Mavzu: Umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish

Mavzu: Umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish

Darsning rejasi:

• Darsning rejasi:
• 1.Ta’limdagi yangiliklar bilan tanishtirish.
• 2.O’tilgan mavzuni takrorlash.
• 3. Yangi mavzu bayoni.
• 4. Mavzuni to’laqonli mustahkamlash.

Ta’limdagi yangiliklar.

• Ta’limdagi yangiliklar.
• 1.2020-yil 29-dekabrdagi O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Oliy Majlisga MUROJAATNOMASI.
• 2. Ta’lim to’g’risidagi qonunning yangisi. (2020-yil 23-may)
• 3. 6108-sonli Prezident Farmoni. Ta’lim sifatini yanada takomillashtirish to’g’risida.

O’tilgan mavzuni takrorlash uchun savollar:

• O’tilgan mavzuni takrorlash uchun savollar:
• 1.Sonli ifodalar deb nimaga aytiladi?
• 2.Harfiy ifodalar nima?
• 3. Birhad nima?
• 4.Ko’phad nima?
• 5. Birhadni ko’phadga qanday ko’paytiriladi?
• 6.Ko’phadni ko’phadga ko’paytirish uchun nima qilinadi?
• 7. Ko’phadni ko’phadga bo’lishni ayting?

Yangi mavzu: Umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish.

• Yangi mavzu: Umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish.

Ko’phadni ikkita yoki bir nechta ko’phadlar ko’paytmasi shaklida ifodalash ko’phadni ko’paytuvchilarga ajratish deyiladi.

Masala. Ab+ac-ad ifodaning a=43, b=26, c=17, d=23 bo’lgandagi qiymatini toping.

43*26+43*27-43*23=43*(23+17-23)=43*20=860

Ko’paytirishning taqsimot qonunini qo’llaymiz.

ab+ac-ad=a(b+c-d)

Agar ko’phadning barcha (son yoki harfiy) hadlari umumiy ko’paytuvchiga ega bo’lsa, u holda shu ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish mumkin.

• Agar ko’phadning barcha (son yoki harfiy) hadlari umumiy ko’paytuvchiga ega bo’lsa, u holda shu ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish mumkin.
• Qavs ichida berilgan ko’phadnishu umumiy ko’paytuvchiga bo’lish natijasida hosil qilinadigan ko’phad qoladi.
• Masala. Ushbu ko’phadni ko’paytuvchilarga ajrating:
• 6ab+3b-12bc
• Berilgan ko’phadni barcha hadlari 3b umumiy ko’paytuvchiga ega, chunki
• 6ab=3b*2a
• 3b=3b*1
• -12bc=3b*4c
• Demak, 6ab+3b-12bc=3b(2a+1-4c)

Ko’phadni umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish yo’li bilan ko’paytuvchilarga ajratish uchun:

• Ko’phadni umumiy ko’paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarish yo’li bilan ko’paytuvchilarga ajratish uchun:
• 1)shu umumiy ko’paytuvchini topish
• 2)uni qavsdan tashqariga chiqarish kerak.