Mehnat muhofazasi va ekologiya

Xavflar nomenklaturasi
 
ma‘lum belgisiga ko‘ra xavflarning tizimlashtirilgan nomi, 
tushunchalari ro‘yxatidir. Xozirgi kunda xavflar nomi bo‘yicha alfavit tartibida 
nomenklatura qilingan. Xavflar nomenklaturasining bir qismi quyida keltirilgan. 
Ajal, alanga, alkogol, buzilish, vakuum, vulqon, vaxima, gaz, gerbitsid, daxshat, 
dard, dinamik zo‘riqish, yemirilish, yomg‘ir, yong‘in, zo‘riqish, zaxar, zilzila, ifloslanish, 
ichkilik, kasallik, kamchilik, kuyish, loy, lat yemoq, loyqalanish, lazer nurlari, magnit 
maydoni, momaqaldiroq, meteoritlar, mikroorganizmlar, namlanish, pulsatsiya, pasayish, 
radiatsiya, rezonans, sogaymoq, saqlanish, sirpanish, tebranish, tok urishi, toymoq, 

---

11 
uzilish, urmoq, ultratovush, xujum, xavf, charchash, shamol, shovqin, elektr toki, elektr 
maydoni, yaxmalak, yadro. 
Aniq, maqsadli ilmiy izlanishlar olib borilganda xar bir aloxida ob‘ektlar uchun 
(ishlab chiqarish, sexlar, ish joylari, jarayonlar, kasblar va x.k.) xavflar nomenklaturasi 
tuziladi. 
Xavflar kvantifikatsiyasi
- 
murakkab tushuncha bo‘lgan xavflarni baholash, sifat 
jihatdan aniqlash uchun sonli tavsiflarni joriy qilishdir. 
Amalda kvantifikatsiyaning sonli, balli va boshqa usullari qo‘llaniladi. 
Xavflarni baxolashning eng keng tarqalgan usuli ―tavakkal‖dir. 
Xavflarni identifikatsiyalash
 – 
xavflarni identifikatsiyalash deganda hayot faoliyati 
xavfsizligini ta‘minlashga yo‘naltirilgan oldini olish va tezkor tadbirlarni amalga oshirish 
uchun xavflarning zarur va yetarli bo‘lgan miqdoriy (sonli), vaqtiy, fazoviy va boshqa 
tavsiflarni topish, aniqlash va belgilash jarayoni tushuniladi. 
Identifikatsiya jarayonida aniq masalalarni yechish uchun muxim bo‘lgan xavflar 
nomenklaturasi, xavflarning sodir bo‘lish extimolligi, fazoviy lokalizatsiyasi, ya‘ni 
yuzaga kelish joyining koordinatalari, ko‘riladigan taxminiy zarar va shunga o‘xshash 
ko‘rsatkichlar aniqlanadi.