Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

Qo‘shimcha adabiyotlar 
O‘quv qo‘llanmalar, maxsus adabiyotlar 
Волъфман Г.И.
Ответственность за преступления в области охраны 
природы: квалификация и наказание. — Саратов: Саратовский 
университет, 1984.
Желваков Э.Н.
Преступления против природных богатств. — М.: 
ВЮЗИ, 1983.
Желваков Э.Н.
Экологические преступления: понятие, виды, 
335 

---

квалификация. — М.: НИИП, 1995.
Колыско А.Ю., МаляеваЕ.О.
Экологические преступления. — 
Новгород: 1993.
Лопашенко Н.А.
Экологические преступления: Комментарий к 
главе 26 УК РФ. — СПб.: «Юридический центр Пресс», 2001. — 800 
B.
Широков В.А.
Преступления в области охраны окружающей среды. 
— 
Хабаровск: 1989.
Ilmiy maqolalar 
Зуев Е.
Ответственность за незаконную охоту // Ж. Охота и 
охотничье хозяйство. 1980. № 8.
336 

---

VI BOB. BOSHQARUV TARTIBIGA QARSHI JINOYATLAR 
8-sxema
9-sxema 
 
Hokimiyat, boshqaruv va jamoat birlashmalari 
organlarining faoliyat tartibiga qarshi jinoyatlar 
 
Boshqaruv tartibiga qarshi jinoyatlar 
JK 205-229
3
-moddalar 
Odil sudlovga qarshi jinoyatlar 
JK 230-241
1
-moddalar 
Boshqaruv tartibiga qarshi jinoyatlar 
 
 
Hokimiyat yoki 
mansab vakola-
tini suiiste’mol 
qilish 
JK 205-m. 
Hokimiyat yoki 
mansab vakola-
ti doirasidan 
chetga chiqish 
JK 206-m. 
Mansabga 
sovuqqonlik 
bilan qarash 
JK 207-m. 
Hokimiyat 
harakatsizligi 
JK 208-m. 
Mansab 
soxtakorligi 
JK 209-m. 
Pora olish 
JK
210-m. 
Pora berish 
JK
211-m. 
Davlat organining, 
davlat ishtirokidagi 
tashkilotning yoki 
fuqarolar o’zini o’zi 
boshqarish organining 
xizmatchisini pora 
evaziga og’dirib olish 
JK 213-m. 
Pora olish-
berishda 
vositachilik 
qilish 
JK 212-m. 
Davlat organi, davlat 
ishtirokidagi tashkilot 
yoki fuqarolarning 
o’zini o’zi boshqarish 
organi xizmatchisining 
qonunga xilof ravishda 
moddiy qimmatliklar 
olishi yoki mulkiy 
manfaatdor bo’lishi 
JK 214-m
Davlat 
ramzlariga 
hurmatsizlik 
qilish 
JK 215-m. 
Jamoat 
birlashmalari 
yoki diniy 
tashkilotlarni 
qonunga xilof 
ravishda tuzish 
JK 216-m. 
Diniy 
tashkilotlar 
to’g’risidagi 
qonun 
hujjatlarini 
buzish 
JK 216
2
-m. 
G’ayriqonuniy 
jamoat 
birlashmalari va 
diniy tashkilotlar 
faoliyatida 
qatnashishga 
undash 
JK 216
1
-m. 
Yig’ilishlar, 
mitinglar, ko’cha 
yurishlari yoki 
namoyishlar 
uyushtirish, 
o’tkazish tartibini 
buzish 
JK 217-m. 
Taqiqlangan ish 
tashlashga rahbarlik 
qilish yoki 
favqulodda holat 
sharoitida korxona 
muassasa yoxud 
tashkilotlar ishiga 
to’sqinlik qilish 
JK 218 m
Hokimiyat 
vakiliga yoki 
fuqaroviy 
burchini 
bajarayotgan 
shaxsga 
qarshilik 
ko’rsatish 
JK 219 m
Ozodlikdan 
mahrum qilish 
jazosini ijro 
etish muassasa-
larining ishini 
izdan chiqaruv-
chi holatlar 
JK 220-m. 
Jazoni ijro etish 
muassasasi 
ma’muriyatinin
g qonuniy 
talablariga 
bo’ysunmaslik 
JK 221-m. 
Qamoqdan 
yoki qo’riqlov 
ostidagi 
saqlash joyidan 
qochish 
JK 222-m. 
337 

---

9-sxema (davomi)
1-§. Hokimiyat yoki mansab vakolatini suiiste’mol qilish
(JK 205-moddasi) 
Jinoyatning asosiy bevosita obyekti 
davlat hokimiyati, boshqaruv va 
mahalliy o‘zini o‘zi boshqarish organlarining normal faoliyat ko‘rsatishini 
ta’minlaydigan ijtimoiy munosabatlar hisoblanadi. 
Qo‘shimcha bevosita 
obyekt 
sifatida fuqarolarning qonuniy huquq va manfaatlarini 
ta’minlashga qaratilgan ijtimoiy munosabatlar hisoblanadi. 
Obyektiv tomondan 
jinoyat hokimiyat yoki mansab vakolatini 
suiiste’mol qilish, ya’ni mansabdor shaxsning o‘z mansab vakolatidan turli 
Boshqaruv tartibiga qarshi jinoyatlar 
 
Qonunga 
xilof 
ravishda chet 
elga chiqish 
yoki 
O’zbekiston 
Respublikasi
ga kirish JK 
223-m. 
O’zbekiston 
Respublika-
sida bo’lish 
qoidalarini 
buzish JK 
224-m. 
Harbiy 
yoki 
muqobil 
xizmatdan 
bo’yin 
tovlash 
JK 225-
m. 
Ma’muri
y nazorat 
qoidalari
ni buzish 
JK
226-m. 
Hujjatlar, shtamplar, 
muhrlar, blanklarni, 
avtomototransport 
vositalarining va ular 
tirkamalarining (yarim 
tirkamalarining) davlat 
raqam belgilarini egallash, 
nobud qilish, ularga shikast 
etkazish yoki ularni 
yashirish JK 227-m. 
Hujjatlar, 
shtamplar, 
muhrlar, 
blankalar 
tayyorlash, 
ularni 
qalbakilashti
rish, sotish 
yoki ulardan 
foydalanish 
JK 228-m. 
Diniy 
ta’limotdan 
saboq berish 
tartibini buzish 
JK 229
2
-m. 
Yer 
uchastkalarini 
o’zboshimcha
-lik bilan 
egallab olish 
JK 229
1
-m. 
Davlat proba 
tamg’alarini 
tayyorlash 
va ulardan 
foydalanish 
qoidalarini 
buzish 
JK 228
1
-m. 
O’zboshim-
chalik 
JK 229-m. 
Belgilangan taqiqlarni (cheklovlarni) buzgan holda binolarni, inshootlarni yoki boshqa 
ob’ektlarni qurish, rekonstruktsiya qilish va kapital ta’mirlash 
JK 229
3
-m. 
338 

---

niyatlarda foydalanishi natijasida fuqarolarning huquqlari yoki qonun bilan 
qo‘riqlanadigan manfaatlariga yoxud davlat yoki jamoat manfaatlariga 
ko‘p miqdorda zarar yoxud jiddiy ziyon yetkazilishida ifodalanadi. 
Hokimiyat vakolatini suiiste’mol qilish 
deganda, mansabdor 
shaxsning o‘z mansab mavqeidan fuqarolar, jamiyat va davlat 
manfaatlariga qarshi qasddan foydalanishini tushunish lozim. 
Mansab vakolatini suiiste’mol qilish 
deganda, mansabdor shaxsning 
mansab mavqeidan kelib chiqqan va bu shaxs egallagan lavozimi 
vakolatiga berilgan huquq va majburiyatlarni amalga oshirish bilan 
bog‘liq, biroq o‘z mazmuni bo‘yicha tegishli organning faoliyat olib 
borishidan ko‘zlangan maqsad va vazifalarga zid keluvchi harakatlarini 
tushunish lozim. 
Hokimiyat yoki mansab vakolatini suiiste’mol qilish 
davlat 
hokimiyati va boshqaruvi, mahalliy o‘zini o‘zi boshqaruv organlari 
mavqeiga putur yetkazish; o‘zganing mulkini talon-toroj qilishni yashirish; 
turli moliyaviy talon-torojlarni amalga oshirish; davlat, jamoat yoki 
boshqa o‘zga mulk hisobidan, uni tortib olmasdan g‘arazli foyda olish; 
alohida fuqarolarga tegishli mulk hisobiga g‘ayriqonuniy boyish va 
boshqalardan iborat. 
Hokimiyat 
deganda, ma’lum bir vositalar — iroda, nufuz, huquq, 
majburlov, siyosiy hukmronlik, davlat organlari tizimi orqali insonlar 
faoliyatiga, xulq-atvoriga ta’sir etish qobiliyati va imkoniyati tushuniladi
1
.