Mavzu: Zamonaviy Office texnologiyalaridan amaliyotda foydalanish

Mavzu: Zamonaviy Office texnologiyalaridan amaliyotda foydalanish.

Reja:

1. 
   Microsoft tizimlari haqida umumiy ma‘lumot
   

2. 
   MS power point programmasi
   

3. 
   Paint, adobe photoshop dasturi.
   

Та’limda zamonaviy axborot texnologiyalari.

Oliy ta‘lim o‗quv jarayonini tashkil etishda innovatsion texnologiyalarning roli kun sayin ortib bormoqda. Masofaviy texnologiyalardan foydalanish zamonaviy ta‘limning imkoniyatlarini yanada kengaytirdi. Bugungi kunda Yer kurrasining istalgan joyidan turib, zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) imkoniyatidan foydalangan holda ta‘lim olish mumkin. Zero an‘anaviy ta‘lim o‗z mavqeini saqlab tursa ham, keyingi paytlarda masofaviy o‗qitish texnologiyalari kundan-kun ommaviylashib bormoqda.

Bugungi kunda mamlakatimizda yangi jahon axborot-ta‘lim muhitiga integrallashishga yo‗naltirilgan ta‘lim tizimi barpo etilmoqda. Bu ta‘lim jarayonini tashkil etishda zamonaviy texnik imkoniyatlarga javob beradigan sezilarli o‗zgarishlar bilan kuzatilmoqda. Zamonaviy axborot texnologiyalarining ta‘lim sohasiga kirib kelishi ta‘lim usullari va o‗qitish jarayonini yangicha yondashuv asosida tashkil etish shakllarini sifatli ravishda qulaylashtirib, o‗zgartirish imkonini bermoqda. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari ta‘lim tizimini modernizatsiyalashtirish jarayonining eng muhim qismidir. AKT — bu turli texnik va dasturiy qurilmalar bilan axborotga ishlov berish usullaridir. U birinchi navbatda, zarur dasturiy ta‘minotga ega bo‗lgan kompyuterlar va ma‘lumotlar joylashtirilgan telekommunikatsiya vositalaridir.

1997-yil 29-avgustda qabul qilingan O‗zbekiston Respublikasi «Ta‘lim to‗g‗risidagi» Qonunining 1-moddasida fuqarolarga ta‘lim, tarbiya berish, kasb-hunar o‗rgatishning huquqiy asoslari belgilab berildi hamda har kimning bilim olishdek konstitutsiyaviy huquqini ta‘minlashga qaratilganligi ta‘kidlandi. Hozirgi davr ta‘lim bosqichining yangi talablariga ehtiyoj yuqoriligini ko‗rsatmoqda. Bunda masofaviy ta‘lim texnologiyalarini ta‘lim jarayonida qo‗llash va uni boshqarish ham muhim o‗rin tutadi. Bu borada, Respublikamizda qator dolzarb ishlar olib borilmoqda.

2012-yildan boshlab O‗zbekiston Respublikasi barcha oliy ta‘lim muassasalari (OTM) o‗rtasida yagona videokonferensiya ta‘lim texnologiyasi amalga oshirildi va hozirgi kunda bu borada elektron ta‘limga katta e‘tibor qaratilmoqda. Bunda OTMlarga yangi imkoniyatlar va istiqbollar ochib berish borasida rejali ishlar amalga

oshirilmoqda. Masalan, hududlardagi kadrlar malakasini masofadan boshqarish bunga misol bo‗la oladi. Elektron yoki masofaviy ta‘limning yangi bosqichida nafaqat axborot texnologiyalarini qo‗llash, balki elektron shakldagi ta‘lim manbalarini bilan ta‘minlashni ko‗zda tutiladi.

Elektron va masofaviy texnologiyalar — ta‘limning axborot va kommunikatsiya texnologiyalari qo‗llangan variantlaridir.

Elektron ta‘lim (E-Learning) — avval «Elektron ta‘lim» atamasi kompyuter yordamida o‗qitish deb tushunilgan, biroq axborot texnologiyalari rivoji bilan bu tushuncha yanada kengaytirildi. Bugungi kunda elektron ta‘lim ko‗pgina ta‘lim texnologiyalarini qamrab olmoqda, ularni shartli ravishda, 2 xil turga, ya‘ni sinxron va asinxron turlarga bo‗lish mumkin.

Sinxron elektron ta‘lim — masofaviy ta‘lim hisoblanadi, lekin bu real vaqtda amalga oshiriladigan ta‘limdir. U oddiy kunduzgi ta‘limga o‗xshaydi, farqi shundaki, ishtirokchilar bir-biridan uzoq masofada bo‗ladi. Kundan-kunga keng tarqalib borayotgan vebinarlar mazkur ta‘lim shaklining eng yorqin ko‗rinishidir. Ma‘ruzalarni tashkillashtirishda maxsus dasturiy ta‘minotlar qo‗llaniladi.

Asinxron elektron ta‘lim — bu talaba barcha kerakli ma‘lumotni onlayn-manbalardan yoki elektron axborot tashish vositalari (CD, DVD yoki flash-kartalar)dan olishi va materialni o‗zlashtirish sur‘ati va jadvalini o‗zi mustaqil tashkil etishdir. Asinxron elektron ta‘lim tizimiga barcha turdagi CD-kurslar va elektron o‗qitish kurslari, ostkastlar vaskrinkastlar kiradi. Bugungi kunda elektron ta‘lim ko‗pchilik OTM‘larda ta‘lim jarayonining ajralmas qismi bo‗lib qolgan, u shuningdek, malaka oshirish kurslarini tashkil etishda ham o‗z o‗rnini topgan, ba‘zi korporatsiyalarda bo‗linmalar mavjud bo‗lib, ularning vazifasi xizmatchilar uchun elektron kurslar tashkil etishdir.
Microsoft office dasturi haqida umumiy ma‘lumot.
Zamonaviy ofis paketlarini tashkil qiluvchi dasturlar izchil o‘zaro aloqalarni ta‘minlash imkoniyatlarini yarata oladi .Matnli hujjatga electron

jadvalni o‘rnatish mumkin va aksincha .

Istalgan to‘liq funksionalli ofislar paketi-standart ofis masalarini hal qiladigan va yechadigan bir nechta dasturlarini o‘z ichiga oladi.

Bitta dastur matnlar bilan ishlashga javob bersa, boshqasi electron jadvallar bilan ishlashga ixtisoslashgan.

Shu sababli , istalgan ofis paketida matn muharirlari va electron jadvallar bo‘lishi lozim.

Ofis tarkibiga kiradigan barcha dasturlar, ular qanchalik ko‘p bo‘lmasin,

Bitta hujjatni yaratish va qayta ishlashda birgalikda ishlay olish zarur.Agar ofisda kompyuter tarmog‘i yaratilgan bo‘lsa, ofis dasturlari , tegishli hujjatlarni tarmoq tegishli kompyuterlar yordamida bir vaqtning ichida

qayta ishlash imkoniyati yaratatilgan. Microsoft Word ning muharriidagi istalgan hujjatga , Microsoft Excel da yaratilgan electron jadvalni yoki ,boshqa dasturlarda yaratilgan tovush yoki video klip qo‘yish ,joylashtirilishi,o‘rnatishi mumkin. Bulardan tashqari Microsoft Office tarkibidagi MS Access, MS Binder, MS Power Point kabi dasturlardan keng foydalaniladi.

Microsoft Word matn muharriri hisoblanib, Microsoft Office paketining

ilovalaridan birini tashkil qiladi. U matnlarn i tahrirlovchi

ko‗p amalli dasturdan iborat. Unda boshqa dasturlardan olingan ixtiyoriy matn hamda grafik tasvirni ishlatish mumkin .

Bu dasturning asosiy afzalliklaridan biri – matnlar, faktlar, xatlarni Yaratish davrida Wizard assistentlari ishlatiladi. Bu foydalanuvchi Vaqtini tejaydi. Bir so‗z bilan aytganda Microsoft Word – bu

«stol ustidagi» nashriyot tizimidir.

Hujjat bilan ishlash jarayonidagi asosiy bosqichlarni quyidagicha ta‘riflash mumkin: hujjatni yaratish, saqlash, o‗zgartirish,

bezash , bir necha hujjatdan butun hujjat yaratish va h.k. Dasturni ishga tushirish yo‗llari bir qanchadir. Dasturni ishga tushirishning asosiy yo‗li quyidagichadir: sichqoncha yordamida, Windows tizimining umumiy ko‗rinishida «пуск» bo‗limi

ustiga borilib, sichqonchaning chap tugmasi bosiladi. Bo‗limdan

«Программы» qismi tanlanadi, natijada Windows tizimining kompyuterda mavjud bo‗lgan barcha dasturlar ro‗yxati hosil

bo‗ladi. Ro‗yxatdan «Microsoft Word» bo‗limi tanlanib, sichqonchaning chap tugmasi bosiladi. Natijada dastur ishga tushadi.

Hozirgi paytda ta‘lim jarayonini avtomatlashtirishga katta e‘tibor qaratilmoqda. Ta‘lim jarayonini avtomatlashtirishning qulay vositalaridan biri kompyuter texnologiyalaridan foydalanishdir. Kompyuterlarning keng qo‘llanilishi o‘qituvchilar tomonidan metodik qo‘llanmalarni tayyorlashdagi murakkabliklarni bartaraf qilish va bu jarayonni avtomatlashtirish imkonini beradi. Turli xil ―Talim resurslarini yaratishga yo`naltirilgan dasturiy vositalar‖, metodik qo‘llanmalarning kompyuterda taqdim etilishi ko‘pgina afzalliklarga ega.

Moodle - bu o`qituvchilar tomonidan onlayn-kurslarni yaratish uchun maxsus ishlab chiqilgan sayt tarkibini boshqarish tizimi (Content Management System - CMS) dir. Uni ko`pincha e-learning tizimlarni o`qitishni boshqarish tizimlari (Learning Management Systems - LMS) yoki virtual o`qitish vositasi (Virtual Learning Environments - VLE) deb qam atashadi.

Moodle - bu alohida onlayn-kurslar kabi, ta`lim veb-saytlarini ishlab chiquvchi instrumentlar sohasidir. Loyiha asosida sotsial konstruktivizm nazariyasi va uni o`qitishni ishlatish yotadi.

Bu bepul tarqaladigan dasturiy majmua o`zining funktsional imkoniyatlari, o`rganishdagi soddaligi va ishlatishdagi qulayligi bilan elektron o`qitish tizimlaridan foydalanuvchilarning ko`pgina talablarini qanoatlantiradi.

Moodle masofaviy sohada o`qitish jarayonini to`la qo`llab-quvvatlash uchun keng doiradagi imkoniyatlarni beradi - o`quv materiallarini turli usullarda berish, bilimlarni tekshirish va o`zlashtirish nazorati. Hozirda Moodle tizimini dunyoning ulkan universitetlari o`qitish uchun ishlatishmoqda. Moodle MO`T dunyoning 200 davlatida 70 tildagi 2 mln. ga yaqin ro`yxatdan o`tgan foydalanuvchilar, 46 ming ta`lim portallariga ega va 300 dan ziyod dasturchilarni birlashtiradi [8].

Moodle (http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html) GPL litsenziyasi ostida (http://www.opensource.org/docs/definition_plain.html) ochiq joriy kodi bilan dasturiy ta`minot kabi tarqalmoqda.

Ochiq dasturiy kodli Moodle ga o`zgartirishlar kiritish, yaxshilash, modifikatsiyalash uchun http://www.moodle.org manzil bo`yicha kirish mumkin.

Moodleni ishlatish strategiyasi, filosofiyasi bo`yicha qo`shimcha axborotlarni http://thinkingdistance.org/ manzil bo`yicha olish mumkin.

"Moodle" so`zi - bu "Modular Object - Oriented Dynamic Learning Environment" so`zining abbreviaturasidir.

Moodle Unix, Linux, FreeBSD, Windows, Mac OS X, Netware operatsion tizimlarida va PHP ishlatilishi mumkin bo`lgan ixtiyoriy boshqa tizimlarda ham modifikatsiyalarsiz qo`lanilishi mumkin. Ma`lumotlar MySQL va PostgreSQL ma`lumotlar bazasida saqlanadi, ammo ma`lumotlar bazasini boshqarishning tijorat tizimlari ham ishlatilishi mumkin.

Moodle oson vositalar yaratish imkoniyatiga ega. Yangi versiyaga o`tishda qiyinchilik va yangilanishlar kelib chiqmaydi.

Moodle MO`T ning yangi versiyalarini http://www.moodle.org dan olish mumkin.