Mazhab-(arab. مذهب maḏhab)

Mazhab-(arab. مذهب maḏhab)

• Mazhab-(arab. مذهب maḏhab)
• Shariat doirasidagi huquq maktablari, ya`ni islom qonunlari sistemalari (aynan: „yo‘l“ yoki „harakat tarzi“, termin ma`nosida — „diniy-huhuhiy ta`limot“, „tarikat“ yoki „maktab“) mazhablar deb ataladi.
• Mazhablar shariat qonunlarini ishlab chiqish jarayonida huquq maktablari yoki tariqatlar sifatida yuzaga kelgan, ularga mashhur huquqshunoslar, ularning shogirdlari va izdoshlari asos solganlar. Shariat qonunlarini ishlab chiqish bilan shug‘ullangan barcha qonunshunoslar Qur’on ko‘rsatmalariga va hadislarga asoslanib ish ko‘rganlar, ammo printsiplarni va qonunlarni ta`riflashda harfxo‘rlik bilan ratsionalizm xususida, sabr-qanoat bilan mutassiblik xususida kelisha olmaganlar.

Mazhab (arab. — yoʻnalish, oqim, yoʻl, ta`limot), shariat mazhablari — islomda diniy huquq tizimlari va yoʻnalishlari. VIII—IX-asrlarga kelib shariatning shakllanishi jarayonida xuquqshunoslik — fiqx. sohasida juda koʻp M.lar yuzaga kelgan. Hozirgi vaqtda sunniy toʻrtta M. — hanafiylik, molikiylik, shofi`iylik, hanbaliilik (M.lar nomi ularning asoschilari: Abu hanifa (Imomi A`zam), Molik ibn Anas, Shofi`iy, Ibn Hanbal nomidan olingan), shialikda bir M. — jafariylik (asoschisi — Jafar as-Sodiq) saqlanib qolgan. Shariat M.lari liniy firqalardan farq qiladi. Sunniylikdagi toʻrttala M. ham teng hisoblanadi, yirik musulmon un-tlarida toʻrt mazqab boʻyicha aloqida dars oʻqitiladi. M.lar umuman an`anaviy diniy huquq doirasidan chiqmagani xrlda, shariat masalalarida yengilroq yoki qattiqroq hukm chiqarishlari bilan bir-biridan farq qiladi. Hozir islom mamlakatlarida xanafiylik (Turkiya, Pokiston, Hindiston va boshqa mamlakatlar), molikiylik (Tunis, Jazoir, Marokash, Liviya), shofi`iylik (Misr, Indoneziya va boshqa mamlakatlar), hanbaliylik (Saudiya Arabistoni) M.lari, shuningdek, shialik tarkalgan mamlakatlar (Eron, Iroq, Yaman va boshqa mamlakatlar)ning ququqiy qayotida ja`fariylik M.i oʻz mavqeini ma`lum darajada saqlab kelmoqda. Oʻrta Osiyoda, xususan, Oʻzbekistonda xanafiylik M.i keng yoyilgan

• Mazhab (arab. — yoʻnalish, oqim, yoʻl, ta`limot), shariat mazhablari — islomda diniy huquq tizimlari va yoʻnalishlari. VIII—IX-asrlarga kelib shariatning shakllanishi jarayonida xuquqshunoslik — fiqx. sohasida juda koʻp M.lar yuzaga kelgan. Hozirgi vaqtda sunniy toʻrtta M. — hanafiylik, molikiylik, shofi`iylik, hanbaliilik (M.lar nomi ularning asoschilari: Abu hanifa (Imomi A`zam), Molik ibn Anas, Shofi`iy, Ibn Hanbal nomidan olingan), shialikda bir M. — jafariylik (asoschisi — Jafar as-Sodiq) saqlanib qolgan. Shariat M.lari liniy firqalardan farq qiladi. Sunniylikdagi toʻrttala M. ham teng hisoblanadi, yirik musulmon un-tlarida toʻrt mazqab boʻyicha aloqida dars oʻqitiladi. M.lar umuman an`anaviy diniy huquq doirasidan chiqmagani xrlda, shariat masalalarida yengilroq yoki qattiqroq hukm chiqarishlari bilan bir-biridan farq qiladi. Hozir islom mamlakatlarida xanafiylik (Turkiya, Pokiston, Hindiston va boshqa mamlakatlar), molikiylik (Tunis, Jazoir, Marokash, Liviya), shofi`iylik (Misr, Indoneziya va boshqa mamlakatlar), hanbaliylik (Saudiya Arabistoni) M.lari, shuningdek, shialik tarkalgan mamlakatlar (Eron, Iroq, Yaman va boshqa mamlakatlar)ning ququqiy qayotida ja`fariylik M.i oʻz mavqeini ma`lum darajada saqlab kelmoqda. Oʻrta Osiyoda, xususan, Oʻzbekistonda xanafiylik M.i keng yoyilgan