53-modda
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh kotibi ushbu Konvensiyaning saqlovchisi etib tayinlanadi.
54-modda
Ushbu Konvensiyaning inglizcha, arabcha, ispancha, xitoycha, ruscha va fransuzcha asl nusxasi matnlari teng bir xillikka ega bo‘lib, saqlab qo‘yish uchun Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh kotibiga topshiriladi.
Ushbuni tasdiqlash uchun quyida imzo chekkan vakolatli vakillar o‘zlarining tegishli hukumatlari tomonidan shunga yetarli darajada vakil qilingan bo‘lib, mazkur Konvensiyani imzoladilar.
1989 yil 20 noyabrda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 44/25-sessiyasi da qabul qilgan
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1992 yil 9 dekabrdagi 757-XII-sonli qarori bilan ratifikatsiya qilingan
II BOB
Bola huquqlari bilan shug‘ullanuvchi xalqaro universal xalqaro tashkilotlar
Yuqorida ta’kidlaganimizdek, xalqaro universal tashkilot sifatida Birlashgan Millatlar Tashkilotining bola huquqlarini himoya qilishda tutgan o‘rni va ahamiyati Eeqiyosdir. BMT tizimi juda ham murakkab bo‘lgan xalqaro tashkilotlar, jamg‘armalar, organlar, qo‘mitalar, komissiyalar va boshqa tuzilmalardan iborat bo‘lib, ularning orasida bola huquqlari bilan shug‘ullanuvchi organlar tizimi shakllangan. Bu tizimga avvalombor, BMT Bosh Assambleyasi, EKOSOS kabi uning asosiy organlari, YUNISEF kabi maxsus jamg‘armasi, Bola huquqlari qo‘mitasi kabi shartnomaviy organlari hamda YUNESKO, XMT kabi ixtisoslashgan tashkilotlari kiradi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti – umumiy faoliyatni amalga oshiruvchi, jahondagi barcha davlatlarni birlashtiradigan universal xalqaro tashkilot.
BMTning asosiy organlari ham, yordamchi organlari ham u yoki bu darajada inson huquqlari, shu jumladan, bola huquqlarini himoya etishga taalluqli masalalar bilan ham shug‘ullanadilar. Shuni ta’kidlash kerakki, BMT Nizomining 13-moddasiga binoan, Bosh Assambleyaning vazifasi asosan o‘rganish va tadqiq etish ishlarini uyushtirish hamda tavsiyalar berishdan iborat. Bola huquqlari muammolarini o‘rganish hamda tadqiq etish ishlarini, odatda, Bosh Assambleyaning topshirig‘iga binoan Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda uning yordamchi organlari, ixtisoslashtirilgan muassasalar va BMT Bosh kotibi bajaradi. Bosh Assambleya inson huquqlari sohasidagi o‘z vazifalarini bajarish uchun, BMT Nizomining 22-moddasiga binoan, zaruratga qarab turli yordamchi organlarni ta’sis etish vakolatiga ega. Bosh Assambleyaning ijtimoiy va gumanitar masalalar hamda madaniyat masalalari mutasaddisi bo‘lgan Uchinchi qo‘mitasi va boshqa ba’zi qo‘mitalar ham bola huquqlari muammolari bilan shug‘ullanib kelmoqdalar. Ular tomonidan qabul qilingan qarorlar Bosh Assambleyaning yalpi majlislarida muhokama etilishi va tasdiqlanishi lozim. Misol uchun, 2002-yilning 8-10-may kunlari Bosh Assambleyaning bolalarga bag‘ishlangan Maxsus sessiyasi o‘tkazilib, unda bolalarning dolzarb muammolari muhokama qilindi. Unda 7000dan ortiq ishtirokchi shtirok etdi86. Yuqorida ta’kidlab o‘tilganidek, BMTning bola huquqlari sohasidagi vazifalari bajarilishi uchun Bosh Assambleya bilan bir qatorda Iqtisodiy va ijtimoiy kengash ham javobgardir. Insonning huquqlari va erkinliklari bilan bog‘liq masalalar , shu jumladan, bola huquqlari bilan ham bog‘liq masalalar, odatda, BMT Bosh Assambleyasining kun tartibiga aynan Iqtisodiy va ijtimoiy kengash ma’ruzalarining tegishli bo‘limlari hamda Bosh Assambleyaning avvalgi Vessiyalarida qabul qilingan qarorlar asosida kiritiladi. Bunday masalalar BMTning
86 World leaders “Say Yes” for children. http://www.unicef.org/specialsession/
87
boshqa organlari, shuningdek, mazkur Tashkilotga a’zo-davlatlar va BMT Bosh kotibi tomonidan ham tavsiya etilishi mumkin87. Iqtisodiy va ijtimoiy kengash o‘z faoliyatini sessiyalar davrida ishlaydigan qo‘mitalar - Iqtisodiy, Ijtimoiy va Muvofiqlashtiruvchi qo‘mitalar yordamida olib boradi. Inson huquqlari, shu jumladan, bola huquqlari masalalari bo‘yicha hujjatlarni Ijtimoiy qo‘mita tayyorlaydi. Ijtimoiy qo‘mitaning ma’ruzalari Iqtisodiy va ijtimoiy kengashning yalpi majlislarida tasdiqlanadi. Iqtisodiy va ijtimoiy kengash, bundan tashqari, o‘z faoliyatining talaygina qismini inson huquqlari bilan bog‘liq masalalarga bag‘ishlaydigan ixtisoslashtirilgan tashkilotlar bilan, xususan, Xalqaro mehnat tashkiloti, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Ta’lim, fan va madaniyat masalalari bo‘yicha tashkiloti (YUNESKO) va boshqalar bilan BMT nomidan bitimlar tuzadi. Iqtisodiy va Ijtimoiy kengash maslahatlashuvlar o‘tkazish va tavsiyanomalar ishlab chiqish yo‘li bilan bu boradagi ishlarni umumiy tarzda muvofiqlashtirib boradi. Inson huquqlari bo‘yicha komissiya inson huquqlari sohasini o‘rganish va tadqiq etish ishlarini o‘tkazib, bu sohadagi ishlarni yanda yaxshilash va inson huquqlari va erkinliklarini yanada samaraliroq ta’minlash va himoya qilishga qaratilgan tavsiyalar bergan, axborotlar tarqatgan bo‘lsa, 2006-yildan uning o‘rniga tashkil etilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |