Mavzu: tabiatshunoslikni o’qitish metodikasi pedagogik fan sifatida

Mantiqiy  fikrni  rivojlantirish  maqsadida  xayoliy  sayohatlar  uchun  globus 
va geografik xarita (garchand ular bilan mukammal tanishish keyingi sinflarda ko’zda 
tutilgan  bo’lsa  ham)  lardan  foydalanish  mumkin.  Ushbujarayon  bolalaming 
dunyoqarashlari va tasavvurlarining rivojlanishiga olib keladi. 
Predmetning ikkinchi sinfga mo’ljallangan maqsadi - atrof olam predmetlari 
haqidagi  tushunchalarni  kengaytirish  va  chuqurlashtirish,  olamning  umumiy 
ko’rinishi  haqidagi  tasavvurni  shakllantirish,  insonparvar,  ijodiy,  ijtimoiy  faol 
ekologik  fikrlay  oladigan,  jamiyat  va  tabiatga  mas'uliyat  bilan  qaraydigan  shaxsni 
tarbiyalash. 
 “Tabiatshunoslik”  fani  3-4-sinflarda  o’rganiladi.  Tabiatshunoslik  tabiiy-
ilmiy  o’quv  fanlari  sirasiga  kiradi.  Mazkur  fan  tabiat,  tabiiy  boyliklardan 
foydalanish  va  ularni  asrash,  odam-larning  mehnati  haqidagi  sodda  bilimlar, 
shuningdek, o’quv-chilarning amaliy, o’quv faoliyati asosida ularda tabiatni chuqur 
anglash,  o’z  yurtiga  muhabbat  uyg’otishni  shakllantirish  jarayonini  davom  ettirishga 
qaratilgan. 
Tabiatshunoslik  1-2-  sinflarda  o’qitiladigan  “Atrofimizdagi  olam”  kursining 
davomi  hisoblanadi.  Tabiatshunoslikda  o’quvchi-larga  tabiat  va  jamiyat  o’rtasidagi 
bog’liqlik va ziddiyatlar o’igatiladi. 
Tabiatshunoslikni  o’qitish  bolalarda  butun  Yer  yuzi  tabiatini  asrab-avaylash 
hissini shakllantiradi. O’quvchilar tabiatni asrash bo’yicha olib borilayotgan amaliy 
ishlar yuzasidan alohida ko’nikmaga ega bo’ladilar. 
Tabiatshunoslik kursini o’qitishning asosiy maqsadi quyidagilar hisoblanadi: 
1. O’quvchilarga o’lkamizning tabiat hodisalari va undagi jismlar haqida 
boshlang’ich bilimlar berish; 
2.  Sodda  misollar  bilan  tabiat,  shuningdek,  inson  va  tabiat  o’rtasidagi  o’zaro 
aloqalarni ko’rsatish; 
3. Tabiatdan foydalanish va uni asrash bo’yicha inson faoliyati bilan tanishtirish; 
4. Tabiatni asrash uchun zarur bo’lgan amaliy ko’nikmalarni  hosil qilish va shu 
asosda tabiatga nisbatan maqbul dunyoqarashni shakllantirish; 
5.  O’quvchilarni  Vatan  va  mehnatga  muhabbat,  ekologik,  etik,  estetik  ruhda 
tarbiyalash. 
Bolalarni  o’quv  dasturi  bo’limlariga  muvofiq  yangi  bilimlar  bilan 
qurollantirishgina  emas,  balki  1-va  2-sinflarda  olgan  tabiat  haqidagi  bilimlarini 
chuqurlashtirish  tabiatshunoslik  kursining  vazifasi  hisoblanadi.  Tabiat  va  jamiyat 
hayotini  ko’p  yoqlama  bilish  qator  aloqalarni  tushunish  va  atrof-muhitga  shaxsiy 

---

munosabatni  shakllantirishga  imkon  beradi.  Ekologik  ta'lim  maqsadlaridan  kelib 
chiqib,  tabiatshunoslik  insonni  tabiatga  ta'sir  bilan  tanishtirishni  o’z  oldiga  muhim 
vazifa qilib qo’yadi.