Maxinbonu Radjabova 4-kurs 405 –guruh Amaliy iah Meyordagi va patologik rivojlanish nazariyasi

Maxinbonu Radjabova 4-kurs 405 
–guruh
Amaliy iah
devorlarining zaifligi sabab bо‘ladi. Nutq harakat mexanizmini ta’minlovchi 
miyaning ma’lum bir sohasidagi jarohat о‘chog‘i natijasida asosan nutqning tovush 
talaffuz tomonida buzilishlar vujudga keladi-dizartriY. Nutq buzilishlari 
etiologiyasida ona va homila qonining immunologik jihatdan mos kelmasligi ham 
muhim rol о‘ynaydi (rezus-omil, eritrotsit antigenlari bо‘yicha). Rezus yoki 
antitelo guruhlari yо‘ldosh orqali о‘tib homila eritrotsitlarining bо‘linishini keltirib 
chiqaradi. Buning natijasida eritrotsitlardan M.N.S. uchun zaharli bо‘lgan 
moddabilirubin ajraladi. Uning ta’siri ostida miyaning pо‘stloq osti bо‘limlari, 
eshituv yadrolari jarohatlanadi. Bu esa eshituvning buzilishi bilan birgalikda 
nutqning tovush talaffuz tomonining buzilishiga olib keladi. Ona qornidaligida 
miyaning jarohatlanishi natijasida birmuncha og‘ir nutq buzilishlari vujudga 
keladi. Bu nutq buzilishlari qoidaga kо‘ra boshqa polimorf nuqsonlar bilan 
qо‘shilib keladi (eshituv, kо‘ruv, tayanch xarakat apparati, intellekt). Bular 
homilador ayolning qizilcha, toksoplazmoz va boshqa yuqumli kasalliklar bilan 
kasallanganida kuzatiladi. Bu holda nutq buzilishlari va boshqa nuqsonlarning 
og‘irlik darajasi homilaning ona qornidaligi davrida kо‘proq miyaning 
jarohatlanishi vaqtiga bog‘liq bо‘ladi. Homiladorlikning dastlabki uchinchi oyida, 
shuningdek, embriogenez davrida, ya’ni 4 haftalikdan 4 oylikkacha birmuncha 
og‘ir jarohatlanishlar kuzatiladi. Homiladorlikning kech stadiyalaridagi patalogik 
ta’sirlar odatda og‘ir nuqsonlarni keltirib chiqarmasa ham, nerv tizimining 
shakllanishini kechikishiga, uning strukturasi miyelinizatsiyasining buzilishiga olib 
keladi. Miya rivojlanishida anomaliyalari bor bolalarda kо‘pgina dizembriogenetik 
stigmlar tez-tez kuzatiladi; kalla suyagi assimetriyasi, tanglay anomaliyalari, 
yuqoridagi 
jag‘ 
rivojlanishidagi kamchiliklar, pastki jag‘ aploziyasi; 
miyekrognatiya, prognatiya va boshqalar. Homilaga ta’sir etuvchi zararli omillar 
ta’siri ostida vujudga keluvchi nutq buzilishlariga ochiq rinolaliyani misol qilish 
mumkin. Homiladorlik davrida onaning yuqumli va somatik kasalliklari, 
bachadonyо‘ldosh qon aylanishining buzilishiga, homila oziqlanishining buzilishi 
va kislorod yetishmasligiga olib kelishi mumkin. Agar homilaga surunkali kislorod 

---