3.4. Televideniya haqida statistika va faktlar
12-rasm. AQSh telekanallari
2020-2021 yillar mavsumida Amerika Qo'shma Shtatlarida eng ko'p tomosha qilingan teleko'rsatuv bu NFL Yakshanba kungi tungi futbol bo'lib, uni qariyb 17 million tomoshabin, undan keyin esa 13,4 million tomoshabin bilan NFL Payshanba oqshomidagi futbol bo'ldi. Uchinchi o‘rinda CBS telekanalida ko‘rsatilgan, mavsum davomida 12,7 million tomoshabinga ega bo‘lgan “NCIS” nomli jinoyat seriali bo‘ldi.
13-rasm. Amerika telekanallari tomoshabinlar soni (millionlarda)
AQShda 2018/19 yilgi telemavsumda taxminan 119,9 million televideniya aholi xonadonlarida mavjud.
2017 yilda amerikalik iste’molchilar kuniga o‘rtacha 238 daqiqa (3 soat 58 min) televizor ko‘rishga vaqtini sarflagan.45 Umumiy media isteʼmoli oʻsishda davom etayotgan boʻlsa-da, 2016-yilda jonli TV isteʼmoli pasayib ketdi.46
2009 yilda raqamlar odatda pastroq edi, lekin baribir o'rtacha 65 yoshli amerikalik uchun ekran oldida ketgan vaqti 9 yilni tashkil etdi (kuniga 4 soat, haftasiga 28 soatdan ortiq). Mahalliy televideniya yangiliklari efir vaqtining 30% reklamaga bag'ishlanganligini hisobga olsak, bu 65 yoshgacha bo'lgan o'rtacha odam tomonidan 2 million kishi reklama ko'radi. Televizorni tomosha qilish bilan reklama ko'rish uchun sarflangan vaqt qisqaradi.47
14-rasm. 2022-yil aprel oyida Amerika Qo‘shma Shtatlaridagi yetakchi kabel yangiliklari tarmoqlari, tomoshabinlar soni bo‘yicha (minglab)
Televideniya haqida qiziqarli faktlar:
Nemis ixtirochisi Pol Nipkov 1884 yilda o'zining mashhur "Elektr teleskopi" yordamida oq va qora televizorni statik uzatishga erishdi.
"Televizion" so'zini 1900 yilda rus olimi Konstantin Perskiy kiritgan.
Ilk televideniyaning eng yirik kashshoflari Pol Nipkov, Boris Rosing, Vladimir Zvorkin, Jon Berd, Filo Farnsvort, Charlz Frensis Jenkins va Uilyam Bell edi.
Birinchi Amerika televideniyesi 1928 yilda ishlay boshlagan. BBC translyatsiyasi esa 1930 yilda o’z faoliyatini boshlangan.
Televideniya Ikkinchi jahon urushi tugaganidan keyin keng ommalashdi. 1948 yilda 1 milliondan ortiq Amerika uylarida televizor mavjud edi.
O'rtacha amerikalik oila kuniga 8 soat televizor ko'radi.
Hozirda Amerika Qo'shma Shtatlarida 275 milliondan ortiq televizor mavjud.
Amerika uylari o'rtacha 4% elektr energiyasini televizorga sarflaydi.
Reklama har doim ham qimmat bo'lmagan. 1941 yilda 20 soniya prime-time efir vaqti 9 dollar edi. Bugungi kunda Super Bowl prime-time dagi tanaffusda 30 soniya davomidagi reklama narxlari 2,7 million dollargacha ko'tarilishi mumkin.
Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, 2006 yildan 2007 yilgacha keraksiz televizorlarning atigi 18 foizi qayta ishlangan. Qolgan 82 foizi (taxminan 20 million dona) asosan katta miqdorda zararli elektron chiqindilarni hosil qiluvchi poligonlarga utilizatsiya qilingan.
Birinchi videomagnitofon 1970 yilda Sony tomonidan ishlab chiqarilgan bo'lib, u birinchi marta teleko'rsatuvlarni yozib olishning arzon usulini taqdim etdi.
Hozirda ko’pchilik odamlar smartfonlarida televizor dasturlarini tomosha qilmoqdalar.
Barcha davrlardagi eng koʻp tomosha qilingan seriallashtirilgan teledasturlardan baʼzilari M*A*S*H (eng koʻp tomoshabinlar soni 105,9 million), Cheers (80,4 million), Seinfeld (76,3 million), Friends (52,5 million) va Magnum P.I. (50,7 mln.) bo’lgan.
Ba'zilarning hisob-kitoblariga ko'ra, 1973 yil 14 yanvarda Gavayidan Elvis Preslining jonli ijrosini 1 milliardga yaqin odam tomosha qilgan.
Daily Mail uchun reklama roligi 1928 yilda Jon Logi Berd tomonidan Londonda ommaga namoyish etilgan birinchi rangli televizorida namoyish etilgan.
Birinchi reklama 1941 yilda Bruklin Dodjers va Filadelfiya Fillari o'rtasidagi o'yinda 20 soniya davom etgan va Bulova korporatsiyasi tomonidan ishlab chiqarilgan edi.
Hisob-kitoblarga ko'ra, o'rtacha amerikalik bola 14 yoshga to'lganda, televizorda 11 000 ga yaqin qotilliklarni ko'radi. 18 yoshga kelib bu raqam 200 000 ga etadi.
Amerika uylarining 99 foizi kamida bitta televizorga ega, 66 foizida kamida uchtasi bor. Yarimdan ko'pi kabel uchun pul to'laydi.
Amerikaliklar har yili taxminan 250 milliard soat televizor tomosha qilishadi.
O'rtacha 65 yoshli odam hayoti davomida 2 milliondan ortiq reklama roliklarini ko'radi.
XULOSA
Televideniya zamonaviy inson hayotiga tezda kirib bordi. Chunki televizor dunyoning o’ziga xos oynasidir. Biz u yerda eng so'nggi yangiliklar, mahalliy seriallar, qiziqarli filmlar, tematik dasturlar va boshqa qiziqarli narsalarni topa olamiz. Biroq, dunyoning hamma mamlakatlarida ham televideniya bir xil yuritilmaydi. Televizion eshittirishlarning rivojlanishiga yangi texnologiyalar turtki bo’ldi. Shuningdek, televideniya bizning ta'lim va bilimimizga kata hissa qo'shadi. Hujjatli filmlar va axborot dasturlari bizga tabiat, atrof-muhit va siyosiy voqealar haqida tushuncha beradi. Televideniya siyosatga katta ta'sir ko'rsatadi, ya’ni saylov yillarida deputatlikka nomzodlarning muhokamalari, chiqishlari, saylovoldi tashviqoti yangiliklari va hakozolar deyarli har kuni efirga uzatiladi.
Hozirgi kunda amerikaliklar televideniyaning AQShga kirib kelishi va ularning hayotida televideniya qanday o’rin tutishi haqida shunday fikrlar berishadi: “Televideniya so'nggi asrning eng muhim ixtirolaridan biri bo’ldi. Bu butun dunyo bo'ylab tomoshabinlarni o’ziga jalb qilish uchun kuchli vositadir. Hozirgi kunda televideniya odamlar uchun asosiy axborot manbai hisoblanadi, chunki u bizga dunyoning turli burchaklaridan eng so'nggi yangiliklarni olish imkonini beradi. Deyarli televideniya paydo bo'lganidan beri ommaviy axborot vositalari siyosiy yangiliklar va ma'lumotlarning asosiy manbai bo'lib xizmat qildi. Uning ta'siri 1960 yillarda tez sur'atlar bilan kengayib bordi, o'shanda televideniya texnologiyasidagi yutuqlar tomoshabinlarga muhim siyosiy voqealarni, masalan, debatlar va nomzodlarni ko'rsatish konventsiyalarini xuddi shunday jonli ravishda boshdan kechirish imkonini berdi”.
Televideniya amerikaliklar hayotiga qanday ta'sir qildi? Bu ularning istaklari va qarashlarini shakllantirgan. Televideniya odamlarning hayotini shakllantirishda, muvaffaqiyatga intilishlarini aks ettirishda va begunohlik sifatidagi davrni mustahkamlashda katta rol o'ynadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |