Maxsus fanlarni o’qitish metodikasi O’quv uslubiy majmua magistratura yo’nalishi

4.2. Ta`lim metodlarining tavsifi.
Ta`lim metodi deganda ta’lim beruvchi va ta’lim oluvchilarning birgalikdagi 
faoliyat yo’llari tushuniladi. Bularning yordamida ta’lim oluvchilar bilim, 
ko’nikma, malaka, kasbiy mahoratlarni egallashga erishadilar, aqliy va jismoniy 
kuch va ijodiy qobiliyat rivojlanadi. 
Pedagogikada ta`lim metodlarini tasniflanishiga va belgilashga bir xil 
yondashuv mavjud emas. “Ta`lim metodi” tushunchasining mazmunini ochish 
to’g’risida munozaralar hozirgi vaqtda ham davom etib kelmoqda. Ba`zi olimlar 
metodni belgilashda bilish manbalarining xususiyatlarini asosiy deb hisoblaydilar, 
boshqalari ta’lim oluvchilarning tafakkuridagi ijodiy faollik va mustaqillik, ba’zi 
olimlar esa ta’lim oluvchilar faoliyatida ta`limning turli bosqichlaridagi tavsifini 
muhim deb hisoblaydilar.
Ta’lim berishda uning ikki tomoni: o’qitish va o’qish tomonlari hamma vaqt 
aniq ajralib turadi.
O’qitish 
– ta’lim beruvchining ta’lim oluvchilarga bilim, ko’nikma va 
malakalar tizimi berish, ularning bilish va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish 
borasidagi faoliyati 
O’qish
– ta’lim oluvchilarning o’quv fani materialini o’zlashtirish borasida 
qiladigan tizimli va ongli mehnatidir.
O’qitish jarayoni murakkab va ko’p qirrali bo’lib, nihoyatda xilma-xil va 
turli xarakterdagi omillarga bog’liq. O’qituvchi o’qitish metodlarining 
bitmastuganmas xazinasiga ega.
Ta’lim metodlari o’quv jarayonining amalga oshirish, ya’ni o’qitish va 
o’qish metodlari bo’lganligidan, har bir metodga o’qituvchi faoliyati va talabalar 
faoliyati nuqtai nazaridan qarash lozim. Shuning uchun ham, ta’lim metodlarini 
o’quv materiallarini uzatish va idrok etish manbalari bo’yicha quyidagicha 
guruhlash mumkin. 
O’QITISH METODLARINING TASNIFLANISHI

---

O’quv materiallarini uzatish va idrok etish manbalariga ko’ra: Ko’rgazmali 
metodlar: Og’zaki metodlar: Amaliy metodlar.
O’qitishda talabaning harakatlari tavsifiga ko’ra: Faol (aktiv metodlar) Sust 
(passiv metodlar).
O’quv ishining turlariga ko’ra: Bilimlarni o’zlashtirishning dastlabki metodi; 
Bilimlarni takomillashtirish metodi; Bilimlarni tekshirish va baholash metodi.