Мавзу: сифатларнинг ясалиш усулларини ўтиш

Uyga vazifa. Xarakter-xususiyat, xossa bildiruvchi sifatlar topib, izohlang.

1. 
   Shirinsuxan, oqko‘ngil insonlar mevali daraxtga o‘xshaydi: hamma ulardan baho oladi.
   
2. 
   Nodon, kaltafahm odamdan yaxshi gap chiqmaydi.
   
3. 
   Mehnatsevar, zahmatkash insonlar odamlarning ko‘rki, ishyoqmaslar esa ularning og‘riq joyidir.
   
4. 
   Toshbag‘ir odamdan yaxshilik kutma.
   
5. 
   Sofdil va jonkuyar insonlar bilan bu dunyo oboddir.
   
6. 
   Balandparvoz, quruq gapirgan odamning gapi bemaza qovunga o‘xshaydi.
   

Uyga berilgan topshiriqni bajarish davomida xarakter-xususiyat, xossa bildiruvchi sifatlar o‘quvchilar topishi bilan birga ular izohiga ham to‘xtaladi.

O‘quvchilar o‘z bilimlarini uyga berilgan vazifani bajarish orqali yanada boyitadi.

Rang-tus bildiruvchi sifatlar. Predmetning belgi xususiyat-laridan biri rang- tusdir. Bir turkum sifatlar predmetning ana shu belgisini ifodalash uchun qo’llanadi: oq, qizil, qora, ko’k, yashil, MALLA va b.

Ma’lumki, tabiat rang va buyoqlarga nihoyatda boy, rang turlarining hisobiga etib bo’lmaydi. Lekin lug’at boyligidagi rang atamalari, ya’ni rang ifodalovchi maxsus so’zlar rang-tuslarning hammasini atash uchun etarli emas. Buning uchun tilda ko’pincha predmet nomlari yoki ot orqali yasalgan yasama, qo’shma, birikmali rang bildiruvchi sifatlardan unumli foydalaniladi: barikaram (bargi karam), gulsafsar, mosh rang, tillarang gunafsha rang, shaftoli guli, qovoq rang, firuza rang va b.

Ot tuslarini ifodalash uchun tilda maxsus so’zlar qo’llanadi: saman, to’riq, chovkar, jiyron, bo’zto’riq kabi.