Maxmudxo`ja Behbudiy

Maxmudxo`ja Behbudiy

(1875 - 1919)

REJA

• Maxmudxo`ja Behbudiyning hayot faoliyati.
• Behbudiyning ta`lim - tarbiya haqidagi qarashlari.
• Behbudiyning oila muhutida bola tarbiyasida tutgan o`rni.
• Xulosa.
• Foydalanilgan adabiyotlar.

Yurtboshimiz aytganlaridek "Buyuk ajdodlarimizning beqiyos ma'naviy merosi, ming yillik tariximiz va madaniyatimizga asoslangan ma'naviy hayotimizni tiklay boshladik. Dinimiz va tilimizga qaytdik, milliy urf-odatlarimiz, xullas, inson ma'naviyatiga dahldor barcha boyliklarimiz qaytadan qad rostlayapti..." Zotan, Maxmudxo`ja Behbudiy hayoti va faoliyati ham bugungi kunimizda istiqlolni saqlab qolish va mustaxkamlash uchun olib borayotgan kurashlarimizda hoyat ibratli asarlari esa beqiyos ma'naviy meros sifatida allaqachon bir millat yoki mintaqa miqyosidan chiqib, umuminsoniy qadriyatlar sirasiga kirib ketgan...

• Yurtboshimiz aytganlaridek "Buyuk ajdodlarimizning beqiyos ma'naviy merosi, ming yillik tariximiz va madaniyatimizga asoslangan ma'naviy hayotimizni tiklay boshladik. Dinimiz va tilimizga qaytdik, milliy urf-odatlarimiz, xullas, inson ma'naviyatiga dahldor barcha boyliklarimiz qaytadan qad rostlayapti..." Zotan, Maxmudxo`ja Behbudiy hayoti va faoliyati ham bugungi kunimizda istiqlolni saqlab qolish va mustaxkamlash uchun olib borayotgan kurashlarimizda hoyat ibratli asarlari esa beqiyos ma'naviy meros sifatida allaqachon bir millat yoki mintaqa miqyosidan chiqib, umuminsoniy qadriyatlar sirasiga kirib ketgan...

Behbudiy merosi

• Behbudiy merosi haqida gap ketganda, uning eng e'tiborli tomoni shundaki, biz yuqorida ta'kidlab o`tgan muloxazalarning tub ildizlari-o`sha buyuk ajdodlarimiz ma'naviyatiga borib taqaladi va shuning uchun ham ulardan qolgan boy ma'naviy meros hamon ahamiyatini saqlab qolayotgani, xatto juda dolzarb zamonaviy ahamiyat kasb etib borayotgani bilan qimmatlidir. Eng muhimi , bugungi yoshlarimiz o`z ajdodlariga hurmat bilan qarash ruhida tarbiya olishlari, o`z ajdodlarining buyuk ishlaridan ilxomlanishlari lozim. Ko`rinib turibdiki, Behbudiy yirik olim, yozuvchi, jurnalist, madaniyatparvar shaxs sifatida demokratik-tamoillar doirasida ish boshlab, inqilobga umid bog`lab, sho`'ro muassasalarida ishlagan, maktab maorif ishlarini rivojlanishiga yangicha hayrat-shijoat bilan kirishgan edi.

Maxmudxo`ja Behbudiyning hayot faoliyati.

• Buyuk ma'rifatparvar alloma, yozuvchi, dramaturg va jamoat arbobi Maxmudxo`ja Behbudiy 1875 yilning 19-yanvarida Samarqand shahri Siyob tumanidagi Baxshitepa qishlog`ida, ruhoniy-ziyoli oilasida dunyoga keladi. Otasi imom-xatib, o`qimishli, ma'rifatli kishi bo`lib ilm-fanga ihlos bilan qaragan. Oiladagi muhit undagi ma'rifat, adabiyot va ijtimoiy hayotga bo`lgan qiziqishning kuchayishiga imkon tug`dirdi.

• Behbudiyning otasi islom huquqshunosligi bo`yicha yirik mutaxassis bo`lib, bu borada ko`plab kitob va risolalar yaratgan edi. Bu, o`z navbatida, Mahmudxo`jaga ta'sir o`tkazmay qolmadi. U keyinchalik bu haqda so`zlab, maqolalaridan birida otasi yozgan "hidoya", "Islom huquqiga sharhlar" asarining o`z taqdirida katta rol' o`ynaganini alohida qayd etgan. Maxmudxo`ja 6-7 yoshlarga yetganda ziyoli tog`alari- Muhammad Siddiq va Mulla Odil yordamida xat savod chiqardi.

Eng muhimi , bugungi yoshlarimiz o`z ajdodlariga hurmat bilan qarash ruhida tarbiya olishlari, o`z ajdodlarining buyuk ishlaridan ilxomlanishlari lozim. Ko`rinib turibdiki, Behbudiy yirik olim, yozuvchi, jurnalist, madaniyatparvar shaxs sifatida demokratik-tamoillar doirasida ish boshlab, inqilobga umid bog`lab, sho`'ro muassasalarida ishlagan, maktab maorif ishlarini rivojlanishiga yangicha hayrat-shijoat bilan kirishgan edi.