MEDIATA'LIM VA MEDIASAVODXONLIK Asosiy tushunchalar va atamalar
Mediata'lim nega zarur?
Axborotdan bahramandlik, axborotdan to‘g‘ri foydalanish
Reprezentatsiya va reallikning farqini anglash
Axboriy ekologiya uchun
Mediata’lim yaratilayotgan va tarqatilayotga mediamahsulotlar bilan bog‘langan Mediata’lim — pedagogika yo‘nalishi bo‘lib, ommaviy axborot kommunikasiyalari (matbuot, televidenie, radio, kino, video) qonuniyatlarini o‘rganishga qaratilgan Mediata’lim — maktab o‘quvchilariga ommaviy kommunikasiyani o‘rgatuvchi pedagogikaning bir yo‘nalishi MEDIATA’LIM Mediata’lim nafaqat pedagogika va badiiy tarbiya bilan, balki bir nechta gumanitar bilim sohalari bilan chambarchas bog‘langan Mediata’limdan ko‘zlangan asosiy maqsad mediasavodxon-likni shakllantirishdir MEDIATA'LIM NAZARIYALARI Tanqidiy tafakkurni rivojlantirish nazariyasi Madaniy nazariya Estetik-badiiy nazariya Ideologik (g‘oyaviy) nazariya Ehtiyotlovchi, emlovchi, in’eksion, himoya Amaliy nazariya A
B
C
D
E
Online va Offline Networking Shaxsiy ma’lumotlar daxlsizligi Sun’iy intellekt bilan o‘zaro munosabat Netetiket Tanqidiy fikrlash Savodxonlik Kompyuter savodxonligi Audiovizual savodxonlik Axborot savodxonligi Mediasavodxonlik Raqamli savodxonlik Multimedia savodxonligi Axboriy savodxonlik Axboriy ehtiyojni aniqlash va ifodalash Axborotni baholash Axborotni uzatish Axborotni tizimlashtirish Axborotga kirish va uni qabul qilish malakasi Axloq me’yorlariga amal qilgan holda axborotdan foydalanish 01 02 05 06 03 04 Mediasavodxonlik Demokratik jamiyatdagi medianing roli va vazifalarini tushunish
Media qanday sharoitda vazifalarini bajara olishini tushunish
O‘ziga xos vazifalaridan kelib chiqib media kontentini tanqidiy baholash O‘z-o‘zini tahlil qilish va demokratik jarayonlarda ishtirok etish uchun media bilan birgalikda harakatlanish Foydalanuvchilik kontenti uchun zarur bo‘lgan (AKT bilan ishlash bilan bog‘liq) malakani shakllantirish
Mediata'limning markaziy konsepsiyasi — reprezentatsiya ("reprezentatsiya" lotincha "repraesentatio" so‘zidan olingan bo‘lib, namoyish etmoq ma’nosini bildiradi. Falsafa, psixologiya, sotsiologiyada qo‘llaniluvchi bu atama OAV sohasida olamni obraz yordamida ko‘rsatish demakdir. Reallik va reprezentasiyaning mosligi yoki qarama qarshiligi haqida ko‘p bora so‘z boradi. Mediata’lim esa aynan shu jarayonni tushuntiradi). Media reallikni inkor etmaydi, balki uni harf va belgilar yordamida ifodalaydi. Mazkur prinsipsiz mediata’lim mavjud bo‘la olmaydi.
MIL МИГ? MAS YUNESKO tomonidan ishlab chiqilgan o‘quv dasturi va tizimining media va axboriy savodxonligi kompetentsiyasi ikkita qismdan iborat: media savodxonlik va axboriy savodxonlik. Ularni birlashtirsak, “media va axboriy savodxonlik” (mas) paydo bo‘ladi
Foydalanish imkoniyati
Tahlil
Baho
Refleksiya
Harakat
MEDIA-ISTE’MOL MEDIA-SAVODXONLIK Axborot mafkurasini aniqlang 01 Axborot kontekstini tahlil qiling 02 Axborot kimlarga qaratilganini aniqlang 04 Axborotni ulashishdan oldin mas’uliyatni zimmangizga olayotganingizni unutmang 06 Axborot tarqatayotgan kim degan savolga javob bering 03 Boshqalar bu axborotga qanday munosabat bildirayotganiga e’tibor qarating 05 Axborotlar bilan ishlashda tavsiyalar E’tiboringiz uchun tashakkur!
MEDIA-MADANIYAT
“Mediasavodxonlik” — mediasavodxon odamni zamonaviy dunyodagi, kodli va reprezentatsion tizimlarda faoliyat yuritayotgan medianing ijtimoiy-madaniy, siyosiy kontekstini tushunishga, Mediamatnlarni idrok etish, yaratish, tahlil etish, baho berishga tayyorlash jarayoni