Maxsus fanlar

2TZOP teodoliti (a,), 6- oriyentirlash bussoli), v-trubaning ko'rish turlari:
1 –markazlashtirish uchun darcha,2-mikroskop okulyari, 3-mikroskopni yoritish ko'zgusi, 4-bussolni o'rnatish joyi,5-ko'rish trubasini maxkamlash vinti,6- vizir,7-kremalьer,8-ko'rish trubasini okulyari, 9- trubani yo'nal-tirish vinti,10-alidadani yo'naltirish vinti,11-taglik, 12-ko'targich vinti, 13-ѓilof ќulfining ini, 14-teodolit asosi, 15-limbning yo'naltirish vinti,16-adilakni sozlash vinti, 17-ustun, 18-ipli truba ob'ektivi,19-mikroskopni yoritish uchun darcha, 20 - korpus, 21- ko'zgu, 22 - magnit mili.
T5 teodoliti (1 - shakl) aniq shkalali optik teodolit bo'lib, sanoqlar doiralar bo'yicha ko'rish trubasiningokulyari yonida joylashgan shkalali mikroskop yordamida olinadi.

Aniq teodolitlar
Shkala shtrixlarining nolь punkti joylashgan N va Ni (bu yerda i — limb bo'laklarining qiymati) bo'laklarga kichik va katta bo'laklar deyiladi. Shkalani nol punktiga to'g'ri kelgan sanoq M limb kichik shtrixi bo'yicha N sanoqqa mikroskop shkalasi bo'yicha olingan ΔN sanog'ining qo'shilganiga teng, ya'ni
M = N + ΔN
1 - shaklda T5 teodolit shkalali mikroskopining ko'rish maydonini yuqori qismida „V “ harfi bilan vertikal doira bo'laklari va shkalasi, pastda esa “G” harfi bilan gorizontal doira limbining bo'laklari va shkalasi ko'rinib turibdi. Limbning bir bo'lagi shkala yordamida 60 ta bo'lakka bo'lingan. Shunga ko'ra shkalaning bir bo'lagining burchak qiymati 1' ga teng. Sanoqni 0',1 gacha aniqlikda olish mumkin. 1 - shaklda keltirilgan shkalali mikroskop ko'rish maydonidagi doiralar bo'yicha sanoqlar — gorizontal doira bo'yicha 174°55,0'; vertikal doira bo'yicha + 2°04,4'.
Gorizontal burchakni o'lchash

• 
  Gorizontal burchaklar qabullar usulida, takrorlash va doiraviy qabullar usulida o'lchanadi.
  
• 
  Qabullar usuli.
  
• 
  Injenerlik ishlarida burchaklarni o'lchash uchun asosan qabullar usuli qo'llaniladi. Bu usulda AVS (1.2, 6 va 1.17 -rasmlar) burchakni o'lchash uchun teodolit V nuqtada o'rnatilib, ish holatiga keltiriladi va limb mahkamlanib, alidadani aylantirish orqali ko'rish trubasi o'ngdagi A nuqtaga yo'naltiriladi. Gorizontal doiradan os sanoq olinadi, so'ngra alidada buralib, truba S nuqtaga qaratiladi va os sanoq olinadi. O'lchanayotgan burchak qiymati bo'ladi.