Piravord-natijada xalqaro munosabatlar obyekti, bir tomondan, tartib va tartibga solish dualizmi, boshqa tomondan, oldindan aytib bo‘lmaslikning salmoqli hissasi bilan xarakterlanadi. Qayd etilgan dualizmni yagona nazariya doirasida aks ettirib bo‘lmaydi. Amerikalik olim K.Xolstining fikriga qaraganda, “Xalqaro munosabatlar” fani uchun nazariy plyuralizm murakkab dunyoning turli shakldagi realligining yagona imkoniy javobidir. Yagona nuqtai nazar yoki alohida metodologiyaga asoslangan muayyan ortodonsallikni o‘rnatishga urinish bilish progressi imkoniyatining haddan tashqari soddalashishiga va kamayishiga olib kelishi mumkin. (Holst, 1989. P.256). Turli vositalardan foydalanadigan turli imkoniyatlarga ega va turli muhitlarda ro‘yobga chiqadigan siyosiy faoliyatning turli ko‘rinishlari haqida so‘z ketyapti. Lekin siyosatshunoslikning boshqa sohalaridan farqli tomoni shundaki, XM nazariyasi “kuchlar balansi”, “bir va ko‘p qutblilik”, “diplomatiya”, “strategiya” kabi o‘zining xususiy tushunchalari va muammolariga ega. XM haqidagi fan “milliy manfaat”, “muzokaralar” va boshqa shu kabi umumsiyosiy tushunchalar bilan siyosiy nazariyani boyitdi. Shu tarzda u o‘zining tadqiqot predmetiga ega, nisbatan avtonom siyosiy fan sifatida namoyon bo‘ladi. Ammo uning to‘liq alohida fan ekanligi to‘g‘risida gapirishga hali erta. Jahon siyosati (mintaqalar bo‘yicha) – gumanitar fanlar ta'lim sohasidagi yo‘nalish bo‘lib, u xalqaro munosabatlar sohasini rivojlantirishga, tashqi siyosat istiqbolini belgilashga, kasbiy ko‘nikmaga, mutasaddilik qobiliyatiga yo‘naltirilgan inson faoliyatining vositalari, usullari, metodlari va uslublarining majmuasini hamda siyosiy bilimlar tizimi bilan bevosita aloqador bo‘lgan xalqaro munosabatlar tarixi va nazariyasi, diplomatiya asoslari, O‘zbekiston va dunyo xalqlarining xalqaro munosabatlari, tarixi, dini, tili, iqtisodiyoti, huquqiy tizimi, adabiyoti va madaniyati haqidagi bilimlar bilan bog‘liq bo‘lgan nazariy va amaliy faoliyatini o‘z ichiga oladi. “Jahon siyosati (mintaqalar bo‘yicha)” ta'lim yo‘nalishi bo‘yicha bakalavrlar ichki va tashqi siyosiy faoliyat bilan bog‘liq jarayonlarni o‘zlashtirish va tadqiq qilish, istiqbolni belgilash jarayonlarini tahlil qilish, sintezlash va optimallashtirish, ilg‘or xalqaro metodlarini qo‘llash, tashqi siyosiy jarayonlar bo‘yicha tizimli tahlil modellarini qo‘llash, kompyuter texnologiyalari va dasturlash, tizimli yondoshuv mexanizmlarini tatbiq etish kabi kasbiy faoliyat turlarini qamrab oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |