Mavzu: Xalqaro valyuta bozori: mohiyati, elementlari va funktsiyalari

Jadval 1
Kredit kapital bozorining institutsional tuzilmasi

Xalqaro moliyaviy tashkilotlar
Davlat va Markaziy banklar Aholi va xususiy investorlar Milliy kompaniyalar va TNK	Moliyaviy bozorlar Valyuta bozori Birja bozori Majburiyatlar bozori Lotin bozori Kredit bozori Sug'urta bozori		Milliy banklar va TNB Sug'urta kompaniyalari Pensiya, investitsiya, o'zaro va xizma fondlar
Elektron bozorlar		Birja

Milliy valyuta bozorlari odatda ushbu mamlakatda rezidentlar va norezidentlarning valyuta xizmatlari bo'yicha ushbu mamlakat hududida joylashgan banklar tomonidan milliy valyutaga nisbatan amalga oshiriladigan operatsiyalar majmui sifatida tushuniladi. Valyutadagi pul talablari va majburiyatlari turli mamlakatlar hududida joylashgan mamlakatlar, yuridik va jismoniy shaxslar o'rtasidagi iqtisodiy, siyosiy, madaniy va boshqa munosabatlar asosida paydo bo'ladi. Yuqorida ko'rsatilgan talablar va majburiyatlar bo'yicha to'lovlarni tashkil etish va tartibga solish xalqaro hisob-kitoblar deb ataladi. Asosan, xalqaro hisob-kitoblar turli mamlakatlarning kredit muassasalari o'rtasida korrespondentlik munosabatlarini o'rnatish orqali banklar orqali naqd pulsiz amalga oshiriladi. Tashqi savdo shartnomalari shartlariga, konvertatsiya darajasiga va jahon amaliyotida milliy va chet el valyutasining pozitsiyalariga qarab, xalqaro hisob-kitoblarning turli shakllari qo'llaniladi: inkasso, akkreditiv, bank o'tkazmasi, veksel, chek, kredit kartalari.
Jahon iqtisodiyotini xalqarolashtirish, kredit kapitallari xalqaro bozorini rivojlantirish, aloqa vositalarini takomillashtirish ta'siri ostida xalqaro valyuta bozorlari shakllanmoqda. Bunday bozorlarda valyuta cheklovlari yo'q, katta miqdordagi bitimlar amalga oshirilmoqda, jahon iqtisodiyotining barcha mamlakatlari sub'ektlari ishtirok etmoqda. Valyuta savdosining katta qismi yirik xalqaro moliya markazlaridajoylashgan.
Jahon iqtisodiyotida 13 ta moliyaviy markaz tashkil etildi: London (chet el valyutasida kunlik operatsiyalar hajmi 300 mlrd.AQSh dollari), Nyu-York (192 milliard AQSh dollari).Vikipediya, ochiq ensiklopediyaO'tish: saytda harakatlanish, qidiruv), Lyuksemburg, Parij va boshqalar.