Mavzu: Termodinamik ish

Toshkent shahar Chirchiq davlat pedagogika instituti “Fizika va astranomiya o’qitish metodikasi” 2-kurs talabasi Fayzullayev S.L.ning Fizik jarayonlarni kompyuter animatsiyasini yaratish fanidan bajargan prezentatsiyasi

Mavzu: Termodinamik ish

Bajardi: Fayzullayev saidxo’ja

Reja: 1.Termodinamikaning birinchi qonunini ishga bog’liqligi. 2.Izoxorik jarayonda bajarilgan ish. 3.Izotermik jarayonda bajarilgan ish. 4.Izobarik jarayonda bajarilgan ish. 5.Adiabatik jarayonda bajarilgan ish.

Tabiatda energiya yo’qdan bor bo’lmaydi va yo’qolmaydi, energiya miqdori o’zgarmaydi, energiya faqat bir turdan boshqa turga aylanadi.

Sistemaga berilgan issiqlik miqdori sistemaning ichki energiyasini o’zgartirishga va sistemaning tashqi kuchlarga qarshi ish bajarishiga sarflanadi.

Izoxorik jarayonda ish nolga teng ya’ni a=0

Izoxorik jarayonda ish nolga teng ya’ni a=0

Izoxorik jarayonda bo’ladi, ya’ni ish bajarilmaydi. Bunday hol uchun termodinamikaning 1-qonuni quyidagicha ifodalanadi: Q=dU Izoxorik jarayon formulasi :

Agar sisitemaning issiqlik sig’imi C bo’lsa, berilayotgan issiqlik miqdori bo’ladi. U holda ichki energiyaning o’zgarishi quyidagicha ifodalanadi:

Ideal gazning temperaturasi o’zgarmasa, ichki energiyasi ham o’zgarmaydi va dU=0 bo’ladi. Bunday holat uchun termodinamikaning birinchi qonuni quyidagicha ifodalandi:

Izotermik jarayonda gaz issiqlik olayotgan bo’lsa, gaz dV hajmga kengayadi va musbat ish bajaradi. Agar gaz tashqi muhitga issiqlik berayotgan bo’lsa , gaz manfiy ish bajaradi. Bunda tashqi sistema gaz ustida ish bajarayotgan bo’ladi. Izotermik jarayon formulasi:

Izobarik jarayonda sistemaga berilgan issiqlik sistemaning ichki emergiyasini oshirishga va o’zgarmas bosimda ish bajarishga sarflanadi. Izobarik jarayon formulasi:

O’zgarmas bosim sharoitida gazga issiqlik berilayotgan bo’lsa, bajarilgan ish bo’ladi. U holda termodinamikaning birinchi qonuni quyidagicha ifodalandi:

Yuqorida ko’rilgan izojarayonlarda Sistema atrofidagi muhit bilan issiqlik almashinar edi, adiabatic jarayonda esa issiqlik almashmaydigan qilib izolyatsiyalangan sistemani ko’ramiz: