Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

tugallangan
deb hisoblanadi. 
JK 184
1
-moddasi 1-qismi 
dispozitsiyasida nazarda tutilgan 
qilmishlardan biri sodir etilgan paytdan boshlab jinoyat 
tugallangan 
deb 
hisoblanadi. 
Subyektiv tomondan 
tahlil sharhlanayotgan jinoyat to‘g‘ri qasd 
shaklidagi ayb bilan tavsiflanadi. Aybdor o‘z qilmishlarining ijtimoiy 
xavfliligini anglaydi va uni sodir etishni xohlaydi.
Jinoyat 
subyekt
a 16 yoshga to‘lgan va Budjet mablag‘larini taqsimlash 
hamda sarflash, shuningdek, shtat-smeta intizomiga rioya etilishi uchun 
mas’ul bo‘lgan shaxsdir. Qonunchilikka muvofiq bunday shaxslar — 
Budjet tashkilotlarining rahbarlari va bosh buxgalterlari, O‘zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligi tizimining vakolatli xodimlari, shu jumladan 
Moliya vazirligi rahbarlari va markaziy apparati xodimlari hisoblanadi. 
Budjet tashkiloti 
deganda, zimmasiga yuklatilgan vazifalarni bajarish 
bilan bog‘liq bo‘lgan o‘z faoliyatini amalga oshirishi uchun Davlat 
Budjetidan mablag‘ 
ajratish nazarda tutilgan va bu mablag‘ 
moliyalashtirishning asosiy manbai hisoblanadigan vazirlik, davlat 
qo‘mitasi, idora, davlat tashkilotini tushunish lozim
1
. 
Agarda Budjet va smeta-shtat intizomini buzish o‘zganing mulkini 
o‘zlashtirish bilan bog‘liq bo‘lsa, aybdorning harakatlarini JK 167 va
184
1
-moddalari 
bo‘yicha kvalifikatsiya qilish lozim. 
Javobgarlik 
JK 184
1
-moddasi 2-qismida 
nazarda tutilgan Budjet va 
smeta-shtat intizomini buzishning kvalifikatsiya qilingan tarkibi uni ko‘p 
miqdorda sodir etilganligi hisoblanadi. 
Budjet va smeta-shtat
 
intizomini buzish natijasida yetkazilgan zarar 
hajmini baholash Budjet tashkilotining Budjeti yoxud smetasida nazarda 
1
Қаранг
: 
Ўзбекистон Республикасининг 2000 йил 14 декабрдаги «Бюджет тизими тўғрисида»ги 158-11-сон 
Қонуни, 3-модда.
175 

---

tutilmagan xarajatlarga yo‘naltirilgan Budjet mablag‘larini, Budjetdan 
mablag‘ ajratishni oshirishni yoki bir moliyaviy yil chegarasida shtat-
smeta intizomini buzish natijasida olingan umumiy summa asosida amalga 
oshiriladi. Miqdorni aniqlashda boshqa moliyaviy yil davrida asossiz 
sarflangan mablag‘lar hisobga olinmasligi lozim (masalan, ikki yil ichida 
asossiz sarflangan vositalarning umumiy summasini juda ko‘p miqdor 
sifatida tan olish mumkin emas — har bir moliyaviy yil uchun avvalgi 
yoki keyingi yil bilan qo‘shilmaydigan o‘z miqdori belgilanishi lozim). 
Moliyaviy yil 
deganda, 1 yanvardan 31 dekabr kuni oxirigacha bo‘lgan 
vaqtni o‘z ichiga oluvchi davrni tushunish lozim
1
. 
Shuni ham qayd etish lozimki, tashkilot Budjeti yoki smeta- sida 
nazarda tutilmagan xarajatlarga yo‘naltirilgan pul mablag‘larida emas, 
balki mulk shaklida ifodalangan Budjet mablag‘lari miqdorini aniqlashda 
tegishli smeta yoxud Budjetda ko‘rsatilgan mulkning narxidan kelib 
chiqish lozim.