Mavzu: Yer osti suv resurslaridan samarali foydalanish


Yer  osti  suvlarining  kimyoviy  tarkibi



Download 118,11 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana24.08.2021
Hajmi118,11 Kb.
#154811
1   2   3   4
Bog'liq
5DfXvoZCHChx8UxxgIZegrIZs3O1wrF7dg7VKVve

Yer  osti  suvlarining  kimyoviy  tarkibi.  Tabiatdagi  suvlar,  jumladan  yer  osti  suvlari  nihoyatda  erituvchanlik 

xususiyatiga egadir. Yomg‟ir  yerga  tushguncha chang va gazlar bilan aralashib  tarkibini o'zgartiradi. Oqar suvlarning bir qismi 

yer qatlamlar ostiga shimila boshlaydi va har xil tarkibli jinslardan o'tib, ularni qisman eritib, o‟z tarkibini ham o'zgartiradi. Yer 

osti suvi tarkibiga qatlamlar tarkibi, ularning chuqurligi, yotish holati va boshqa omillar ham ta‟sir ko'rsatadi. 

Yer  qatlamlari  orasidagi  suvlar  tarkibida  erigan  moddalarning  miqdori  juda  xilma-xildir.  Tabiatdagi  hamma  yer  osti 

suvlari minerallanishi jihatidan to'rtta katta guruhga bo'linadi:  

1. Chuchuk suv umumiy minerallanish 1 g/l gacha;  

2. Sho'rroq - 1 g/l dan 10 g/l gacha;  

3. Sho'r - 10 g/l dan 50 g/l gacha;  

4. O'ta sho'r -juda ko'p minerallashgan suv, umumiy minerallanishi 50 g/l dan ko'p (200- 300 g/l).  

Yuqorida  ko'rsatilgan  guruhlar  yer  osti  suvlarining  minerallanishi  bir  me‟yorda  bo'lmasligini  ko'rsatadi.  1  l  yer  osti 

suvida 1 g tuz bo'lsa ichish uchun yaroqli hisoblanadi. 

Yer  osti  suvlarida  har  xil  moddalar  birikmasidan  iborat  ximiyaviy  elementlar  bo'ladi.  Ximiyaviy  element  va 

birikmalardan ko'proq CaSO

4

, HCO


3

Na, Sa, Mg ba‟zan NH

4

, Fe va Mn uchraydi. Gazlardan esa, erigan holatda SO



2

 kamdan-kam 

N

2

S bo'ladi. 



Mineral suvlar. Yer ostidagi va qavatlaridagi mineral va gazga to'yingan suvlar, odatda shifobaxsh hisoblanadi. Lekin yer 

osti  mineral  suvlarining  hammasi  ham  shifobaxsh  bo'lmaydi.  Mineral  suvlar  tarkibida  davolanish  uchun  zarur  bo'lgan  mineral 

elementlar  bir  xil  miqdorda  bo'lmay,  ba‟zilarida  ko'proq  ba‟zilarida  kamroq  bo'ladi.  Mineral  suvlar  tarkibida  temir,  mish'yak, 

radiy, brom, yod va bir oz gaz bo'ladi. Mineral suvlar tarkibiga qarabgina emas, balki, haroratiga qarab ham xilma-xil bo'ladi.  

Mineral  suvlar,  asosan,  yosh  tog‟lar  va  vulqonli  o'lkalarda  ko'p  uchraydi.  Mineral  suvlar  tektonik  harakat  natijasida  vujudga 

kelgan yer yoriqlari bilan va u yerdagi moddalarning o'zgarishi, aralashishi va bosimi bilan bog‟liqdir. Yosh tog‟li o'lkalarda, masalan, 

Kavkaz, Pomir tog‟larida, Kamchatka va Kuril orollarida, O'zbekistonimizda ham mineral suvlar ko'p. Hozirgi vaqtda bunday mineral 

suvlardan  tibbiyotda  va  sanoatda  keng  foydalanilmoqda.  Tog‟  jinslari  orasidan  asta-sekin  o'tib  boradigan  suv  sekin  harakatlanishiga 

qaramay, sezilarli geologik ish bajaradi, yer osti suvlarining erituvchanlik xossasi orqali bo'ladigan ximiyaviy ishi ayniqsa sezilarlidir. 


Download 118,11 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish