Mavzu: Yumshoq o’yinchoqlarni loyihalash va modellashtirish Reja

Ishlab chiqarish

Yumshoq o'yinchoq qilish uchun bir nechta zarur elementlar - naqsh yoki naqsh (muallif yoki qarzga olingan), mos materiallar (mato, mo'yna, to'ldirish va boshqalar) va asboblar (qaychi, ignalar, to'ldirish uchun tayoqlar va boshqalar) kerak. Yumshoq o'yinchoqlarning rivojlanishi bir necha yo'nalishda bo'ladi. Ulardan biri tasvirni soddalashtirish, oddiy o'yinchoqlarni yaratishdir. Ikkinchisi - bu o'yinchoq u yoki boshqa hayvonga o'xshash bo'lganda, kelajakdagi o'yinchoqning tabiiyligiga qaratilgan harakat.
O'zingiz yasagan yumshoq o'yinchoq nafaqat qiziqarli faoliyat, balki har doim ish oxirida ajoyib kayfiyat va bu o'yinchoqni qo'llariga olganlar uchun yaxshi kayfiyat. Ilgari yumshoq o'yinchoq muallifning eskizlariga ko'ra qo'lda tayyorlangan, keyinchalik o'zlarining o'yinchoq to'plamlari bilan mashhur bo'lgan ixtisoslashtirilgan mahsulotlar paydo bo'ldi. Ammo o'z o'yinchoqlariga ega bo'lish istagi har doim o'zlari, bolalari yoki do'stlari uchun o'yinchoqlarni mustaqil ravishda ishlab chiqarishga olib keldi. Bugungi kunda yumshoq o'yinchoqlarga qiziqish tobora ortib bormoqda va zavod o'yinchoqlarining ko'pligiga qaramay, yildan yilga hunarmandlar soni ortib bormoqda. Tikuv o'yinchoqlari qo'lda sevimli mashg'ulotlariga bag'ishlangan turli xil sevimli mashg'ulotlariga kiradi va ko'pincha o'yinchoqlar tikish boshqa qo'llar bilan bog'liq tendentsiyalar bilan chambarchas bog'liq. Bugungi kunda yumshoq o'yinchoqlar ishlab chiqarishda bir nechta katta maydonlar mavjud: bular qo'g'irchoqlar, ayiqchalar va boshqa barcha o'yinchoqlar. Shu bilan birga, har bir yo'nalishda yumshoq o'yinchoq (kesish, tikish), shuningdek, shaxsiy narsalarni yaratish uchun umumiy elementlar mavjud. Masalan, qo'g'irchoqlar ishlab chiqarishda mato va to'ldirishdan tashqari, qo'llar va boshlarni yog'ochdan, loydan, plastmassadan va boshqalardan tayyorlash texnologiyasi bo'lishi mumkin.
Arxeologlarning fikriga ko'ra, miloddan avvalgi 3-ming yillikda qadimgi Misrda o'yinchoqlar paydo bo'lgan. Bu mushuklar, itlar, yo'lbarslar, yog'ochdan yasalgan sigirlarning kichik rasmlari. Shu bilan birga, tananing harakatlantiruvchi qismlari bo'lgan o'yinchoqlar ishlab chiqarishda murakkab texnikalar ham qo'llanilgan. Arxeologlar Pompey qazishmalarida ko'plab o'yinchoqlar topdilar. Qadimgi Yunoniston va Rimda shov-shuv va shov-shuv juda mashhur edi. Onalar bunday o'yinchoqlar bolalarini yovuzlikdan himoya qilishiga amin bo'lishdi. Sibirda mamontlar, yo'lbarslar, rinalar tasvirlangan ko'plab o'yinchoqlar topilgan. Ular o'zlarining tafsilotlari va haqiqatga maksimal yaqinligi bilan hayratda qoldiradilar. Shunga o'xshash topilmalar Ukraina hududida topilgan: ermaklar miloddan avvalgi 12 ming yil davomida o'yinchoqlar yumshoq toshdan yasalgan va naycha qilingan. Birinchi qo'g'irchoqlar Misrda topilgan, ular qariyb to'rt ming yillik tarixga ega. Qiziqarli an'ana qadimgi Yunoniston va Rimdagi qo'g'irchoqlar bilan bog'liq. Qizlar ularni turmushga chiqquncha ushlab turishdi va to'ydan oldin ularni sevgi ma'budasiga qurbon qildilar. Bunday qo'g'irchoqlar bilan bir qatorda, eng tez-tez harakatga keltiriladigan qo'g'irchoqlar ham mavjud edi. Bu davrda qo'g'irchoqlar ham yasalgan.
O'rta asrlarda o'yinchoqlar bilan nima sodir bo'lganligi noma'lum. Va "o'yinchoq" so'zi faqat Frantsiyada Uyg'onish davrida paydo bo'lgan. G'amxo'r onalar birinchi yumshoq o'yinchoqlarni mato parchalaridan tikib, ularni somon bilan to'ldirishdi. XVI asrda o'yinchoqlar buyurtma berila boshlandi. Qo'g'irchoqlar o'sha kunlarning zamonaviy kiyimlari uchun maneken bo'lib xizmat qilgan. Ular juda qimmat va aristokratlarga tegishli edi. Va faqat 19-asrda o'yinchoqlarni ommaviy ishlab chiqarish paydo bo'ldi. Yumshoq o'yinchoqlarning sanoat tarixi XIX asrning 70-yillarida Germaniyada boshlangan. Keyin ko'plab ayollar jurnallari o'z qo'llari bilan yumshoq o'yinchoqlar tayyorlash uchun naqsh va maslahatlarni chop etishni boshladi. 1879 yilda Germaniyaning Gingen shahrida yashovchi Margaret Steiff, bolaligidan nogironlar aravachasida zanjirband bo'lib, jiyanlariga Rojdestvo sovg'asi sifatida bir nechta kulgili hayvonlarni tikdi. Qo'shnilarning o'yinchoqlari shu qadar muvaffaqiyatli bo'ldiki, tumandagi birinchi igna ayoli sifatida tanilgan Margaretga juda ko'p buyurtma berildi. Ko'p o'tmay, qizning otasi Margaret va uning singillari ishlaydigan kichik ustaxonani ochdi. Bu juda yaxshi o'tdi va bir necha yil ichida ustaxona Steiff o'yinchoq fabrikasiga aylandi. 1901 yilda Margaret o'zining to'rt oyoqlarida yotgan ayiqcha uchun patent oldi. Va bir yil o'tgach, butun dunyoda birinchi bo'lib sevimli, ayiqcha ayiq paydo bo'ldi. Margaret xolaning jiyani bo'lgan rassom Richard Stiff yumshoq o'yinchoq va qo'g'irchoq dizaynini uyg'unlashtirish g'oyasini ilgari surdi. Eskizlari bo'yicha yasalgan ayiqda, old va orqa oyoqlari menteşalarga ko'chib o'tdi.
Ammo keyin ayiq kubining hali nomi yo'q edi ... Germaniyadan uzoqda, Atlantika okeanining narigi tomonida, rus muhojirining rafiqasi o'z do'konining derazasini matodan tikilgan va talaş bilan to'ldirilgan ayiqcha bilan bezatgan. Mehmonlarga shu qadar yoqdiki, uni sotib olishni xohlashdi. Egalari zudlik bilan ushbu o'yinchoqlarni tikishni yo'lga qo'yishlari kerak edi. Va ko'p o'tmay do'kon egasi Amerika Qo'shma Shtatlarining o'sha paytdagi prezidentiga murojaat qilib, uning ismini ayiqcha uchun ishlatishni iltimos qilib, rozilik oldi. Bundan tashqari, o'sha paytda Prezident Teodor Ruzveltning o'zi bilan qiziqarli voqea yuz berdi. U ishtiyoqli ovchi bo'lganligi sababli, unga otish uchun maxsus olib kelingan ayiqni olishdan bosh tortdi. Bu voqea gazetalarga zarba berdi. Shunday qilib, Amerikada, keyin Evropada ayiqcha ayiqlari Teddy deb nomlangan. Bugungi kunda o'yinchoqlar o'zlarining "mahoratlari" bilan shunchaki hayratda qoldiradilar: suhbatlashishlari, qo'shiq aytishlari va raqsga tushishlari mumkin. Tasavvur qilish qiyin, lekin ba'zi o'yinchoqlar uy hayvonlarini to'liq taqlid qiladi. Bir narsa o'zgarishsiz qoladi - o'yinchoq har bir bola uchun olib boradigan mehr-shafqat va xotirasi umr bo'yi saqlanib qoladi.


1.3. Yumshoq o’yinchoqlarni yasash.
To'g'ri tanlangan o'yinchoq - bu tarbiyaviy ahamiyati katta yo'l sanalib, bolani to'g'ri yo'lda tarbiyalashda ko'mak beradi. Ana shunday o'yinchoqni to'g'ri tanlash uchun har bir ota-ona bir necha savollarustida ozgina fikr yuritishlari lozim:
Oxirgi savol eng muhim sanalib, agar unga javob topsangiz qolgan ikkitasiga javob topish qiyinchilik tug'dirmaydi. O'yinchoq, mutaxassislarning tili bilanaytganda, funksional amal qilishi kerak. Faqat ko’rish uchun mo'ljallangan o'yinchoqlaringiz - befoydadir. Demak, bolaga chindan ham u o'ynaydigano'yinchoqlar zarur ekan.
Ikki yoshli bolajonga murakkab bo'lmagan, kattalarning harakatini eslatadigan o'yinchoqlar mos keladi. Bu masalan qiz bolalarga "qo'g'irchoq" -bola unga ovqat berishga urinadi, uxlatadi. Chunki bu harakatlar u uchun judatanishdir. O'g'il bola uchun misol tariqasida "yuk mashinasi"turidagi mashinalar, u bunday o'yinchoq yordamida turli kubiklarni, ilgariolingan o'yinchoqlarni bir joydan, boshqa joyga ortib olib boradi. Turli shaklchalar, ular yordamida bolalar qumda turli figuralarni yasaydilar.
E'tibor bergan bo'lsangiz, ushbu o'yinchoqlar bilan ma'lum voqealar bog'langan. Va bular bolaning umumiy rivojiga nihoyat katta ijobiy ta'sir ko'rsatadi. Bolabunday harakatlarni amalga oshirar ekan, o'z kichik olamini yaratadi, u yerda o'z o'yinchoqlari bilan yashashga, ular haqida g'amxo'rlik qilishga qisman o'rganadi. Ikki-uch yoshlik bolalarning o'yinchoqlari ma'lum darajada katta hajmlarga ega bo'lishi, ortiqcha mayda-chuydalarsiz, oddiy tuzilishga ega bo'lishi lozim. Bu o'yinchoqlar haqiqiy qahramonlarning asl nushasiga o'xshashishari emas, izlanishlarga qaraganda bolalar bunday yoshda umumlashtirilgan, qandaydir o'xshatilgan o'yinchoqlarni yaxshiroq qabul etar ekanlar. Bu esa uning umumiy rivojlanishida, asl narsani nushadan ajratishga, u o'yinchoq ekanligini tezroq anglab olishda ko'maklashadi. Bu esa bola idrokining tez va to'g'rishakllanishida yaxshi taraflardan biri hisoblanadi.
Uch-to'rt yoshli bolalar uchun bir yo'nalishga qaratilgan o'yinchoqlar,masalan - "vrachning maxsus asboblari", "sartaroshlik","oshxona anjomlari" va hokazo. Ushbu davrdagi bolalar katalarni o'xshatishda aynan mana shunday o'yinchoqlardan foydalanib, ularni taqlidi muvaffaqiyatli ekanligini, o'zlari ham bilmaydilar. Va buning uchun kerakli o'yinchoq asboblar va anjomlar zarur bo'ladi. Shunday o'yinchoqlar mavjud-ki, ular o'ynash bilan bir qatorda o'rgatuvchi taraflarga ham ega. Ikki-uch yoshli bolalar uchun bunday o'yinchoqlar nihoyat muhimdir. Bola uchun o'yinchoqning funkciyalari nihoyat qiziqarli tuyuladi va uuni juda uzoq vaqt davomida o'ynashiga olib keladi. Dumaloqlarni bir-biriga solish va qayta chiqarish, turli shakllar chiqariladigan kubiklarni qayta-qayta ichiga solib, yana chiqarish, turli shaklchalarga qum solish hamda to'kish va Bunday o'yinchoqlarni o'ynaganda bolaning harakatning bir maqsadga qaratilishi, avval qo'llar bilan shakllarni his etish, so'ng ko'zlar bilan uning shakli, rangi chamalash shakllanadi, o'zaro taraflari solishtiriladi.
Kattaroq bolajonlarga aqliy o'yinchoqlarni to'g'ri tanlash nisbatan qiyinroqdir. Bola yangi o'yinchoqdan nimani o'rganadi, shu taraflarni yaxshilab o'ylab ko'ring. Masalan, agar biron bir narsani yasashni yaxshi ko'rsa, unda konstruksiya ko'rinishidagi o'yinchoqlarni taklif etib ko'rishingiz mumkin. Qiziqqon bolajonlarga hayolni bir joyga jamlaydigan o'yinchoqlarni xarid eting.Bu stol atrofida o'ynaydigan o'yinlar yoki konstrukciyalar bo'lishi mumkin.Agarda bolaga bunday o'yinchoqlar yoqmasa, uni zinhor majburlamang. Bolabaribir bola, u o'yinchoqdan zavqlanishi lozim. Bolaning sevimli o'yinchog'i bo'lishi - bu juda ham ijobiy holatdir. Anashunday bog'liqlikni, o'yinchoqlariga bo'lgan e'tibor va mehrnishakllantirishga harakat qiling. Bolani o'z o'yinchoqlarini avaylashigao'rgating. Singan va buzilgan o'yinchoqlarni bola bilan birgalikda tuzatishga harakat qiling. Ularni tashlab yuborgandan ko'ra, bolani yana bir qiziqarli mashg'ulotga jalb eting. Yangi qo'g'irchoq yoki mashina sotib olishga hali ko'pulgurasiz. Bolaga yangi o'yinchoqni faqatgina uning rivojlanishini boyitish maqsadiga aylantirishga harakat qilishingizni maslahat qilgan bo'lar edik. Yana bir muhim taraflardan biri bu - o'yinchoq,ayniqsa qo'g'ichoqlarning yuzlari, ma'lum hissiyotni aks ettirishlari lozim.Masalan: shodon chehrali yoki hafa, qayg'uli kayfiyatni aks ettiruvchiqo'g'irochoqlar. Imkon qadar umuman hissiz qo'g'irchoqni xarid etmang. Bola o'yinchoqning kayfiyatini anglab, u bilan o'ynash uchun turli holatlarni o'ylabtopadi. Bola unadi-o'sadi. Uning o'yinchoqlari ham yoshiga mos ravishda murakkablashib borishi lozim. Uch yoshlarda bolalar o'zlarini kattalarga o'xshatishni boshlaydilar. Ular o'zlari ona, shofer yoki doktor bo'lishga urinadilar. To'rt yoshlarga kelib esa, o'zaro rollar bilan almashadilar. Birgalikda o'ynash hissi shakllanadi. Bunday davrda qaysi o'yinchoqlarni tanlash kerak? O'yin syujetlarini va turli-tuman voqealarni o'ylab topish uchun mo'ljallangan o'yinchoqlar talab etiladi. Voqealarni to'qib chiqarish, kattalarga taqlid qilish, muhim ish bilan band insonlarni o'xshatishga ko'mak beradigan o'yinchoqlar o'rinli deb hisoblanadi. Bolalar uchun 10 ta rivojlantiruvchi o’yinchoqlar. Bola dunyoga kelgan kunidanoq turli o’yinchoqlar nafaqat uni xursand qilishga, balki u barkamol rivojlanishiga ham xizmat qiladi. Biz eng yosh bolalar uchun eng yaxshi o’yinchoqlar to’plamini tuzdik.