Mavzu Xindiston 1945-1991 yillarda

Bombey toʼqimachilari

• Bu davrdagi hind ishchilarining yirik chiqishlaridan biri Bombey toʼqimachilarining 1918 yil oxiri 1919 yil boshidagi 125 ming kishilik ish tashlashlari edi. 1918-1919 yillarda Аxmadobod, Madoras, Kalьkutta shaharlarida katta ish tashlash harakatlari boʼldi. Bu jarayonda kasaba uyushmalari tuzila bordi. Hind halqining ozodlik harakatini boʼgʼib tashlashga intilib, ingliz mustamlakachilari 1919 yil martida rouletta deb atalgan qonunni qabul qildilar, bu qonun mustamlakachi maʼmurlar va politsiyaga favqulodda vakolatlar berardi.Istalgan har bir hind mustamlakachilikka qarshi kayfiyatda shubha qilinib,qamoqqa olinishi va sudga berilishi mumkin edi.Milliy ozodlik harakatining yuksalishi ingliz mustamlakachilarini oʼzlarining mustamlaka hukmronliklarini saqlab qolish maqsadida manevr ishlatishga majbur etdi. 1919 yilda mamlakatni boshqarish islohati oʼtkazildi, bu islohat “Hindiston konstitutsiyasi” degan munofiqona nom olgan edi.

Jahon iqtisodiy inqirozining(1929-1933) Hindistonga taʼsiri.

• 1929 yili boshqa mamlakatlar qatori Hindistonni ham iqtisodiy nqiroz qamrab oldi. Inqiroz nafaqat sanoatga, balki qishloq xoʼjaligiga ham zarar yetkazdi. Qishloq xoʼjaligi mahsulotlari narxlari keskin tushib ketdi. Аngliya inqirozning butun ogʼirligini oʼz mustamlakalariga solishga intilib, oʼz sanoat mollarini narxini oshirdi. Koʼpchilik dehqonlar xonavayron boʼlib, qishloq xoʼjalik ishchilariga aylana bordilar. Ishchilarning ahvoli ham keskin yomonlashdi.
• Shaharlarga xonavayron boʼlgan dehqonlarning oqib kelishi katta ishsizlikni keltirib chiqardi. Jahon iqtisodiy inqirozining chuqurlashib borishi munosabati bilan Hindistonda mustamlakachilikka qarshi harakat yangidan yuksala boshladi.Bu esa Hindiston Milliy kongressini Аngliya maʼmurlari oldiga bir qancha talablarni qoʼyishga daʼvat qildi.

1930 yil yanvar oxirida gazetada 11 moddadan iborat Maxatma Gandi dasturi eʼlon qilindi, bu moddalardan asosiylari quyidagilar edi:

1. Yer soligʼini 50 foizga kamaytirish.