Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil

 
8.1.1-rasm  Fiskal siyosat turlari
30
 
bunda,  
AD – yalpi talab; 
LRAS – uzoq muddatda yalpi taklif; 
SRAS – qisqa muddatda yalpi taklif; 
Y – milliy ishlab chiqarishning real hajmi;  
P – narxlar darajasi.  
Bundan  tashqari  fiskal  siyosat: 
diskretsion  va
 
nodiskretsion 
(avtomatik)
 turlarga bo‘linadi.  
Soliqlarning  yalpi  taklifga  ta’sirini  o‘rgangan  olim  AQSh  sobiq 
prezidenti  R.  Reyganning  maslahatchisi,  «taklif  iqtisodiy  nazariya»si 
konsepsiyasi asoschilaridan biri bo‘lgan Artur Lafferdir. Laffer shunday 
bir  gipotetik  egri  chiziqni  yaratdiki,  u  orqali  soliq  stavkasi  o‘zgarishi 
tufayli davlat budjetiga tushadigan umumiy soliq tushumlari o‘zgarishini 
ko‘rish mumkin (bu egri chiziq gipotetik deb atalishining sababi, Laffer 
unda o‘z xulosalarini statistik ma’lumotlar asosida emas, balki gipoteza 
(taxmin  qilish)  orqali,  ya’ni  logik  mulohaza  orqali  tushuntirib  bergan 
(8.1.2-rasm).  
                                                            
30
 N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 
а) Rag’batlantiruvchi fiskal siyosat 
б) Cheklovchi fiskal siyosat. 
 
 
Y
1 
Y
 
Y
* 
P 
P
1 
P
2 
AD
2 
AD
1 
SRAS 
LRAS 
LRAS 
AD
2 
AD
1 
P 
P
1 
P
2 
Y
1 
Y
* 
Y 
SRAS 

---

74