Mavzuning maqsadi

Ag+ 4s24p64d10

5s + 5px= 2 ta sp

NH3 NH3

4d 5s 5p

.. ..

N(sp3)

N(sp3)

Ag(sp)

Kompleks birikmalarda kimyoviy boḡlanish turlari

Kompleks birikmamalarning turg’unligi

Helatlar. Biologik faol kompleks birikmalar

• 
  Ko`pchilik biologik faol kompleks birikmalar helat shaklida bo`ladi. Helatlar – bu ligand sifatida qutbli guruxi bo`lgan, organik molekulani saqlagan kompleks birikmalar. Ular yana ichkikompleks yoki xalqali kompleks birikmalar ham deyiladi.
  
• 
  Bu moddalarning eng sodda namoyondalari – mis (II) etilenglikolyati, mis (II) glitserati, mis (II) glitsenati sizga tanish.
  

  Organik ligand metallni qisqichbaqa singari ushlab turadi

Aminikislotalar metal gidroksidi yoki tuzlari bilan xelatlarni hosil qiladi

Biologik faol kompleks birikmalar

• 
  Ko`pchilik dori moddalar kompleks holatida boladi. Agar organizmda biron metall yetishmasa ular organizmga kompleks ko`rinishida yuboriladi. Masalan, temir yetishmovchiligida temir saqlovchi preparatlar – ferrotsen, ferramid, ferkoven va boshqa birikmalar ishlatiladi.Kopchilik fermentlar metall bilan bog`langan holda, ya`ni metalloferment korinishida bo`ladi.
  

  Ferrotsen

[Fe(C5H5)2]

Tabiiy helatli komplekslar

Tetrapirrolli birikmalar

Porfin yadrosi

VitaminB12

Etilendiamintetrasirka kislotaning dinatriyli tuzi (Komplekson-III)

HOOCH2C CH2COOH

N H2C CH2 N

NaOOCH2C CH2COONa

Kompleksonometriya

СH2COONa

O