қўмиталар тушинчасига таъриф берилади. Шунда жамоатчилик субъекти бўлган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари ушбу қонун билан танишиб чиқганларида жамоатчилик назоратини аниқ қайси давлат органлари, агентликлар, қўмиталар, муассалар устидан ўрнатилиши ҳақида кенгроқ тушунчага эга бўладилар ва бунда аниқ йўналишлар кўрсатилади.
жамоатчилик назорати субъекти сифатида Ўзини ўзи бошқариш органларининг давлат идоралари фаолияти устидан жамоатчилик назорати, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг ҳисобот бериш тартиби, ушбу кенгашларнинг ваколатлари, Ўзбекистон Республикаси фуқароларининг давлат органлари фаолияти устидан жамоатчилик назоратини амалга ошириш механизмлари билан боғлиқ нормаларни яратиш лозим бўлади.
жамоатчилик назоратини амалга ошириш жараёнида одил судлв тизимини такомилаштириш, шу жумладан муайян суд иши юзасидан ижтимоий адолатли ва бенуқсон суд қарорларининг чиқарилишига эришишдан иборатдир. Шу мунособат билан мамлакатимизда ҳам нафақат жиноят, балки маъмурий, фуқаролик ишлари бўйича ҳам суд маслаҳатчилари институтини ва уларнинг фаолиятини тартибга солиб турувчи нормаларни жорий этиш мақсадга мувофиқ бўлади.