Mehnat vazirligi respublika aholi bandligi va mehnatni muhofaza qilish ilmiy markazi

Bir qavatli ustundagi to‘sin. Bu turdagi konstruksiyalar bitta  yo‘nalishda, 
ustida  asosiy  to‘sinlar  yotgan  ustunlardan  iborat.  Boshqa  yo‘nalish  bo‘yicha 
yordamchi  to‘sinlar  -  bruslar,  taxtalardan  iborat  bo‘ladi.  To‘sinlarni  ustunlarga 

---

 164 
 
 
o‘rnatganda  to‘sindan  tushayotgan  yuklar  ustunning  tolalariga  kundalang 
yo‘nalishda  emas,  balki  bo‘ylama  yo‘nalishda  tushishi  lozim.  SHunga  mos 
ruxsat  etilgan  kuchlanish  tanlanib,  buni  kundalang  kesim  tanlashda  inobatga 
olish  lozim.  Bu  turdagi  konstruksiyaning  afzalligi  asosiy  yuk  ko‘taruvchi 
sistemaning tug‘ri tanlash orqali katta oraliqlarni yopishni ta’minlashi mumkin. 
Ikki qavatli ustundagi tusin. Bu turdagi konstruksiyalarda uzluksiz to‘sinlar 
ustunlarga yotqiziladi. Ustunlar asosiy to‘sinlar bilan chegaralanadi. Navbatdagi 
qavat  yana  ustunlar  qo‘yish  bilan  boshlanib,  xuddi  shunday  davom  etadi. 
Ustunlarning  asosiy  to‘sinlar  bilan  bog‘lanishi  turli  xil  uslubda  amalga 
oshiriladi.  YUqoridagi  ustundan  tushadigan  yuk  pastki  ustunga  to‘sin  orqali 
tushmasligi  kerak.  YUklarni  uzatishda  temir  yoki  yog‘och  tagliklardan 
foydalanish  tavsiya  etiladi.  YOrdamchi  yo‘nalishlar  bo‘yicha  oraliqlarning 
kengligidan  kelib  chiqqan  holda  yopma  to‘sinlar  yoki  qalin  taxtalardan 
foydalaniladi.