MecusiLİK (zerdüŞTLÜK)

YAŞAYAN DÜNYA DİNLERİ

1. MECUSİLİK (ZERDÜŞTLÜK)

• 
  Asavan: Zerdüşt kendisi ve takipçileri için adalet ilkesi. Asa’yı takip edenler anlamında kullanılmıştır. Kötülük ve kaosu takip edenler için Drugvant.
  
• 
  Zerdüştzoroastrian: Avesta’da geçer zerdüştün öğretisini paylaşan kimseler için sonradan konulmuş bir isimlendirmedir.
  
• 
  Mazdayesna/Mazdaizn: Mazda tapıcılığı. Sasaniler döneminde öne çıkan bir kavramdır.
  
• 
  Parsi: Hindistan’a göç eden Mecusiler için kullanılır.
  
• 
  Magi/Moğ ve Mecus: pehlevice moğ, Grekçeye Magi, Latinceye Magus olarak geçmiştir. Kavram Süryanice’den Arapçaya Mecus şeklinde geçmiştir.Beyanül edyan(dinler arasındaki ilk Farsça eserdir.) isimli eserinde “Mezheb-i moğan” olarak Pehlevice şeklini kullanmıştır.
  
• 
  Gabar/Gebr: Mecusileri tahkir için özellikle safeviler döneminde kullanılmıştır.
  

ZERDÜŞTÜN DÜNYASI

İndo- İranians, Orta Asya’dan güneye ve Mezopotamya ya inerler ve burada bir takım değişiklikler:

Atın evcilleştirilmesini öğrenme

Çiftlik hayvanlarını çalmaya başlayıp akın ve yağma ile zengin olma.

Ahlaki ve yasal normlara karşı ilgisizlik.

Rahipler ve üretici halk arasına komutanlar ve profesyonel savaşçılar dahil olur.

• 
  Toplum ikiye ayrılır: Oturanlar ve savaşçılar. Asavans düzeni takip edenleri, Drujvants ise kaosu takip edenleri niteler. Drujvants cesaret tanrısı İndra’ya tapmaya ve öne çıkartmaya başlar. İndra, Soma içkisini de sever.
  
• 
  Bu dönem ayrıca, İndo – iranians’ın ayrılma dönemidir. M.Ö 2000’ler batı asyada (iran), Zerdüştlük; güney asya’da (Hindistan), Hinduizm.
  

ZERDÜŞT/ZOROASTER

M.Ö 1200, 1000 veya M.Ö 630/628-553/551 yılları arasında yaşadığı söylenir. Son tarihi genel kanaat ve Buddha’nın çağdaşı.

Drujvantlar giderek hakim olmaya başlamış savaş ve kargaşanın arttığı dönemler. Savaş ve kargaşanın arttığı bir dönem.

Sık sık inzivaya çekilip arayış içinde, doğumuyla mucizevi anlatılar.

Otuz yaşında nehrin kenarında Ahura Mazda ile Heptad(7) nur saçan varlık yani Vohu Manah’ı görüp insanları “Asha” ya yönlendirme görevi. Vatanında başarılı olamayınca kral Viştaspa’nın ülkesine göç etmiş ve yakın ilişkide olduğu kralında desteğiyle inancını hızla yaymıştır.

Turanlıların Viştaspa’nın ülkesine yaptığı saldırıda hayatını kaybetmiştir.

TARİHSEL GELİŞİM

1. 
   Zerdüşt ile başlayan ve Ahura Mazda’nın öne çıkarıldığı dönem.
   

Ahura Mazda’nın öne çıkarılmaya çalışıldığı

İnsanların ya iyinin ya da kötünün tarafında olmalarına yönelik kesin ayrım

2. 
   Daryus (Darius)’sonrası başlayan ve M.S III. Yy’a kadar devam eden
   

Darius ile devam eden ve beraber yayılımcı olup bir politika ile Anadolu ve avrupaya yayılma

Persler döneminde giderek Senkretik bir yapı kazanmaya başlama. İsa’nın doğumuna şahit olmak isteyen Maglanlar(Mecus)

3. 
   M.S 7 yy’a kadarki Sasaniler dönemi
   

Dualist yapı ön plana çıkar

Sözlü gelenek yazıya geçirilmeye başlanır

M.S 272’de resmi din haline gelir.

4. 
   Sasanilerin yıkılışı ve günümüze kadarki dönem.
   

İran İslam hakimiyetine girince gerileme başlar.

Zımmi(ehl-i kitap) muamelesi yapılır.

M.S 9. Yy Mecusi dini literatürünün derlenmesi gerçekleşir.

Eski İran’ın Mitra kültü, yeniden ihya edilip Zerdüştlüğe girer.

Ahura Mazda ile Angra Mainyu(Ehrimen) arasındaki dualist görüş net bir şekilde ortaya konulur.

Avesta’nın Derlenmesi

Kral Viştaspa tarafından 12000 öküz derisi üzerine altın mürekkeple yazıldığına inanılır.

Arsakid krala Valkaş(M.S 51-75) ve Sasani hanedanının kurucusu Ardeşir Papakan(M.S 226-241) zamanında sözlü malzemeden hareketle derlenmesi çalışmalarına başlanmış ve kral II. Şapur(310-379) döneminde derleme tamamlanmıştır.

Avesta beş bölüme ayrılır.

• 
  Yesna: Liturji metnidir. Gathalar bunun içinde bulunur.(en eskisi)
  
• 
  Visperad: Göksel tanrılara dua
  
• 
  Yaşt: Belirli tanrılara adanmış 21 ilahi
  
• 
  Videvdat(vendidat): Ritüel temizlik için.
  
• 
  Khordeh Avesta(küçük avesta): Üstteki metinlerden toparlanmış koleksiyon.
  

Zerdüştçü rahiplerce Avesta’nın yorumlama heyetinde yapılan çalışmalar ise Zend adıyla adlandırılır. M.S 3-10 yy arası.

Pehlevice metinlerden oluşan ve çoğu M.S 9. Yy ait olan Denkard ve Bundahişn gibi dini metinlerde Mecusi kutsal literatürü içerisindedir.

Gathalar: Avesta’nın içinde Zerdüşt tarafından yazıldığına inanılan 17 ilahi.

faravahar

ÖLÜM VE ÖLÜM ÖTESİNE İNANÇ

Ölüm sonrası ruh: ilahi aleme, sırasıyla yıldızları, ayı ve güneşi geçerek ulaşmak durumundadır.

Ruh, dünyada sergilemiş olduğu inançlar ve davranışlar açısından sorgudan geçirilir. Sraoşa, Mitra ve Raşnu tarafından yapılan bu sorgulamada kişinin amelleri bir terazide tartılır. Bu terazi adeta bir köprü gibidir.

Bu köprüden(cinvat) geçen ruhların cennete ulaşacaklarına ve orada güzel bir kız suretindeki kendi eşiyle buluşup birleşeceklerine inanılır.

ZERDÜŞTLÜĞÜN ÖNEMİ

İran dinini basit bir forma indirip ya iyi ya kötü taraftan olma.

Hangi taraf iyi hangi taraf kötü açıklama.

Kişinin ebedi sonu yaptığı seçime göre. Böylece acının kaynağını açıklar. Zulme ve kötülüğe uğradığında öte dünyayı düşün.

Bu hayatın ötesinde bir hayatın var olduğu bir devrimdir.

Ölümden 4 gün sonra hesap ve Dar, kıldan ince Cinvat köprüsü.

Cennet cehennemin ebediliği yerine Frashokereti (making glorious) yani iyi ve kötülük savaşı ve iyiliğin galibiyetiyle yeryüzü cennet.

Ölümden sonra dirilme bu aşamada iyiler, ölümden dirilir ve yeryüzünde yaşarlar.

Frashokereti döneminde “Soashyant” gelecek ve bu bakireden doğacaktır.

Fikirleri dolayısıyla takibat ve kaçış. Böylece bilinen ilk misyoner yolculuklar.

ATEŞ KÜLTÜ

Ateş, tanrı tarafından yaratılan, Ahura Mazda ilişkilendirilen saf temiz ve iyi bir varlık olarak görülür.

Ateş bir tapınma objesi ya da bir tanrı değil, tanrısal saflığın, temizliğin ve iyiliğin bir sembolüdür. Her insanın içindeki ışığı gösterir. Rahiplere Atarvan yani ateş rahipleri denilir.

Ateşle ilgili temizlik kurallarına riayet etmek oldukça önemlidir. Kişi kutsal ateşi kirletirse ölüm cezası.

Ataş Vahram(bahram) olarak adlandırılan kutsal ateş tapınakta 24 saat yakılı tutulur.

Zerdüşt sonrası ateş, Litürji’nin merkezi haline gelir.

TEMEL İBADETLER

• 
  Beş vakit dua, güneş veya ateşin önünde.
  
• 
  Dua öncesi islam’da ki abdeste benzer bir temizlenme ibadeti.
  
• 
  Kusti/Kuşti adı verilen kutsal kuşağın çözülmesi ve tekrar bağlanması üç kez dolandırılır: iyi düşence iyi söz ve iyi amel
  
• 
  Ahuna Vairya ya da Ahunvar denilen dua oldukça önemlidir.
  
• 
  Fravarane adı verilen iman formülü(amentü)
  
• 
  Dine giriş İnisiasyon töreni
  

Her çocuk 15 yaşına geldiğinde düzenlenir.

Kusti/Kuşti kemeri bağlanır.

• 
  Yılın çeşitli aylarına dağılmış vaziyette kutsal gün ve bayramlar.
  

Nevruz(no ruz/yeni yıl): bilinen en eski bayram. Kötü ruhlar kovulur 21 mart.

Ghambar(diğer önemli altı bayram)

Vairya ve göğün yaratılışı. Maıdhyo: Zaremaya(orta bahar)

Ahura Mazda ve insan için Homaspathmaedaya

Maidhyoi Şema(orta yaz)

Maidyairya(orta kış)

Paitişahya

Ayathrima

Mihrican: Son baharda hasat zamanı bayramı

Cenaze törenleri oldukça dikkat çekicidir. Cenazeler Dakhma ya da “sessizlik kulesi” (Towers of Slıence)adı verilen mezarlıklarda açığa bıraklılarak yalnızca kemikler kalıncaya kadar açıkta bekletilir. Dünyanın dört elementinin kirletilmeme esası ve toprağın kirletilmemesi. Nirang: Boğanın üresi. Ölü yıkayıcılarının temizlenme işlemlerinden biri.

RAHİPLİK TEŞKİLATI

• 
  Sıradan rahipler Mobed, başrahipler ise Dastür olarak adlandırılmaktadır.
  
• 
  Rahipler ibadet esnasında kutsal ateşin temizlik kurallari gereği ağızlarını bir peçe ile kapatmaya özen gösterirler.
  

ZERDÜŞTLÜĞÜN ETKİLERİ

Yahudilerin Babil sürgünleri ve ilk etkileşimler

Tarihin bir yani başlangıcı ve sonu olduğu

Apocalyptic bir son. Bakire ve Zerdüştün soyundan bir kurtarıcı/Saoşyant.

Post-Exile sonrası Yahudilerde bir yargı günü gibi kavram çıkar. İlk kez Ecclesiastes ve Daniel kitaplarında geçer. İkisi de pers sonrası yazılmıştır.

Cennet – cehennem fikirlerinin görülmesi. Genisisteki”heaven”, tanrının mekanı anlamındadır.”Shoel” düşüncesi çıkar ve paradise yani eski iran dilindeki ”paradayza” kelimesinden gelmesi.

Zamanın sonunda ortaya çıkacak kurtarıcı. Bundan önce Mesih düşüncesi var ancak onun neler yapacağı, nasıl olacağı hakkında birçok görüş vardır. Daniel’de ilk kez “ son of man” geçer ve bu zamanın sonunda gökten inip kötülüğü yener.

Matta incili, doğudan bilge adamlar, astrologlar geldi. Bu bilge adamlara Magay denir. Bu farsça “Magas” yani eski Perslerdeki Priest’in karşılığıdır. Bunlar kendi Saoşyantını bekleyen ve yıldızları takip eden Zerdüştler olabilir.

Devil düşüncesinin de kaynaklığı.

Yaklaşık 2,6 milyon Zerdüşt bulunmaktadır.

Hindistan, ABD ve Kanada da bulunmaktalar İrandaki gabarlar ve Hindistandaki parsilerin, az nüfusu vardır.

Zerdüştlük kürt dini mi?

HİNDUZİM

Sanatana Dharma-ebedi düzen.

Her şey bir tanrıdır.

GÜNEY ASYA VE HİNDİSTAN

İndo-İraniansdan irandan çıkıp güneye inenler olmuştur. M.Ö 1500

İndo-Aryanlar gelmeden önce burada indus nehri etrafında bir kültür vardır. İndo-Aryanlar ve İndus nehri kültü = Hinduizm

1950’lere kadar indus nehri kültürü bilenmez ve İngiliz arkeologlar çıkartır. 50.000 kişinin birlikte yaşayabileceği bir şehir. En büyük medeniyetlerden.

İndus bölgesinde bulunan heykellerde kadın ve erkeğe dair cinsel yönlerin ortaya konulduğu kalıntılar kalıntılar çıkar. Kadın’ın ve erkeğin cinsel yönlerine vurgu:

• 
  Dişil heykellerde kadının kalça ve göğüsleri ön plandadır. Bu tanrısal dişiliği sembolize edip ana tanrıça kültü.
  
• 
  Kadının doğurması ve üremesi ön plandadır. Böylece kutsal bir varlık olarak algılama hinduizmdeki tanrıça kültünün kökeni.
  
• 
  Erkeklik, boynuzlu yapılmış hayvan şekillerinde. Doğurganlık ve üreme.
  

Hindu kültüründe Shiva, hem kadın hem erkek üreme organını sembolize eder yani lingam-yoni’dir. Kadın erkek dengesi İndus kültüründe var.

Yaratma ve üretme fonksiyonuna dair saygı

Cinsel imgeler, şans getirici olarak kullanılır.

İndus kültüründe banyolar bulunur: dini temizlik

Kişi kirlendiğinde bu banyolarda temizlenir. Hinduizm’de de öyle.

M.Ö 1500’lerde indus kültürü inişe geçer.

İşte bu dönem, indo-Aryanların buraya ulaştığı zamanlardır.

İndo-Aryanlarla ilgili en eski bilgi, VEDA’lara dayanır. Rigveda M.Ö 2300-1200 arası bir koleksiyondur.

Vedalar’a göre Aryan dini temeli, Sacrifice ve ritüele dayanmaktadır.

Vedalarda 33 tanrı ve tanrıça var ve bunlara Daevas(tanrılar)denir. İndra(savaş), Agni(ateş), Surya(güneş) gibi.

Göç halindeyken İndra-deva öndeyken yerleşik halde bunun önemi azalır.

Vedalar insanın ne olduğundan daha çok tanrıları övmek ve onlara dair ritüellerle ilgilidir. Vedic dönemi(M.Ö 1500-800)

Ölüm sonrası ile ilgili net bir bilgi yoktur.

Sonucun, ahlaki davranışlarla ilgili olduğuna dair bilgi yok.

Rigveda kurban edilen “Purusha” dan bahseder. Bu kozmik adam olup, ağzından rahipler, kollarından savaşçılar, ayaklarından hizmetçiler doğar.

Buna göre Sacrifice, “yaratılışın yenilenmesi” anlamına gelir. Böylece tanrısal kozmik kast sisteminin temeli atılır.

Dünyanın devamlılığı için insanın ibadetine ihtiyaç vardır.

HİNDUİZMİN TARİHSEL GELİŞİMİ

1. VEDİC DÖNEM(M.Ö 1500-800): Vedaların yazılması

2. KLASİK HİNDUİZM(M.Ö 800-600): Vedic sistemin sorgulanması

3. SUTRALAR DÖNEMİ(M.Ö 500-200): Kurban ritüelinin önem kazanması, Buddha ve Mahavira’nın ayrılması

4. DESTANLAR DÖNEMİ (M.Ö 200 – M.S 300): Brahmanizm devresinin kapanıp dinin Hinduların dini haline gelmesi. Ramayana ve Mahabarata gibi destanların yazılması.

5. PURANALAR DÖNEMİ (M.S 300-750): Hinduizmin yayılma açısından altın çağı. Puranaların yazılması.

6. SON DARSANA DÖNEMİ (M.S 750 – 1000): Hint filozofları Kumarila ve Şankara’nın Advaita (upanişatlara dayanan ve kurtuluşun, ferdi ruhun(atma) evrensel ruhla (brahman) özdeşliğini idrak etmesi olarak düşünülen akım.) çıkışı, monoteizm eğilimi.

7. ORTAÇAĞ HİNDUİZMİ (M.S 10-17 YY): Bkahti yoga(kurtuluş, kendi ... tanrıya adama) çıkışı, Ramanaju(ö.1137)

8. MODERN HİNDUİZM ( 19. YY V.D): Ram Mohan Roy’un liderliğinde Brahma Samaj hareketi(politeistik inanç ve uygulamalardan arındırma, asla dönüş hareketi.) Ramakrişna Hareketi.

VEDİC RİTÜELLERİNİN ÖZELLİKLERİ:

1. 
   Ritüel hayati öneme sahip.
   
2. 
   Dokrinden daha çok ritüel ön planda.
   
3. 
   Zamanla ritüelleri doğru yaptıracak bir grubun çıkması
   
4. 
   Ritüeller geliştikçe ritüelin bir gücünün olduğuna inanç.
   

Vedic dönemden (M.Ö 1500-800) klasik Hinduizm’e geçişte neler oldu ?

• 
  Vedic dönemin inanç ve uygulamaları, yeniden yorumlanır.
  
• 
  M.Ö 1000’lerde İndo-Aryanlar’ın, kuzey doğu Hindistan’a göçleri ve “ikinci şehirleşme”. Tarıma ve yerleşik hayata geçiş.
  
• 
  Ritüelin değerini sorgulama ve orta sınıfın Brahminlerin tekeline karşı çıkışları.
  
• 
  Upanishad’lar yazılır ve Vedic dönemin “en yüce iyilikleri” reddedilir. Brahmin Nachiketas tarafından üç gün ölüm tanrısı Yama ile görüşme ve uzun yaşam, zenginliği red; kişi ölünce ne olur ?
  
• 
  Hindistan literatüründe ölümle ilgili endişe ilk kez zikredilir.
  
• 
  Dünyevi zenginliğin yerine Spiritual zenginlik öne çıkar.
  

REİNKARNASYON DÜŞÜNCESİ:

• 
  Ölüm ve sonrasına dair sorular, Rig Veda’da “atalarla ve tanrılarla yaşanır” düşüncesi genel kanaat değildir.
  
• 
  Tekrar ölme korkusu, reenkarnasyona dair ilk adımdır.
  
• 
  Reenkarnasyon, Native Amerikalılar, Afrika gibi yerler ve Pythagoras, Sokrates gibi kişilerde de vardı.
  
• 
  Reenkarnasyon’a ait ilk referans, Upanishad’larda(M.Ö 800-400) geçer.
  

• 
  ilk dönem vedalar, ritüel ve Sacrifice ile ilgiliyken; Upanishad’lar daha felsefidir. Ask etik bir kişilik sergiler.
  
• 
  Veda’larla aynı kutsiyete sahiptir, bunlara Vedanta=Vedaların ikmali denilir.
  
• 
  Veda’larla Upanishad’lar = OT ile NT gibidir.
  
• 
  Erken dönem veda’larda Reenkarnasyon yok; Upanishad’larda genel kabul görmüş bir tema haline gelir. Ancak hala bunun nasıl olduğu sorgulanmaktadır. Ölü - duman-gök-tanrıların yemeği – bulut-yağmur-toprak-bitki-insanın yemesi-doğum…
  

Karma düşüncesinin doğuşu. Couse and effect.

Vedic dönemdeki karma, rahibin, kurbanın yerine ulaşması için yaptığı şey iken; bu dönemde moral action’a doğru ilerler.

Karma mutlak adaletin sembolü, kaçınılmaz, tanrılar dâhil herkes için geçerli.

Böylece Samsara çarkından nasıl kurtulacağız sorusu gündemin ana konusu olur.

KURTULAŞ NASIL OLACAK:

• 
  Rebirth ve karma birbirinden bağımsız çıkar. Bunlar ilk kez Upanishad’larda.
  
• 
  Samsara’dan tamamen kurtuluş=Moksha/Nirvana. Nasıl olacak?
  
• 
  İşte bu dönemde birçok kişi, işini, çocuğunu bırakıp Moksha’yı nasıl elde edecekleri yönünde arayışta.
  
• 
  Sages(bilgeler), mükemmel yaşama ulaşıldıkça Samsara kalkacak ve bu büyük mutluluk. Böylece Samana (mistikler) belirir.
  
• 
  Samana ile sıradan halk arasında ilişki ve onları besleme. Halk = iyi Karma yapar; Samana = Moksha için yardım eder.
  
• 
  Böylece yoga, meditasyon gibi pratikler belirir.
  
• 
  Kurtuluş için bilgi gerekir derler.
  

• 
  Vedic dönemde de önemli bilgi ancak Axial Age’de kurtuluşun olmazsa olmazı.
  
• 
  Samana, hakikatin en derin prensibini anlamaya yarayacak bilgi arayışındadır.
  
• 
  Her şeyi açıklayacak bir teori aranır.(temeli bilirsem tümü bilirim)
  
• 
  Bu bilgi sıkı asketik yaşamla olur.
  
• 
  Bu bilgi Giana(Sanskritçe) denir ve Gnosis’le yakın ilişkili.
  
• 
  Birçok kişi ormanlara, dağlara gider.
  

EBEDİ HAKİKAT VEYA VEDANTA’NIN ÇÖZÜM ÖNERİSİ:

• 
  İnsan= beden ve ruh
  
• 
  Ruh=Sanskritçe Atman=zaman içinde anlamı değişir.
  

• 
  Veda’lar da neles ile yakından ilgili. Almanca nefes almak
  
• 
  Upanishad’lar ile birlikte bu yorum yavan ve aşkın ve ebedi bir öz.
  
• 
  Bazı Sages, duyuların ve aklın ötesinde olan bilinmez şey.
  
• 
  Kata Upanishad, doğmamış, ölümsüz her şeyden önce der. Bedenden bedene geçiş.
  
• 
  Bir zaman diliminde bedene girmez. O her zaman oradadır. Abortioncatholic (genellikle ruh gelir), Protestant( 14 gün sonra) Yahudiler (erkek 40 kız 90) İslam (3 ruh fetus’a bir sürede).
  

Benliğin tabiatını anlamak isteği gibi ebedi realitenin tabiatını anlama arayışı BRAHMAN.

• 
  Veda’lar, ritüelin içindeki saklı güce Brahman der. Axial Age’de Brahman, Ritüelin bir ötesine gidip Ultimate Realiti’nin kendisi anlamına gelir.
  
• 
  Brahmanın tabiatı hakkında o dönemde mutabakat yoktur. Fakat hiçbir bölünmesi olmayan şey olarak görülmeye başlanır.
  
• 
  Brahman kişisel bir varlık veya tanrı değil, bunların üstünde aşkın bir şey.
  
• 
  O, hareket eder ama aynı zamanda etmez, yakın ama uzak; içkin ve aşkın.
  
• 
  Böylece brahman, Nirguna yani “vasıfsız” olarak tanımlanır.
  

• 
  İşte insan özü atman ile Brahman’ın bilinmez tabiatları vurgusu, bu ikisinin birleştirilmesini peşinden getirir. Meyve çekirdeği ve ağaç, Böylece kendini bilen evreni bilir teması. Bundan dolayı meditasyona yani kendini dinlemeye ihtiyaç duyar.
  
• 
  Bir taraftan tanrı ve tanrıçalar tapma; öte yandan soyut brahman ile birleşme!!! Brahman teolojisini yeniden yorumlama.
  

• 
  Upanishad’ların nirguna(tanımsız) yönüne sonraki teologlar Saguna (bir vasfı olan) tanımını getirirler. Her şekliyle bilinemez ama bir form alabilir.
  
• 
  Böylece popüler/halk dindarlığının birçok tanrısı aslında kavranılmaz realitenin bir manifestosudur. Hepsi ultimate reality’e giden bir yol.
  
• 
  Hindu tanrıları, Antropomorfik veya başka şekilde(ağaç, su) olabilir. Zira brahman, her şeyde içkindir.
  
• 
  Tanrıyı tamamen insan gibi düşündüğünde insandan farksız ve tapınmaya gerek olmayan bir obje olur. Bundan dolayı Hindu tanrıları, yarı insan-yarı gayri insani unsurları barındırır.
  
• 
  Bu idollere, tanrının ruhu girmesi için dualar yapılır. Ruh girdiğine inandıktan sonra da ona yaşıyormuş gibi muamele yapılır. Banyo, elbise, yiyecek sunma gibi.
  
• 
  Günün belli zamanlarında Darsana yani tanrıyı görmek önemlidir.
  
• 
  Belirli bir süre sonra bu idollerdeki inkarnasyon’un geçici olduğunu göstermek için onlara cenaze töreni yapılıp yakılırlar.
  
• 
  Hindu Panteonunda yaklaşık 330 milyon tanrı vardır. Her dindarın, İsta-Devata’sı yani kendi seçtiği bireysel tanrısı vardır.
  

KUTSAL METİNLERİ:

1. SRUTİ(VEDA’LAR, BRAHMANALAR, ARANİYAKALAR, UPANİSHADLAR)=VAHİY MAHSULÜ

2. SMRİTİ(RAMAYANA VE MAHABBARATA DESTANLARI, PURANALAR) = GELENEK/SÖZLÜ

• 
  Vedalar
  

Tanrı olarak algılanan doğa güçlerine ibadet telkin edilir. Felsefi konulara ve Brahmanizm e doğru bir eğilim gösterir.

• 
  Brahmanalar (Hindu Talmudu!), Upanishad’lar, Sutralar.
  

İnsani niteliklerden uzak soyut brahman kavramı tam olarak gelişmiş; bu âlemin temelindeki kozmik güç olarak algılanmış ve bütün ruhların onunla bütünleşmeye çaba gösterdikleri ileri sürülmüştür.

• 
  Destanlar(Mahabharata, Ramayana, Puranalar, Dharma-Şastralar)
  

Dinin insanlara ilginç hikâyeler aracılığıyla öğretilmesi çabaları, tanrıların soyut kavramlar yerine insanlara yardım eden ve onlarla beraber hareket eden insanüstü varlıklar olarak tanımlanması.

KAST SİSTEMİ

TEMEL KASTLAR:

1. 
   Brahmanlar (din adamları, âlimler, rahipler)
   
2. 
   Kşatriya’lar(devlet adamları, kanun yapıcı ve uygulayıcılar, askerler)
   
3. 
   Vaişya’lar( iş adamları, tüccarlar, esnaf ve zanaatkârlar.)
   
4. 
   Sudra’lar(işçiler, hizmetkârlar, ırgatlar.) bir kasta dâhil olmayanlar.
   

Paryalar:

• 
  Hindu olmayanlar.
  
• 
  Hindulara görü bu tanrısal sistemdir ve Rigveda’ya dayanır.
  

İBADET VE AYİNLER

• 
  Hinduizm’de ibadet en temelde ferdidir.
  
• 
  Hinduizm’de ayin ve ibadetler üç temele dayanır. Bunlar;
  

Güzel ameller.

Bilgi sahibi olmak

Tanrı ile beraber olmak.

• 
  Bu gayelere ulaşmak için sırayla şu hususlar yerine getirilmelidir;
  

Ölenler için kurban kesmek

Güneşe saygı göstermek

Doğumda ve ölümde ibadet etmek(düzenlemek)

Mukaddes metinleri devamlı okumak

Hakikat bilgisini elde etmeye çalışmak

Her an tanrının varlığını düşünerek Ona kulakta bulunmak.

KUTSALLAR

• 
  Hinduizm’de inek kutsal kabul edilir. Kesilmesi ve etinin yenmesi yasaktır. İnekler bolluk bereket sembolüdür. Yani doğal olarak berekete duyulan saygı, ineğe saygıya yol açar.
  
• 
  Ayrıca inekler tüm kâinatın anası olan Devi’nin yani tanrıçanın sembolü sayıldığı için inek ve öküzler, caddelerde, alış veriş merkezlerinde veya diledikleri her yerde serbestçe dolaşabilir.
  
• 
  İneklerin yanı sıra boğalar, maymunlar, sincaplar ve yılanlar tanrı Şiva ile ilişkilendirilerek kutsallaştırılır.
  
• 
  Yine Hint inciri denilen ağaç ve pipal ağacı kutsal kabul edilir.
  
• 
  Bazı nehir ve tepelere de kutsallık atfedilir; Hindu inancına göre Ganj nehri tanrı Şiva’nın başından aktığına inanılan bir nehirdir ve kutsaldır bu nedenle ölüler burada yakılarak suya atılır ayrıca yılın belli döneminde buraya hac için gelirler.
  

HİNDU MEZHEPLERİ

1. 
   ŞİVACILIK: Şiva’yı tanrı kabul edip ona tapanlar IX. Yy’da Şankara ve Kumarila’nın görüşleriyle oluşur. En zahit anlamında şiva algılandığı için asketik hayat hakimdir.
   
2. 
   VİŞNUCULUK: Şivacılığın aksine asketizm ve öte dünyaya yönelik eylemlere ilgisizdir. Onlara göre vişnu, merhametli bir tanrıdır. X. Yy’da Ramanuja ve Madhva’nın görüşleriyle ortaya çıkar.
   
3. 
   SAKTİZM: Tanrılarına Sakti denilen grup. Tanrının feminen yönü ön plandadır.
   
4. 
   Yaklaşık 900 milyon hindu bulunmaktadır.
   

BUDİZM

İnsan doğarken neden ağlar?

Budist’ler kendi dinleri için şu isimleri kullanırlar:

Budda-Sasana(Budda’nın öğretileri)

Budda-Dharma(Budda’nın şeraiti)

Budda-Vacana(Budda’nın sözleri)

SİDDHARTA GAUTAMA SAKYAMUNİ

M.Ö 560/563-480/410

Buda’ya verilen isimler:

• 
  Sakkyamuni(Sakyalar azizi/ermişi): Shakya tribe dolayısıyla.
  
• 
  Gautama: klan (boy) dolayısıyla.
  
• 
  Siddhartha: ismi
  
• 
  Buddha (aydınlanmış)
  
• 
  Tathagata (hakikate ermiş)
  

BUDA’NIN KİMLİĞİ

Buda’yı a)tarihsel b)inancın buda’sı diye ikiye ayırmak gerekir.

• 
  Annesi Maya ona hamileyken rüyasında beyaz yarı tanrı fil görür.
  
• 
  Lumbini Kasabasında annesi ebeveynlerini ziyarete giderken doğar.
  
• 
  On aylık doğmuştur.
  
• 
  Doğar doğmaz yedi adım atar ve Samsarik çark içinde son kez doğduğunu söyler.
  
• 
  Babası o doğunca Astrologlara sorar ve onlar, Buda’nın bir “chakravartin”(eksen/çark döndürücü) olduğunu, kral veya dini liderlikten hangisini seçeceğine dair önemli uyarı.
  

Dünyaya gemleten önce Tusita cennetinin 33. Katında yaşayan tanrısal bir varlıktır.

Tanrısal cevherin dünyadaki avataralarından biridir.

Buda’nın Hayatı:

• 
  Hindistan’ın Kuzeydoğu bölgesinden.
  
• 
  Bir prens, annesini Maya; babası Suddohana
  
• 
  16 yaşında kuzeni Yashodhara ile evlenir ve bir oğlu olur.
  
• 
  29 yaşında ölüm, hastalık ve yaşlılık gibi olayları görmesi sonucu sarayı terk eder.
  
• 
  35 yaşında aydınlanma tecrübesi
  
• 
  80 yaşında ölür.
  
• 
  Saray’dan kaçış sonrası bir Samana(Hint astetik) ile karşılaşır ve onun gibi her şeyi terk etmeyi dener.
  
• 
  İkinci master,bir yogic meditasyon ustasıdır. Ona, “nothingness’ı tavsiye eder. Dener ancak “özgürlüğü” bulamaz.”
  
• 
  3. Master ona “algılama-algılamama” seviyesine getirir ancak “bilgeliği” aramaktadır.
  

Zira bunların ikiside geçici idi bunlar bitince “suffering” geri geliyordu.

• 
  4. Aşama: katı asketizm.”bacakları bambu ağacı gibi”
  

• 
  Ancak bu, aydınlanma değil “ölüm ve acı veriyordu”.
  

•