Mavzu: Shaxs ma’na- viyatini rivojlanti- rish omillari va vositalari

Mavzu:Shaxs ma’na- viyatini rivojlanti- rish omillari va vositalari

Reja: 1. Manavati shaqllantiradigan asosiy mezonlar 2. Shaxs maʼnaviyatini shaqllantirishda ota-ona va oilaning, mahallaning masʼuliyati 3. Islomning shaxs kamolotidagi oʻrni

1.Manavati shakllantiradigan asosiy mezonlar

“Maʼnaviyat asoslari” fan sifatida shaqllanayotgan bir sharoitda uning kategoriyalarini (tushunchalarini) aniqlash, bir tizimga keltirish olimlarimiz oldida turgan asosiy vazifalar soblanadi. Chunki, uning asosiy kategoriyalari va rivojlanish krnuniyatlari aniqlanmagan xamda maʼlum bir tartibga solinmas ekan u makomiga ega bula olmaydi. Albatta, maʼnaviyat barcha ijtimoiy-gumanitar fanlar tizimida eng “yosh” bo`lganligi sababli uning tushunchalarini bir tizimga keltirish murakkab hisoblanadi. Chunki, uning ayrim tushunchalari falsafa, es¬tetika, etika, dinshunoslik va boshqa fanlar bilan xam uyg`unlashib ketgan, bu tabiiy xol. Zero, maʼnaviyatni ularning uyg`unligisiz tasavvur xam qilib bo`lmaydi.
Ana shu murakkablikka qaramasdan “Maʼnaviyat”ning katego¬riyalarini aniqlashga, uni yuqoridagi fanlardan “mustaqilligini” taʼminlashga ehtiyoj nixoyatda katta. Shu ehtiyojni hisobga olib “maʼnaviyat”ning tushunchalari xaqida dastlabki g`oyalarni ilgari surish mumkin buladi.
Aslida maʼnaviyat xam xuddi boshqa fanlar kabi oʻzining mustaqil kategoriyalariga egadir. Ularni shartli ravishda inson millat va jamiyat xayoti bilan bogliq bo`lgan kuyidagi tushunchalarni kiritish mumkin: shaxsning oʻz-oʻzini anglashi, bilimdonlik, qalbi tozalik, saxiylik, samimiylik, xayrixoxlik, imonlilik, xalollik, eʼtikodlilik, diyonatlilik, poklik, mexr-shafqatlilik, vijdonlilik, rostguylik, adolatparvarlik, ota-onaga xurmat, oilaga sadoqat, vafodorlik, toʻgrilik va boshqalar.
Maʼnaviyatni chukur taxlil qilishda ana shu ko`rsatilgan tushunchalarni uyg`un xolda taxdil qilish maqsadga muvofiq buladi.
Maʼnaviyat rivojlanishi xam maʼlum qonuniyatlarga tayanadi. Garchand bunday qonuniyatlar bir necha yuna.lish va jarayonlarni oʻz ichiga olsa xam, ularni ikki yirik guruhlarga ajratish mum-kin.