Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

tugallangan 
hisoblanadi. 
Subyektiv tomondan 
jinoyat qasddan (egri qasd bilan) yoki 
ehtiyotsizlikdan sodir etiladi. Shaxs ekologik xavfsizlik norma va 
qoidalarini buzayotganligini anglaydi, ijtimoiy xavfli oqibatlar kelib 
chiqishi mumkinligiga uning ko‘zi etadi, ularning yuz berishiga ongli 
ravishda yo‘l qo‘yadi va kelib chiqqan oqibatlarga beparvo munosabatda 
bo‘ladi. 
291 

---

Ekologik xavfsizlik norma va qoidalarini buzishning subyekti maxsus, 
ya’ni o‘zining xizmat holati bo‘yicha atrof tabiiy muhit qoidalari va 
ekologik xavfsizlik normasiga rioya etilishiga mas’ul 18 yoshga to‘lgan 
mansabdor shaxslar hisoblanadi. Ularga atrof muhitga nisbatan 
foydalanuvchi yoki tabiiy resurslardan foydalanuvchi yoxud tabiatni 
muhofaza qilish va undan foydalanish ustidan nazorat qilish funktsiyasini 
bajaruvchi mansabdor shaxslar kiradi. 
Bundan tashqari, obyektlarni qabul qilish bo‘yicha davlat komissiyasi 
tarkibiga kiruvchi arxitektura-loyiha boshqarmasi, ilm fan, sanoat 
korxonalari, qurilish tashkilotlari, kommunal xizmat organlari va mahalliy 
hokimiyatning mansabdor shaxslari ham 
jinoyat subyekti 
bo‘lishi 
mumkin. 
Asosiy o‘rinni davlat, jamoat muassasalari, tashkilotlar va korxonalar 
ishchilarining xizmat vakolatlari ko‘rsatilgan idoraviy normativ hujjatlar: 
ustav, yo‘riqnoma va buyruqlar egallaydi. Subyektning javobgarligi hal 
qilinayotganda bu normativ hujjatlardan foydalanish kerak. 
2-§. Atrof tabiiy muhitning ifloslanganligi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni 
qasddan yashirish yoki buzib ko‘rsatish (JK 194-moddasi) 
Kimyoviy, metallurgiya va shu turdagi ishlab chiqarish korxonalari 
boshqa ishlab chiqarish korxonalariga qaraganda atrof tabiiy muhitni ko‘p 
darajada ifloslantiradi. Mazkur korxonalarning mas’ul mansabdor 
shaxslari insonlar hayoti va sog‘lig‘i yoki tirik tabiat zarar yetkazishi 
mumkin bo‘lgan radiatsiyaviy, kimyoviy, bakteriologik va boshqa xavflar 
haqida Tabiatni muhofaza qilish qo‘mitasi va Vazirlar Mahkamasiga 
ma’lumotlarni taqdim etib boradilar
1
. 
Tahlil qilinayotgan moddaning 
maqsadi 
atrof muhitning normal holatini 
saqlash va tegishli mansabdor shaxslar tomonidan taqdim etiladigan 
ma’lumotlar asosida atrof tabiiy muhitni doim nazorat qilish orqali inson 
1
Қаранг:
Ўзбекистон Республикасининг 1992 йил 9 декабрдаги «Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида»ги 
754-
ХП-сон Қонуни, 38-модда // Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг Ахборотномаси, 1993 й., 1-сон, 
38-
модда; Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг Ахборотномаси, 1995 й., 6-сон, 118-модда; 1997 й., 4-
5-
сон, 126-модда; 1999 й., 1-сон, 20-модда; 2000 й., 5-6-сон, 153-модда; 2000 й., 7-8-сон, 217-модда; 2002 й., 9-
сон, 165-модда; й., 9-10-сон, 149-модда; Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, й., 25-сон, 287-
модда; 51-сон, 514-модда; 2006 й., 41-сон, 405-модда.
292 

---

hayoti hamda sog‘lig‘i, o‘simlik va hayvonot dunyosi, shuningdek, 
tabiatning boshqa obyektlari uchun kelib chiqishi mumkin bo‘lgan salbiy 
oqibatlarning oldini olishdan iborat. 
Jinoyatning