Mavzu: sochilish jarayonlarining tabiati

4-rasm. Simob lampasidan kelayotgan yorug’likning spektori va o’sha
lampaning havoda sochilgan yorug’ligining spektori
Ilgari o’tkazilgan tadqiiqot natijalariga ko’ra , yuqorida aytib o’tilgan farq tushayotgan va sochilgan yorug’lik spektridagi yagona farq hisoblanadi. Biroq sinchiklab o’tkizilgan tekshirishning ko’rsatishicha sochilgan yorug’lik spektrida tushayotgan yorug’likni xarakterlaydigan chiziqlardan tashqari qo’shimcha chiziqlar(yo’ldoshlar) bo’ladi, bular tushayotgan yorug’likning har bir chizig’I yonida turadi(5 va 6- rasm).
Yo’ldoshlar tushayotgan yorug’likning har qanday spectral chizig’i yonida kelganligi uchun , bu yo’ldoshlarni qanday sharoitda payqash mumkin, degan savol tug’iladi. Yoo’doshlar ko’rinadigan bo’lishi uchun tushayoutgan yorug’lik

spektri tutash pektr bo’lmay ,balki alohida chiziqlar(monoxramatik chiziqlar) to’plamidan iborat bo’lishi kerak. bu hodisaning quyidagi qonunlari tajribadan topilgan.

1. 
   Yo’ldoshlar tushayotgan yorug’likning har bir chizig’i yonida bo’ladi.
   

2. 
   Uyg’otuvchi(tushayotgan) yorug’lik spectral chizig’ining ν₀ chastotasi
   

bilan yo’ldoshlardan har biri chiziqlarining chastotalar bilan Δν farq sochuvchi modda uchun xarakterli bo’lib, uning molekularining xususiy tebranishlari chastotalariga (νⁱ )teng: