Mazkur uslubiy qo’llanmada Microsoft Office amaliy dasturi tarkibiga kiruvchi excel elektron jadvali imkoniyatlari, unda ishlashning zaruriy ma’lumotlari keltirilgan

Malumotlarni nusxalash va ko’chirish.
Ko’p hollarda bir katakdagi malumotni boshka katak yoki kataklar guruhiga nusxalash va ko’chirishga to’g’ri keladi. Nusxalashda malumot yangi katakda paydo bo’lishi bilan birga, birlamchi manbasida saqlanib ham qoladi. Ko’chirishda esa malumot birlamchi manba katagidan o’chirilib, o’tkazilgan katakdagina saklanib koladi. Kuyida asosan nusxalashga ur\u berib, kerakli paytlarda ko’chirish tugmalarini aytib ketamiz.
Nusxalash quyidagi ko’rinishlarda amalga oshirilishi mumkin:

• 
  Bir katakdagi malumotni boshqa katakka nusxalash;
  
• 
  Bir katakdagi malumotni kataklar guruhiga nusxalash. Bunda ajratilgan guruhning har bir katagida malumot nusxasi paydo bo’ladi;
  
• 
  Bir kataklar guruhidagi malumotlarni boshka bir guruhga nusxalash. Bunda xar ikki guruh o’lchamlari bir xil bo’ladi.
  

Nusxalash uskunalar paneli yordamida quyidagicha bajariladi:

1. 
   Nusxalanadigan katak yoki gurux ajratiladi va uskunalar panelidan «kopirovat v bufer» tugmasi chertiladi. Bunda katakdagi yoki guruxdagi malumotlar nusxasi oraliq xotira(bufer)da hosil buladi. Agar ko’chirish amalini bajarmoqchi bo’lsak, «udalit v bufer» tugmasini chertamiz.
   
2. 
   Jadval kursori nusxa qo’yilishi kerak bo’lgan katakka o’tkaziladi va uskunalar panelidan «vstavit iz bufera» tugmasi chertiladi.
   

Shuni takidlash joizki, buferdagi malumotni istagancha kataklarga qo’yaverish mumkin. Buferdagi bir malumot buferga yangi malumotni o’tkazguncha saqlanib turadi.


Olib(sudrab) o’tish amali orkali nusxa ko’chirish.
EXCELda malumotlarni olib(sudrab) o’tish orqali nusxalashni amalga oshirish mumkin. Nusxa ko’chirish kerak bo’lgan katak(guruh)ni ajratib, so’ng sichqoncha ko’rsatkichi katak(guruh) chegaralaridan biriga olib kelinadi. Ko’rsatkich yo’nalish tugmasiga aylangandan so’ng Ctrl tugmasi bosiladi. Ko’rsatkichda qo’shimcha «+» belgisi hosil bo’ladi. Shundan so’ng malumotlarni boshqa katakka sudrab olib o’tish mumkin. Olib o’tilaetganda «Ctrl» tugmasi bosib turiladi. Agar «Ctrl» tugmasi bosib turilmasa, malumot birlamchi manbasida saqlanmaydi, yani ko’chirish sodir bo’ladi. Agar ko’chirilayotgan katakda malumot bo’lsa, uni almashtirish haqida ogohlantiruvchi yozuv paydo bo’ladi.