Mavzu: Yosh davirlari psixologiyasi va pedagogik psixologiya

Psixik taraqqiyotning yosh krizislari

• Psixik taraqqiyotning bir bosqichidan ikkinchisiga o’tish bosqichlarida yosh krizislari yuz beradi. Krizislar ikki yosh davri oralig’ida yuz berganligi sababli bir yosh davrining tugashi va ikkinchi yosh davrining boshlanishiga to’g’ri keladi. Barcha yosh krizislari ba’zi umumiy belgilarga ega. Bolalar krizislar davrida qaysar, asabiy bo’lib qoladilar, kattalar bilan nizolar paydo bo’ladi, avvalo bajaradigan ishlarini qilishdan bosh tortadilar. Krizislar davrida paydo bo’ladigan yangi ehtiyojlari qondirilmaydigan bolalar shunday reaksiya namoyon qiladilar.Shaxsning ontogenezidagi ijtimoiy rivojlanish 2 yo’nalishda: ijtimoiylashuv va individuallashuv ko’rinishida bo’lib turli yosh davrlaridagi krizislar ham mos ravishda turli xarakterga ega.1, 6, 15 yoshlilar krizislari ijtimoiy tajribani o’zlashtirish muhitda o’z pozisiyalarini mustahkamlash bilan bog’liq yosh krizislari.

Turli yosh davirdagi o’ziga xos xususiyatlari .

• Yosh psixologiyasining predmeti – inson psixikasining Yosh jihatdan taraqqiyoti, psixik jarayonlar hamda inson shaxsi xislatlarining ontogenezini o‘rganishdan iborat.
• Yosh psixologiyasi o‘z navbatida bir qancha sohalarga bo‘linadi. Bular :
• 1.Bolalar psixologiyasi
• 2.Kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar psixologiyasi.
• 3.O‘smir psixologiyasi.
• 4.Ilk o‘spirinlik yoshi psixologiyasi.
• 5.Katta yoshdagilar psixologiyasi.
• 6.Gerontopsixologiya ( qarilik) psixologiyasi

Turli yoshdagi bolalar faoliyati

1) Go’daklik davri – tug’ilgandan 1 yoshgacha	asosiy faoliyat – bevosita emosional muloqot.
2) Ilk bolalik davri – 1 yoshdan 3 yoshgacha	asosiy faoliyat – predmetli faoliyat.
3) Maktabgacha davr – 3 yoshdan 7 yoshgacha	asosiy faoliyat – rolli o’yinlar.