Мавзу: Зиналар. Режа: зиналарнинг турлари. Зинахоналарнинг турлари. Зиналарнинг конструктив ечимлари

Тутун кирмайдиган зинахоналар баландлиги 10 метр ва ундан ортиқ бўлган биноларда қўлланилади. Улар 3 типга бўлинади. (2-расм): 1-тип - ташқи очиқ балкон, лоджия ёки галереяга чиқиш эшиги бўлган зинахоналар; 2-тип - ичида ёнғин пайтида қўшимча ҳаво босими ҳосил қилинадиган зинахоналар; 3-тип - ичида ёнғин пайтида қўшимча ҳаво босими ҳосил қилинадиган тамбур- шлюз орқали кириладиган зинахоналар.

(2-расм): Тутун кирмайдиган зинахоналарнинг типлари: а - 1-тип тутун кирмайдиган ташқи очиқ балкон, лоджия ёки галереяга чиқиш эшиги бўлган зинахоналар;
б - 2-тип тутун кирмайдиган; ичида ёнғин пайтида қўшимча ҳаво босими ҳосил қилинадиган зинахоналар;
в - 3-тип тутун кирмайдиган ичида ёнғин пайтида қўшимча ҳаво босими ҳосил қилинадиган зинахоналар.

Зиналар ва зинахоналарни типларга бўлишдан мақсад уларнинг қўлланиш соҳаларини тўғри белгилашдан иборат. Ҳар бир зина қанча кўп квартираларга ёки кўп майдонга хизмат қилса, у шунча тежамли ҳисобланади. Етарлича ўтказиш қобилиятига эга бўлиши учун бинода зиналар сонини улардаги маршлар ва майдончалар ўлчамларини танлаш ва уларни тўғри жойлаштириш керак. Зина маршининг умумий эни одамлар сони энг кўп бўлган қаватдаги ҳар 100 кишига 0,6 метр ҳисобидан қабул қилинади.

Поғонанинг баландлиги ва кенглиги одамнинг нормал қадамига мос келиши керак. Одамнинг қадами горизонтал йўналишда ўртача 60 см ни, вертикал йуналишда 45 см ни ташкил қилади. Зиналарнинг қиялигини поғона баландлигининг поғона кенглигига нисбати сифатида аниқланади. Поғонанинг кенглиги одам оёғи тагининг узунлиги, яъни 25 см дан кам бўлмаслиги керак. Зинанинг қиялиги нисбат бўйича 1:2; 1:1,75 ва 1:1,5 қабул қилинади.

Зиналарнинг қиялигини поғона баландлигининг поғона кенглигига нисбати сифатида аниқланади. Поғонанинг кенглиги одам оёғи тагининг узунлиги, яъни 25 см дан кам бўлмаслиги керак. Зинанинг қиялиги 1:2; 1:1,75 ва 1:1,5 қабул қилинади. Поғонанинг кенглиги 27; 28,5 ва 30 см қабул қилинган ҳолда, поғонанинг баландлиги мос равишда 18; 16,5 ва 15 см бўлса, яъни 15:30= 1:2; 16,5:28,5=1:1,75 ва 18:27=1:1,5 нисбатни ташкил қилади.