Mavzu: Tahlilni elektrokimyoviy turlari. Asosiy qonunlari. Potensiometriya. Potensiometrik titrlash

Voltamper egri chiziqlari.

• Voltamper (polarizatsiya) egri chiziqlari elektr kimyoviy analiz usullarida muhitn ahamiyatga ega. Ular elektr kimyoviy reaksiyalaming qaytar yoki qaytmasligi, tezligi va sodir bo‘lish sharoitlari, moddalarning sifat va miqdor tarkibi, reaksiyalaring muvozanat holati va shu kabilarni o‘rganish maqsadida keng qo’laniladi. V oltam per eg ri ch iziq lari elek tr kim yoviy analizda muhim ahamiyatga ega ekanligini e ’tiborga olib, quyida ulami qarab chiqamiz. Eritmada oksidlovchi va qaytaruvchi bor va unga faqat bitta inert m etall (m asalan, platina) elektrodi tushirilgan, deb faraz qilaylik. Agar eritm ada qaytaruvchi m avjud deb qarasak, anodda (musbat zaryadlangan elektrod)
• reaksiya sodir bo’ladi. Anodning potensiali (Ea uzluksiz oshirilganda, ma’lum qiymatga yetgandan keyin tok kuchining keskin ortishi kuzatiladi. Agar shu o‘zgarishning chizmasini tuzsak, voltamper {I=ƒ(E), tok kuchi - potensial, polarizatsiya} egri chizigi hosil boMadi (20.4, a-chizma). Bu egri chiziqda potensialdan boshlab tok kuchi sezilarli darajada o‘zgara boshlaydi va muayyan qiymatdan keyin keskin ortadi. Katod (manfiy zaryadlangan elektrod) reaksiyasi uchun tok kuchi qarama-qarshi tomonga qarab o‘zgaradi (20.4, b-chizma).
• Tok kuchining qiymati vaqt birligida qaytaruvchidan elektrodga va elektroddan oksidlovchiga o ‘tadigan elektronlar soniga mutanosib boMadi. Bu mutanosiblik sodir boMayotgan reaksiyaning tezligini belgilaydi. Berilgan kuchlanishda tok kuchi qiymati qanchalik katta boMsa, reaksiyaning tezligi ham shuncha katta bo‘ladi.