Mavzu: xalqaro huquqda aholi tushunchasi, fuqaroli va fuqarolikka EGA bo’lish

Fuqarolikni yo„qotish va fuqarosizlik

Xalqaro huquqda fuqarolikni yo‗qotish holatlari ham mavjud.
Fuqarolikni yo‗qotishning uch xil shakli mavjud: avtomatik ravishda,
fuqarolikdan ixtiyoriy chiqish va fuqarolikdan mahrum etilish. Avtomatik ravishda fuqarolikni yo‗qotish jismoniy shaxs tomonidan
boshqa bir davlatning fuqaroligini olganida yuzaga keladi (ekspatriatsiya
erkinligi doktrinasi asosida).

Ekspatriatsiya – bu vaqtinchalik yoxud doimiy ravishda, ixtiyoriy yoki majburiy ravishda o‗z Vatani hududidan chiqarib yuborilish, ya‘ni bu doktrinada jismoniy shaxsning o‗z ixtiyoriga ko‗ra fuqaroligining to‗xtashi va Vatanini tark etishi nazarda tutilgan.

Hozirgi paytda avtomatik ravishda fuqarolikni yo‗qotishdan

ko‗pchilik davlatlar o‗z qonunchiliklarida voz kechgan.
Fuqarolikdan ixtiyoriy chiqish manfaatdor jismoniy shaxsning o‗z
ihtyoriga ko‗ra amalga oshiriladi. Fuqarolikdan chiqish shartlari va tartibi
Fuqarolikni yo‟qotishning shakllari:
- Avtomatik ravishda
- Fuqarolikdan ixtiyoriy kechish
- Fuqarolikdan mahrum etilish mazkur davlatning qonunchiligi bilan belgilanadi. Ko‗pchilik davlatlarning qonunchiligiga ko‗ra jismoniy shaxsga nisbatan jinoiy ish qo‗zg‗atilgan bo‗lsa, yoki sud hukmi kuchga kirgan bo‗lsa, fuqarolikdan ixtiyoriy chiqish amalga oshirilmaydi.

Fuqarolikdan mahrum qilish – asosan jismoniy shaxsning ixtiyoriga qarshi amalga oshiriladi va uning ma‘lum bir xatti-harakatlari natijasida davlat tomonidan qo‗llaniladi.

Bu juda og‗ir sanksiya va hozirgi paytda ko‗pchilik davlatlar bunday

sanksiyadan voz kechgan. Fuqarolikdan mahrum qilish sobiq SSSRning qonunchiligida 1980-yillargacha mavjud bo‗lgan. Ma‘lum bir holatlarda jismoniy shaxs ikki fuqarolik maqomiga ega bo‗lishi mumkin – bipatrizm, ya‘ni ikki davlat fuqarosiga aylanishi mumkin.