Mavzu: xalqaro moliyaviy institutlarning tijorat banklari investitsiya loyihalarini moliyalashtirishi

soahalar kesimida, %da³³

Shu bilan birga, ushbu kredit mablag'larining o'zlashtirilishi bank resurs mablag'larining oshishida, bank likvidliligining yaxshilanishida, korxonalarni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash hamda zamonaviy yuksak texnologiyalarga asoslangan yangi ishlab chiqarishni tashkil etishda va natijada qo'shimcha yangi ish o'rinlarining yaratilishida asosiy omillardan biri hisoblanmoqda.

Xorijiy kredit liniyalarining o'zlashtirilishi samarasi haqida to'xtaladigan bo'lsak, quyidagi misollarni aytishimiz mumkin: Samarqand shahrida faoliyat yuritayotgan
«Yasham-Erkaplan» qo'shma korxona tomonidan Belgiyaning «Michel Van de Wiele» kompaniyasining gilam ishlab chiqarish texnologiyasini, Germaniyaning «Xetma Vollenweider» kompaniyasining gilamga ishlov beruvchi




³² Xitoy taraqqiyot bankini faoliyatining asosiy ko'rsatkichlari dissertatsiyaning 3-ilovasida keltirilgan.
³³ www.cdb.com - Annual Report 2013.
uskunalari sotib olish uchun 2013 yilda Germaniyaning KfV banki liniyasidan 229 ming evro, Kommertsbank liniyasidan 819 ming evro miqdorida kreditlar ajratildi. Mazkur kreditlar hisobiga olingan uskunalar gilam ishlab chiqarish texnologiyasi bo'yicha zamonaviyligi, energiya tejamkorligi, ishlab chiqarish quvvati va samaradorligi yuqoriligi bilan ajralib turadi. Ushbu uskunalarda ishlab chiqarilayotgan gilam mahsulotlari sifati zamon va jahon bozoridagi talablarga to'liq javob beradi. Mazkur loyihani amalga oshirish evaziga korxonaning ishlab chiqarish quvvati 36 foizga oshdi, qo'shimcha 10 ta yangi ish o'rni tashkil etildi.
Toshkent shahrida faoliyat yuritayotgan «Inter biznes atlantik» mas'uliyati cheklangan jamiyatga Turkiyaning «Markev makine muxendeslik» va «Tam matbakilik ve ambalai san» kompaniyalarining shokolad ishlab chiqarish asbob-uskunalarini sotib olish uchun 2013 yilda Germaniyaning KfV banki liniyasidan 168,1 ming evro miqdorida kredit ajratilgan edi. Ushbu uskunalarda ishlab chiqarilayotgan shokolad mahsulotlarining sifati jahon standartlariga va iste'molchilar talablariga to'liq javob beradi. Yangi texnologiyalar o'ta zamonaviy, energiyani tejamli sarflaydi, ishlab chiqarish quvvati va samaradorligi yuqori. Mazkur loyihani amalga oshirish evaziga korxonaning ishlab chiqarish quvvati 30 foiz oshdi, qo'shimcha 6 ta yangi ish o'rni yaratildi.
Toshkent viloyatidagi «Navro'z interneyshnl grup» mas'uliyati cheklangan jamiyat shaklidagi qo'shma korxona Germaniyaning "Landes Bank Berlin AG" kredit liniyasidan 2 860 ming evro miqdorida mablag' evaziga «Krones AG» kompaniyasining salqin ichimliklar ishlab chiqarish uskunalarini sotib oldi va faoliyat ko'rsata boshladi. Loyiha amalga oshirilgach, korxonada yiliga 306 mln. dona shisha salqin ichimliklar ishlab chiqarish yo'lga qo'yildi, qo'shimcha 99 ta yangi ish o'rni tashkil etildi. 2013 yil yakunlariga ko'ra, mazkur korxona tomonidan 28 mlrd. so'mlik mahsulotlar ishlab chiqarildi va to'liq sotildi.
«Hamkorbank» ATB²² so'nggi 10 yil mobaynida xalqaro moliya institutlari bilan yaqin hamkorlik aloqalarini olib borib, iqtisodiyotimizning istiqbolli
²² 2015 yildan boshlab «Hamkorbank»ning to'liq nomlanishi yangi maqomga ko'ra, Xorijiy kapital ishtirokidagi «Hamkorbank» aktsiyadorlik-tijorat banki bo'ldi.
tarmoqlarini faol moliyalashtirishga alohida e'tibor qaratdi. Jahon tiklanish va taraqqiyot banki, Xalqaro moliya korporatsiyasi, Gollandiya taraqqiyot banki, Xalqaro taraqqiyot uyushmasi, Osiyo taraqqiyot banki, Xususiy sektorni rivojlantirish Islom korporatsiyasi va boshqa moliyaviy institutlar shular jumlasidandir.
Bankning xalqaro moliya institutlari bilan hamkorligining asosiy maqsadi mamlakatimizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub'ektlarini moliyaviy qo'llab-quvvatlash orqali yangi ish o'rinlarni yaratishdan iboratdir.
«Ipak yo'li» aktsiyadorlik innovatsiya tijorat banki ham xalqaro munosabatlarini kengaytirib bormoqda. Muassasaning Germaniya taraqqiyot banki (KfW), Xususiy sektorni rivojlantirish Islom korporatsiyasi (ICD), «LandesBank Berlin AG», Niderlandiya taraqqiyot banki (FMO) kabi xalqaro moliya institutlari bilan hamkorlik aloqalari o'z samarasini berib bormoqda. Xususan, «Ipak yo'li» AITBning Germaniya taraqqiyot banki (KfW) bilan hamkorligi natijasida so'nggi yillarda 4 ta transh va 3 ta qayta moliyalash kredit liniyalari to'liq o'zlashtirildi. Hozirgi kunda mazkur bank tomonidan KfW kredit liniyasining to'rtinchi transhi bo'yicha ishlar olib borilmoqda. Ta'kidlash joiz, bank KfW bilan hamkorlik aloqalari olib borib, shu bugungi kungacha 25,76 mln. evro miqdoridagi jami 114 ta loyihani moliyalashtirdi, mingdan ziyod yangi ish o'rni yaratishga erishdi. Bunda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub'ektlarining asosiy ishlab chiqarish vositalarini qayta jihozlash va modernizatsiyalashga yo'naltirilgan investitsiya loyihalarini moliyalashtirish maqsadi o'rtaga tashlandi.
O'zbekiston bank tizimining asosiy hamkorlari orasida: Osiyo taraqqiyot banki, Jahon banki, Xalqaro moliya korporatsiyasi, Islom taraqqiyot banki, Arab Muvofiqlashtiruvchi guruhining mamlakatlari, Janubiy Koreya, Xitoy, Germaniya va boshqa davlatlarning hukumatlari bor bo'lib, ular tomonidan o'tgan yillar davomida iqtisodiyotning kichik biznes va xususiy sektorini moliyalashtirish uchun 1,5 mlrd. AQSh dollaridan ortiq kredit resurslari ajratilgan.