Maxalliy byudjet – byudjet tizimining muhim bo’g’ini sifatida

II BOB. MAHALLIY BYUDJETLAR DAROMADLARI SHAKLLANISHI 

VA XARAJATLAR YO’NALISHINING TAHLILI 

 

2.1. Mahalliy byudjetlar daromadlari tarkibi va tuzilishining tahlili. 

 

Mahalliy byudjetlar O’zbekiston Respublikasining byudjet tizimining 

muhim tarkibiy qismini tashkil etadi. Ular davlat hokimiyatining har bir 

mahalliy organi o’z faoliyatini amalga oshirishi uchun uning ixtiyorida aniq 

moliyaviy baza yaratadi. Mahalliy byudjetlar tizimi mahalliy talab extiyojlarni 

tuliqroq hisobga olish hamda davlat tomonidan markazlashgan tartibda amalga 

oshiradigan tadbirlar bilan to’g’ri olib borish imkonini beradi. 

Mahalliy byudjetlarning  mavqeini  yanada oshirish hukumatning 

byudjet siyosati samaradorligini oshirishga xizmat qiladigan muhim omil 

ekanligi muhim ahamiyatga molikdir. Bu yerda Prezidentimizning fikr-

mulohazalari diqqatga sazovordir: “Davlat byudjeti daromadlarining katta 

qismini joylarga berish, mahalliy byudjetlarni mustahkamlash zurur. Bu esa 

mintaqalar mustaqilligini oshirish, ularning tashabbuskorliligini, byudjetning 

ijrosidan manfatdorligi va bu boradagi mas’uliyatini oshirish imkonini beradi. 

Bundan tashqari, bu narsa mahalliy byudjetlarga tushumlarni yangi manbalarini 

qidirib  topishga  rag’batlantiradi,  joylarda  byudjet  intizomini 

mustahkamlaydi”.

13

 

        Mahalliy byudjetlarning davlat byudjet siyosatidagi tutgan o’rni mahalliy 

byudjetlar daromadlarini tashkil etish hamda uning tarkibini belgilashda 

moliyaviy asos hisoblanadi. 

Mahalliy byudjetlar moliyaviy mustaqilligini ta’minlash uchun ularning 

daromadlar bazasini ham mustahkamlash lozim. Buning uchun daromad olishni 

markazsizlashtirish lozim, bu mahalliy boshqaruv organlarini iqtisodiy bazani 

rivojlantirishga  va o’z qaramog’idagi hududlarga  investitsiya kiritishga 

xarakatlantiradi va natijada soliq tushumlarini ko’paytiradi. Shuningdek,