Mavzular. Dasturiy ta’minot turlari. Operatsion tizimlar va ularning turlari. Kompyuter va mobil qurilmalarning operatsion tizimlari Ma’ruza rejasi

Mantiqiy(logik) xotira. Xotirani yacheykalar chiziqli to`plami ko`rinishida apparat tashkil etish,dasturchining dastur va malumotlar saqlanishi ko`rinishi xakidagi tassavuri bilan mos kelmaydi.Ko`pgina dasturlar bir-biriga bog`liq bo`lmagan xolda yaratilgan modullardan tashkil topgan.

Bazan jarayon tarkibiga kiruvchi hamma modullar hotirada ketma-ket joylashadi va chiziqli adreslar maydonini tashkil qiladi. Biroq ko‘pincha modullar hotiraning turli joylarida joylashtiriladi va turlicha foydalaniladi.

Hotirani bosharish sxemasida, foydalanuvchining bunday tassavuriga mos keladigan ma’lumot va dasturlarni saqlash, segmentatsiya deyiladi. Segment-hotiraning aniq ko‘rsatilagan qismi bo‘lib,uing ichkikismida chiziqli adreslarni qo‘llab quvvatlaydi. Segment protsedura, massiv, stek yoki skalyar miqdorlardan tashkil topgan bo`ladi, lekin odatda aralash tipdagi ma’lumotlardan iborat bo`lmaydi.

Boshida segmentlar. dastur kodi fragmentlarini(matn redaktori,trigonometrik kutubxona v ax.k.) jarayonlar bilan umumlashtirish zaruriyatidan kelib chikkan bulishi kerak,chunki ularsiz xar bir jarayon uzining adres makonida malumotlarning yana bir nusxasini saqlashiga to`g`ri kelar edi. Xotiraning, tizim bir nechta jarayonning malumotlarini aks ettiradigan aloxida kismlari bo`lib ular segmentlar deb nom oldi.

Xotira chiziqli ko`rinishdan ikki o`lchamli ko`rinishga keldi. Adres ikki komponentdan iborat bo`lib, ular: segment nomer iva segment ichidagi joylashgan o`rnidir. Keyinchalik, jarayonning turli komponentalarini (dastur kodi,malumotlar,stek v ax.k.) turli segmentlarda joylashtirish qulay bo`lib qoldi.Yana shu narsa aniq bo`lib qoldiki, aniq segment ishini, unga segmentda saqlanadigan malumotlar ustida bajarilishi ruxsat berilgan operatsiyalar, masalan, murojaat xuquqi va operatsiyalar tipi kabi atributlar qiymatini berib, nazorat qilish mumkin bo`lib qoldi.