Mavzu: Yer qazish mashinalari Reja

Mavzu:Yer qazish mashinalari
Reja:

1. 
   Er qazuvchi va tashuvchi mashinalar to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar.
   
2. 
   Buldozerlar, skreperlar va avtogreyderlarning turlari va tuzilishi
   
3. 
   Yer qazish va tashish mashialarining ishlash jarayoni, qo‘llash soxalari.
   
4. 
   Mashinalarning asosiy ko‘rsatkichlari.
   
5. 
   Yutuq va kamchiliklari. Rivojlanish tendensiyalari.
   

Ekskavator - davriy ishlaydigan o‘zi yurar yer qazish mashinasi. U barcha turdagi gruntni qazish, surish, transport vositalariga ortish uchun xizmat qiladi. Ular davriy ishlaydigan bir cho‘michli ekskavatorlarga va kup cho‘michli uzluksiz ishlaydigan ekskavatorlarga bo‘linadi. Shahar, fuqaro, sanoat va gidroinshootlar qurilishida ko‘proq bir cho‘michli universal qurilish va handaq ekskavatorlarn qo‘llaniladi.

5.5-rasm. Avtogreyder: a-umumiy ko‘rinishi; b-ag‘dargichning rejeda burilish sxemasi; v-g‘ildiraklarni ѐnga qiyalatish sxemasi; g-ag‘dargichni ѐnga chiqarish sxemasi.

5.5a-rasm. O‘zi yurar skreperlar: a-umumiy ko‘rinishi; b-ish jihozi
Buldozerlar - pichoqli agdargich, brus yoki rama kurinishidagi suruvchi ќurilma va ardargichni gidravlik boshќarish sistemalarini uz ichiga olgan, gusenitsali yoki pnevmorildirakli baza traktorlarning osma uskunalaridan iborat. Ular I—IV kategoriyadagi xamda oldindan yumshatilgan ќoya va muzlagan gruntlarni kavatlab kazib olish va surishda kullanadi. Buldozerlar yordamida ќurilish maydonlarini tekislash, kutarmalar kilish, turli chukurlar kovlash, toѐ bagirlarida terrasalar tayyorlash, boshka mashinalar tashigan tuproklarni tekislash, poydevor va kommunikatsiya-lar uchun xandaklar kazish, chukurlar, xandaklar va bino poydevori atrofini tuldirish, atrofii ќor, tosh, mayda daraxtlar, butazor va changalzorlar-dan, tunka va kurilish axlatlaridan tozalash va boshka ishlar bajariladi.


Buldozerning ish sikli kuyidagicha: mashina oldinga xarakatlanayotganda agdargich boshkarish sistemasi yordamida gruntga botib kiradi, pichoѐi bilan grunt katlamini kirkib, surib uz oldida grunt prizmasi xosil ќiladi va uni yer sirti buylab sudrab bushatadigan yoki saklanadigan joyga olib boradi. Gruntni tukkandan sung ardargich transport xolatiga kutarilib, mashina yana grunt olish joyiga kaytib keladi va sikl takrorlanadi. Buldozerlarning asosiy parametrlariga ardargichning balandligi N va uzunligi L, asosiy ќirќish burchagi, agdargichning ketingi burchagi, agdargichning kundalangiga ќiyalatish va planda burilish burchaklari (ardargichi buriladigan mashinalarda), ardargichning buldozer tayanch yuza satћidan kutarilish balandligi h1 va ardargichning usha yuza satћidan tushish chusurligi h2 kiradi. Ardargichning pastki ќirrasiga ishќalanishga bardoshli ќotishmadan iborat, almashadigan ikki tigli kirkuvchi pichoklar (yon tomoniga ikkita va urtasiga bittadan) urnatilgan. Yukori kismining urtasiga esa tuplangan tuprok igi uchun koziryok urnatilgan bo’ladi.

Yangi«Komatsu» buldozeri D51EX-22 i D51PX-22. SShA

DZ-171.1 buldozerning gidroperekosli va burilmaydigan ag‘dargichli ish uskunasi : 1)-pichoq; 2)- jag‘lar; 3)-kozirok; 4)-mustahkamlik poyaslari; 5,16)-kronshteynlar; 6)- vintli tirgak; 7)-dasta; 8)-perekosni kompensatsiyalovchi mexanizm; 9,12)-suruvchi bruslar; 10)-sharnir; 11)-gidroraskos; 13)-krestovina; 14,18,19)-paleslar kronshteyn; 15)- ag‘dargich; 17)-sirg‘a; 20)-vtulka; 21)-yarimsfera; 22)-mahkamlovchi bolt; 23)-qistirmalar.

Buldozerning texnik ish unumdorligi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:

buldozer ag‘dargichi oldidagi prizmatik grunt hajmi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:

Ishlash paytidagi sikl doimiyligi quyidagicha aniqlanadi: