Mavzu: Tasviriy san’atda oqim va yo’nalishlar. Darsning maqsadi. Talimiy maqsad

---

 

Mavzu: Tasviriy san’atda oqim va yo’nalishlar. 

Darsning maqsadi. 

Talimiy maqsad: Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to`g`ri bajarish kompitensiyasi. 

Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni san’at orqali tarbiyalash. 

Rivojlantiruvchi maqsad: O`zini o`zi rivojlantirish kompitensiyasi. 

Dars turi: yangi ilim beruvchi. 

Dars metodi: Tushintirish,ko’rsatish, savol-javob,suhbat. 

Darsning borishi: 

Tashkiliy qism.Salomlashish, davomatni aniqlash,darsga hozirlik ko`rish. 

O`tilgan mavzuni mustahkamlash o`tilgan mavzular yuzasidan savol javob o`tkaziladi. 

Yangi mavzuning bayoni: 

XIX  asr  o'rtalaridan  jahon  san'atida  yangi  oqim  va  yo'nalishlar  paydo  bo'la  boshladi.  Shunday  oqimlardan 

dastlabkisi  impressionizm  edi.  Impressionizm  iborasining  muomalaga  kirishiga  fransuz  rassomi  Klod 

Monening  ko'rgazmaga  qo'yilgan  «Quyosh  chiqishi  oldidagi  taassurot»  nomli  asari  sabab  bo'lgan  edi 

(taassurot  -  fransuzcha  impression).  XIX  asrning  70-yillarida  paydo  bo'lgan  bu  ibora  san'at  tarixida 

impressionizm oqimini ta'ri flash uchun ishlatila boshlandi. 

Impressionistlar  o'z  asarlarida  quyosh  nuri,  yangi  maysa,  tiniq  suv  go'zalligini  mohirona  tasvirladilar, 

gullarning  muattar  isi-yu  olamning  rangdorligini  ifodalashga  harakat  qildilar.  Rassomlardan  Юod  Mone, 

Kamil Pissarro, Alfred Sisley, Ogyust Renuar ushbu saifatning ajoyib namuna- larini yaratdilar  

Fransiyada paydo bo'lgan bu oqim tezda Yevropa, Amerika, Osiyo san'atiga ta'sir qildi. Jumladan, rangtasvir 

san'ati  rivojida  o'z  ifodasini  topdi.  O'zbekistonlik  rassomlar  Lev  Bure,  Oganes  Tatevosyan,  Pavel  Benkov, 

O'rol Tansiqboyevning ilk ijodida, masalan, «Karvon», «Kurash» asarlarida, Anvar Mirsoatov, Abdumannon 

Yunusov kompozitsiyalarida ana shu ta'sir seziladi . 

Impressionizm  jahon  san'ati  tarixida  yangi  davr  san'atining  turli  oqim  va  yo'nalishlari  boshlanishiga  yo'l 

ochdi.  Shunday  yo'nalishlar  postimpressionizm  deb  yuritila  boshlandi.  Postimpressionistlar  impressionizm 

yutuqlaridan  bahramand  bo'lganlari  holda  tasviriy  san'atning  yangi  qirralarini  ochishga  intildilar,  uning 

falsafiy  va  ramziy  tomonlariga  e'tibor  berdilar.  Ular  impressionizm  yutuqlari  va  realistik  san'at  an'analari 

uyg'unligida asarlar yaratish ustida ish olib bordilar va shu izlanishlari bilan jahon san'atini boyitdilar. 

Neoimpressionizm  yoki  boshqacha  nomi  puantilizm  shunday  dastlabki  izlanishlardan  edi.  Uning  asoschilari 

Jorj Syora va Pol Sinyak bo'lib, ular 

sof,  toza  spektr  ranglar  surtmalarini  yonma-yon  qo'yib  rasm  ishladilar.  Ularning  ishlatgan  rang  surtmalari 

to'rtburchak  va  dumaloq  nuqtalarga  o'xshaganligi  uchun  ular  yaratgan  ishlarni  puantilistik  rasmlar,  ya'ni 

nuqtali,  nuqtalardan  foydalanib  ishlangan  rasmlar,  ish  uslublarini  puantilistik  (puant-fransuzcha  so'z  bo'lib, 

nuqta  ma'nosini  beradi)  uslub,  deb  nomladilar.  O'zbekistonlik  rassom  Zuhriddin  Islomshikovning 

«Shohimardon»  kartinasiga  e'tibor bering . Unda  rang surtmalari xuddi  mozaikadek ishlab chiqilgan. Ochiq 

spektr ranglari idrok qilinganida shu ranglar o'z xususiyatini yo'qotib, yonidagi ranglardan ta'sirlanib, o'zgarib 

ko'rinadi. Masalan, sariq va havo rang yonma-yon qo'yilganida ular yashil tuslanishda.idrok etiladi va h.k. 

Fovizm.  1905-yiliParijdatashkiletilgan  «Bo'ysunmaslarsaloni»  ko'rgazmasidaishtiroketganAnriMarke,  , 

Mustahkamlash: savol-javob. Qanday oqim va yo`nalishlar bor va h.. 

 

Dars yakuni. Darsda faol qatnashgan o`quvchilar baholanadi.