Mazkur o’quv-uslubiy majmua orqali talabalar o‘zini-o‘zi mustaqil nazorat qilishi va bilimlarini joriy nazoratdan o‘tkazishda foydalanilishlari mumkin

Ish haqi to‘lash razryadlari	Tarif koeffitsientlari	Ish xaqi to‘lash razryadlari
Tarif koeffitsientlari
0	1,000	12	3,581
1	1,450	13	3,808
2	1,595	14	4,038
3	1,755	15	4,271
4	1,930	16	4,508
5	2,115	17	4,748
6	2,308	18	4,991
7	2,510	19	5,238
8	2,716	20	5,488
9	2,926	21	5,741
10	3,140	22	5,998
11	3,358	23	6,0

Ish haqi to‘lash shakllari shakllari
Ishbay		Vaqtbay
Oddiy ishbay		Oddiy vaqtbay
Ishbay-mukofot		Vaqtbay-mukofot
Ishbay-progressiv
Bilvosita ishbay
Akkord

Ishchi va xizmatchilarga ish haqi to‘langanida quyidagicha buxgalteriya provodkasi
Dt 5010- «Milliy valyutadagi pul mablag‘lari» hisobvarag‘i
Kt 6710 «Xodimlar bilan ish haqi bo‘yicha hisoblashishishlar» hisobvarag‘i
Ishchi va xizmatchilar bilan hisob-kitobning analitik hisobi ish haqi hisoblashish-to‘lash vedomostlarida, sintetik hisobi esa 6710-«Xodimlar bilan ish haqi bo‘yicha hisoblashishishlar» hisobvarag‘ida yuritiladi.

2016 yil 1 yanvar holatiga O‘zbekiston Republikasida jismoniy shaxslarning daromad solig‘i quyidagi shkalarda etib belgilangan:

Soliq solinadigan daromad miqdori	Soliq stavkasi
130 240 so‘mgacha	0%
130 241 681 so‘mdan 651 200 so‘mgacha (5 x 130 240)	7,5%
651 201 so‘mdan 1 302 400 so‘mgacha (10 x 130 240)	651 200 so‘m miqdorigacha bo‘lgan soliq +651 200 so‘mdan ortiq summaning 7,5%i
1 302 401 so‘m va undan yuqori	1 302 400 so‘m miqdorigacha bo‘lgan soliq + 1 302 400 so‘mdan ortiq summaning 23%i

Ishlab chiqarish harajatlari hiobigas zaxira tashkil etilganida buxgalteriya quyidagicha yozuv qilinadi:
D-t Ishlab chiqarish harajatlari hisobvaraqlari K-t 8910-«Kelgusi davr harajatlari va to‘lovlari rezervi».
Ishchilarga mehnat ta’tili vaqtida ish haqi hisoblanganida quyidagicha provodka beriladi:
D-t 8910-«Kelgusi davr harajatlari va to‘lovlari rezervi» K-t 6710-«Xodimlar bilan ish haqi bo‘yicha hisoblashishishlar».
Misol. № 173 Qarorga muvofiq xodim Karimov Iskandarga «mart oyida 24 kun muddatga ta’til berildi.
Xodimning shaxsiy varakasida quyidagi ma’lumotlar mavjud:
-2002 yil 1 yanvarida xodimning oylik maoshi _400000 sum kilib belgilangan. 2001 ysh
xodimning oyligi 350000 sumni tashkil etgan;
- shu muddat davomida olgan mukofot summasi 120000 sumni tashkil etgan,
- xodimga 25000 0sum moddiy yordam berilgan; dam olish va bayram kunlarida ishlaganlik uchun 400000 sum qo‘shimcha haq olgan; yil oxirida aksiya bo‘yicha 1750000 sum dividend olgan; kasallik varakasi bo‘yicha 209000 sum ish haqi olgan.
Korxona xodimi Karimov Iskandarga 24 ish kuni uchun ta’til haqi hisoblaymiz:
1) mehnat ta’tili bo‘yicha haq hisoblashish uchun yil bo‘yicha jami olgan ish haqisish
Hisoblaymiz:
(350000*9)+(400000*2)=3150000+800000=3950000 sum.
120000 sum mukofot, 400000 sum qo‘shimcha haq va 209000 so‘m kasallik varakasi bo‘yicha haq
Jami4679000 sum (3950000+120000+400000+209000).

2. 
   O‘rtacha oylik ish haqi 389917 sum (4679000/12).
   

Kunlik ish haqi 15351so‘m (389917/25,4) demak ta’til haqi 368424 sum (15351*24). ta’tiliga haq hisoblanganida buxgalteriya hisobda quyidagicha provodka beriladi:
D-t 8910-«,Kelgusi davr harajatlari va to‘lovlari rezervi sum 368424 K-t 6710-«Xsdimlar bilan ish haqi bo‘yicha hisoblashishishlar»- 368424sum.

2. 
   Korxona ishchi va boshqa xodimlari kasal bulib kolganida krtish to‘g‘risida varaka-byulleten nafaka hisoblashish uchun asos bo‘ladi. nafaqa miqdori kasal bo‘lishidan ilgari ishlagan _ish haqi, kasallik davom etadi va mehnat stajiga bog‘liq- Ish staji 5 yilgacha bo‘lganda ish haqining - 60 foizi, 5 yilldan 8 yilgacha - 80 foizi, 8 yildan ortik bo‘lsa - 100 foizi hisoblanadi.
   

Ish stajidan qat’iy nazar, ish haqining 100 foizi hajmida nafakalar xomila-rlik va tugish bo‘yicha, ishlab chiqarish jaroxati va kasb kasalligi bo‘yicha, 18 yoshgacha 3 )lasi bor bo‘lgan ishchilarga va urush nogironlariga tulanadi. Ish haqi summasiga gimoiy sugurta ajratmalari Hisoblanadigan barcha ish haqi, qo‘shimcha haq va to‘lovlar >ir martalik beriladigan mukofotlardan tanshchari) kiritiladi.
Amaldagi qonunchilikka muvofiq mulkchilikning har qanday shaklidagi korxona xodimlari ish haqidan quyidagi pul ushlanmalari va chegirmalari amalga oshiriladi:
daromad solig‘i;
pensiya fondiga ajratma;
kasaba uyushmasiga ajratma (ixtiyoriy);
xodim tomonidan korxonaga etkazilgan moddiy zararni krplash bo‘yicha to‘lovlar;
alimentlar;
kreditga sotilgan tovarlar uchun to‘lovlar va boshqalar.


1.3.KEYS-STUDY






1.4.GLOSSARIY