Mavzu: Tahlilni elektrokimyoviy turlari. Asosiy qonunlari. Potensiometriya. Potensiometrik titrlash

Elektr kimyoviy zanjir

• Elektrolitik jarayon elektronlar tashilishining geterogen reaksiyasi sifatida qaraladi. Elektronlar eritma - elektrod chegarasida tashiladi. Bunday geterogen sistemadagi reaksiyaning tezligi quyidagi bosqichlaming tezligi bilan belgilanadi:
• 1 ) reaksiyaga kirishuvchi moddaning qattiq sirtga tomon difuiziyasi;
• 2 ) reaksiyaga kirishadigan moddaning elektrod sirtiga yutilishi;
• 3) silt yuzasida elektronlaming tashilishi;
• 4) moddalaming sirt yuzasidagi va suyuq fazadagi harakati;
• 5) reaksiya mahsulotlarining sirt ynzasidagi diffiiziyasi va hokazolar.

Bu jarayonlaming hammasi elektrolitik bo‘g‘in (yacheyka)da kuzatiladi. Elektrolitik bo‘g‘in ikki xil bo’lib , ulardan biri galvanik element, ya’ni ichki kuchlanishga ega bo‘lgan bo‘g‘indir. Galvanik element tarkibiga kiruvchi kimyoviy moddalar orasida sodir boladigan reaksiyalar natijasida elektr toki paydo bo‘ladi. Masalan, rux nitrat va mis sulfatdan iborat bo‘lgan o‘zaro tuz ko‘prigi orqali tutashtirilgan rux nitrat eritmasiga rux, mis sulfat eritmasiga mis plastinka tushirilsa (2 0 . 1 -chizma), rux metall oksidlanib,

Zn-2e—>

eritmadagi mis ioni qaytariladi:

+2 e→Cu

Ruxning oksidlanishi anod, mis ionining qaytarilishi esa catod jarayoni deb yuritiladi. Bu reaksiyalar natijasida zanjirda tok paydo bo‘ladi. Tokning paydo bo‘lishi tegishli jarayonlami ta’minlaydigan oksidlanish-qaytarilish juftlari normal oksred potensiallarining turlichaligi bilan tushuntiriladi, ya’ni;

 

Bundan tashqari, turli konsentratsiyali bir xil tabiatga ega moddalaming o‘zaro yarim o‘tkazgich to‘siq bilan tutashtirilgan eritmalari orasida ham potensiallar ayirmasi yuzaga keladi (20.2-chizma).