Mayishi ertaklar



Download 0,52 Mb.
bet22/23
Sana03.11.2022
Hajmi0,52 Mb.
#859625
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23
Bog'liq
Mayishi ertaklar

"Boltadan pyuresi"


Yuqorida aytib o'tilgan qahramonlar ishtirok etadigan kundalik ertaklarning misollaridan biri "boltadan porridge" deb nomlash mumkin. Bu hamma narsaga hazil bilan muomala qilsangiz va odamlarga yaqinlashsangiz, hayotdagi qiyinchiliklarni va qiyinchiliklarni qanday osonlikcha va quvnoq ravishda engishingiz mumkinligi haqida juda kichik, ammo ibratli hikoya.
Iqtidorli askar, o'zini kambag'al qilib ko'rsatadigan qaysar kampirni kutib, o'z mehmoniga hech qanday munosabatda bo'lmaslik uchun hiyla ishlatishga qaror qildi. U ko'ngilli ravishda ovqatni bolta bilan pishirdi. Uy egasi qiziquvchanlikni sezib, uni payqamay, askarni ovqat tayyorlash uchun zarur bo'lgan barcha oziq-ovqat bilan ta'minladi va unga hali pishmagan boltani olib ketishga ruxsat berdi. Bu erda barcha o'quvchilar va tinglovchilarning xushyoqishlari, qoida tariqasida, topqir xizmatkorning tarafidadir. Va manfaatdor tomonlar ochko'z kampirga kulib kulish imkoniyatiga ega. Bu ertakning eng yaxshi tomoni.

Adabiy asarlar


Ko'plab buyuk yozuvchilar ham ertak janrlarida ijod qilishgan. 19-asr dahosi Saltikov-Shchedrinning asarlari buning yorqin dalilidir. Xalq ijodiga taqlid qilib, muallif qahramonlarga ma'lum bir ijtimoiy maqomni berdi va shu bilan siyosiy g'oyalarini o'quvchilarga etkazdi.

Uning hikoyalarining aksariyati hayvonlar haqidagi ertaklarga tegishli bo'lishi kerak. Ularning maqsadi ijtimoiy buzuqliklarni ochish bo'lgan allegoriyalarni o'z ichiga oladi. Ammo bu yozuvchining xalq ertaklari janrlariga mos keladigan asarlari ro'yxatini tugatmaydi. Ijtimoiy asosda yaratilgan maishiy ertak, masalan, "Bir odam ikki generalni qanday oziqlantirgani haqidagi ertakka" o'xshaydi. Ushbu noyob hikoya nozik hazil va betakror satira bilan nafas oladi va uning qahramonlari shu qadar ishonchliki, ular har qanday davr uchun dolzarbdir.

Hazillar


Hazillar ham kundalik ertaklarning namunasidir. Bunday folklorga bo'lgan munosabat, albatta, hamma uchun bir xil emas. Ammo bu rang-barang janrda xalq o'ziga xosligi, axloq tushunchasi va ijtimoiy munosabatlarning turli xil vississiyalari aniq ifoda etilgan. Bundan tashqari, ijodning ushbu shakli doimo dolzarb va doimiy ravishda rivojlanib boradi.
Zamonaviy folklorshunoslik ma'lumotlariga ko'ra, turli xil joylarda kundalik latifalar o'ziga xos xususiyatlarga va xususiyatlarga ega, bu esa ilmiy tadqiqotlar uchun qiziqish uyg'otadi. Bu ko'plab ilmiy ishlar va dissertatsiyalarda tadqiqot va taqdimot mavzusiga aylangan ushbu janrning shakllanishi va rivojlanishining umumiy naqshlariga ham tegishli. Har doim ham bir latifalar hokimiyatning o'zboshimchaliklariga, ularning adolat va axloq tushunchalariga zid bo'lgan hodisalar va hodisalarga javob berishlari uchun eng yaxshi yo'l ekanligini isbotladi.


Download 0,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish