Мавзу: «Сувдвн фойдаланнувчилар уюшмасида бухгалтерия хисобини ташкил килиш».

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 12 февралдаги “Қишлоқ ва сув хўжалиги давлат бошқаруви тизимини тубдан такомиллаштириш бўйича ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги ПФ-5330-сон Фармони тасдиқланди

• рақобатбардош маҳсулотлар ишлаб чиқариш орқали иқтисодиёт тармоқлари экспорт салоҳиятини ошириш, бозор конъюнктураси юзасидан чуқур маркетинг тадқиқотларини ўтказиш, хорижий инвестициялар ва беғараз техник кўмак маблағларини (грантлар) жалб қилиш;
• аҳолини йил давомида ва узлуксиз равишда барқарор нархларда таъминлаш учун зарур бўлган ҳажмда қишлоқ хўжалиги ва озиқ-овқат маҳсулотлари захирасини шакллантиришни ташкил этиш;
• қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини чуқур қайта ишлаш, давлат-хусусий шериклиги механизмларини такомиллаштириш, шунингдек, ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришда тадбиркорлик субъектлари иштирокини рағбатлантиришни таъминлаш;
• қишлоқ хўжалигини изчил ва барқарор ривожлантириш, мамлакатнинг озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлаш, қишлоқ аҳолисининг бандлик даражасини ва даромадларини ошириш, ички бозорда озиқ-овқат маҳсулотлари нархларининг барқарор даражасини сақлаб қолишга йўналтирилган комплекс мақсадли, тармоқ ва ҳудудий дастурларини ишлаб чиқиш;

-сув ресурсларини бошқариш соҳасида ягона сиёсатни амалга ошириш, шунингдек, сув ресурсларидан оқилона фойдаланиш ва уларни муҳофаза қилиш, сувларнинг зарарли таъсирининг олдини олиш ва бартараф этиш соҳасида давлат органлари, хўжалик бошқаруви органлари ва бошқа ташкилотлар фаолиятини мувофиқлаштириш;

• -сув ресурсларини бошқариш соҳасида ягона сиёсатни амалга ошириш, шунингдек, сув ресурсларидан оқилона фойдаланиш ва уларни муҳофаза қилиш, сувларнинг зарарли таъсирининг олдини олиш ва бартараф этиш соҳасида давлат органлари, хўжалик бошқаруви органлари ва бошқа ташкилотлар фаолиятини мувофиқлаштириш;
• -ҳудудларни ва иқтисодиёт тармоқларини сув ресурслари билан барқарор ҳамда оқилона таъминлаш, ерларнинг мелиоратив ҳолати яхшиланишини ва барқарорлигини таъминлаш бўйича чоралар кўриш;
• -ирригация ва мелиорация тизимлари, сув омборлари, насос станциялари ҳамда бошқа сув хўжалиги ва гидротехника иншоотларининг ишончли фаолият кўрсатишини таъминлаш, сув хўжалигининг йирик ва ўта муҳим объектлари муҳофаза қилинишини ташкил этиш;
• -сув ресурсларидан тежамли ва оқилона фойдаланиш учун сувдан фойдаланувчилар ҳамда сув истеъмолчилари масъулиятини ошириш, уларнинг сувдан фойдаланиш маданиятини юксалтириш;

• -сув хўжалиги соҳасида фан ва техника ютуқлари, замонавий сув тежовчи технологиялар, илғор тажрибалар, сув хўжалигини ва сувдан фойдаланишни бошқариш тизимида инновацион услубларни жорий қилиш;
• -сув хўжалиги соҳасида мутахассислар малакасини ошириш тизимини ташкил этиш, сув хўжалиги ташкилотлари билан таълим ва илмий муассасалар ўртасидаги интеграцияни кучайтириш, фан ютуқларини амалиётга жорий этиш чораларини кўриш;
• -трансчегаравий сув ресурсларини бошқариш ва улардан фойдаланиш бўйича давлатлараро муносабатларни ривожлантириш, хорижий инвестициялар ва техник кўмак маблағларини (грантлар) жалб қилиш, шунингдек, сув хўжалиги соҳасидаги халқаро ташкилотлар фаолиятида фаол иштирок этиш.

• СФУ нинг
• ташкилий тузилмаси

• СФУ аъзоларининг умумий йигилиши

• Карор кабул

• килувчи орган

• Кенгаш

• Тафтиш комисияси

• Бошкарувчи

• Ижроия

• органи

• Бош ирригатор –мелиоратор
• Бош гидротехник
• Бош гидрометр
• Хисобчи-иктисодчи
• Механиклар, машинистлар, насос станциялари кузатувчиси
• Мироблар

• Сувдан фойдаланувчилар уюшмасини ташкил қилиш узига хос омилга эга ва қуйидаги босқичлардан иборат.
• 1-БОСҚИЧ: СФУ хизмат қилаётган ҳудуддаги фермерлар, уларнинг сардорлари, сув хўжалиги ходимлари, оқсоқоллар ва бошқа асосий манфаатдор томонлар орасида ўзаро дўстона муносабатлар ўрнатиш;
• 2-БОСҚИЧ: Ариқ ва зовурларга хизмат кўрсатиш йўналиши асосан нималардан иборатлиги ва уларни бажарилиш режасини аниқлаш.
• 3-БОСҚИЧ: СФУнинг ташкилий тузилмалари ҳақида сувдан фойдаланувчилар билан ўзаро тушунтиришлар ўтказиш;
• 4-БОСҚИЧ: Ҳар бир дахада сувдан фойдаланувчилар гуруҳига ва СФУнинг Вакиллар йиғилишга (Умумий йиғилишга) вакиллар сайлаш масаласида йиғилишлар ўтказиш
• 5-БОСҚИЧ: Вакиллар йиғилиши номзодларининг таништирув учрашуви
• 6-БОСҚИЧ: СФУнинг Кенгаш аъзоларини, раисини ва тафтиш комиссиясини ва баҳсларини бартараф қилиш комиссияларини сайлаш
• 7-БОСҚИЧ: Таъсис ҳужжатларини тайёрлаш
• 8-БОСҚИЧ: СФУни рўйхатга олиш учун унинг Низоми, ички норматив қоидаларини ва бошқа ҳужжатларини қабул қилиш ва ариза бериш
• 9-БОСҚИЧ: Мутахассис кадрларни тайёрлаш.
• 10 - БОСҚИЧ: Суғориш тизимининг СФУ бошқаришига ўтиши

• Ўзини ўзи молиялаш мабаларини, яъни даромад олишга қаратилган фаолиятни ташкил этиш СИУларнинг фойда олмасликликлари тамойилини бузмайди. СИУларни фойда олиш учун махсус йўналтирилмаганлиги тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланишларига тақиқни билдирмайди, балки олинган фойдани муассислар ёки ходимлар манфаатларида тақсимлаш тақиқланганлигини билдиради. СИУларнинг тадбиркорлик фаолиятидан олинган даромад СИУларнинг уставида белгилаб қўйилган ўз табиатига кўра нотижорий бўлган мақсадларга эришиш учун хизмат қилиши лозим.

• Бюджет – ҳар бир дастур ва умуман СИУ бўйича харажатлар ва молиялаш манбаларининг молиявий башоратидир. Бюджет маълум вақт оралиғи учун ҳисобланади. Бюджет ўзининг моҳиятига кўра башорат бўлишига қарамасдан, у энг ишончли маълумотларга асосланган бўлиши лозим. Фақат шу ҳолдагини уни эҳтимоли энг катта даражадаги асосланган башорат сифатида таснифлаш мумкин.

• Мавжуд шароитларда кўпчилик СИУлар кейинги йил учун қанча молиялаш ҳажмлари олишлари мумкинлигини аниқ билишлари қийин. Шунинг учун уч хил бюджетни тузиш талаб этилади:

• минимал бюджет тузиш, унда СИУларнинг барқарор фаолият кўрсатиш учун зарур бўлган минимал харажатларга асосланган ҳисоб-китобдир. Минимал бюджет қоплаш учун маблағлар одатда ўз манбаларидан келиб тушади.
• кафолатланган бюджет тузиш, унда молияланишни етарли даражада эҳтимол билан кафолатланган харажатларни ўз ичига олади. Худди мана шу бюджетни раҳбарият тасдиқлаш учун тақдим қилиши лозим. У келгуси йил учун молиявий бошқаришнинг асосий васитаси бўлади.
• оптимал бюджет тузиш, бунда ҳали молиялаштирилмаган ҳамма фаолият турларини ўз ичига олади ва маблағларни йиғиш бўйича таклифларни тайёрлашда фойдаланилади.

• СИУ бюджети
• Харажатлар қисми Даромадлар қисми
• Капитал қўйилмалар Ўзини ўзи молиялаш манбалари
• Кундалик харажатлар Ташқи молиялаш манбалари

• СИУ бюджетини тузиш жараёни уч босқичда бўлади:
• 1. Ўтган йил натижаларини таҳлил қилиш;
• 2. Жорий йил бюджетининг бажарилишини таҳлил қилиш;
• 3. Кейинги бюджет йили учун режалаштириш.

Эътиборингиз учун рахмат!!!